مژگان رضازاده رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بنیاد‌های فرزانگان در واقع مجموعه‌ای از سمن‌ها با هدف مشارکت سالمندان در موضوعات اجتماعی مرتبط با خودشان هستند. در بنیاد‌های فرزانگان تلاش بر این است فضا را از شرایط اینکه جوانان همیشه باید کار مشارکتی برای سالمندان انجام دهند، در بیاورند.

 بنیاد‌های فرزانگان حلقه ارتباطی بین سیاستگذاری حوزه سالمندی در کشور با خود فرد سالمند است که برخی از اهداف جزئی را دنبال می‌کنند. این بنیاد‌ها بستر‌های فرهنگی برای قشر سالمند را به وجود می‌آورند، چارچوب‌های حقوقی مرتبط با سالمندان را تدوین می‌کنند، نحوه ارائه خدمات با سالمندان را پیگیری می‌کنند و مطالبات سالمندان را به عنوان حلقه ارتباطی بین سیاستگذاری و سالمندان به گوش دولتمردان می‌رسانند.

وی اضافه کرد: به طورمثال این بنیاد‌ها بین سالمندان تسهیلگری ایجاد می‌کنند تا سالمند پویا، مشارکت مدنی در جامعه را ادامه دهند یا آموزش‌های خود مراقبتی به سالمند داشته باشند یا از سیستم نخبگانی سالمندان در برنامه‌ها استفاده کنند و سالمند را با نسل جدید پیوند دهند. برای اوقات فراغت سالمند برنامه ریزی می‌کنند و در ایجاد محیط دوستدار سالمند مشارکت می‌کنند.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: در بنیاد‌های فرزانگان، سالمندان با هم فکر می‌کنند و شور و نشاط اجتماعی بین آن‌ها به وجود می‌آید. بنیاد‌ها سالمند و خانواده را وارد فضای نشاط اجتماعی می‌کنند مثلا در این رابطه به تازگی برنامه ویژه بازنشستگان وزارت ارشاد برگزار شد که مسئولان این وزارتخانه در این برنامه هم مطالبات سالمندان را شنیدند و هم اکران فیلم انجام شد و علاوه بر این از بازنشستگان تکریم شد. اگرچه ۷۰ بنیاد فرزانگان درکشور فعالیت می‌کنند، اما دائم برای تاسیس این بنیاد‌ها فراخوان داده می‌شود تا بازنشستگان حضور پیدا کنند.

رضازاده خاطرنشان کرد: بنیاد‌های فرزانگان در حقیقت سمن‌های بخش غیردولتی است و دو سوم افراد این بنیاد‌ها باید بالای ۶۰ سال باشند. ما یارانه به این بنیاد‌ها نمی‌دهیم، اما در راستای تقویت این بنیادها، خدمات آموزشی تخصصی سالمندان و برنامه‌های اجتماع محور داریم که این بنیاد‌ها به صورت مشارکتی می‌توانند آن‌ها را با دستگاه‌های عضو شورای ملی سالمندان انجام دهند.

وی با اشاره به فعالیت ۷۰ بنیاد فرزانگان در کشور گفت: تعداد بنیاد‌ها خیلی کم است بنابراین دائم برای تاسیس این بنیاد‌ها فراخوان می‌دهیم تا بازنشستگان حضور پیدا کنند و هم از خدمات دستگاه‌های عضو شورای ملی سالمندی بهره‌مند شوند هم ارتباط نزدیک تری با جامعه پویا داشته باشند.

انواع خدمات بنیاد فرزانگان به سالمندان

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت:  برخی استان‌ها هنوز بنیاد فرزانگان ندارند. بعضی از استان ها بنیاد فرزانگان دارند، اما بنیاد فعال نیست. سالمندان انگیزه کافی ندارند که وارد عرصه شوند، اما سالمندان علاقمند به مشارکت اجتماعی می‌توانند وارد این بنیاد‌ها شوند.

رضازاده  بیان کرد: وقتی یارانه به مراکز می‌دهیم بعد از مدتی از کارکرد اصلی خود خارج شده و به مراکز خرید خدمات تبدیل می‌شوند، اما بنیاد‌های فرزانگان طرح‌های متنوعی اجرا می‌کنند و منابع مالی برای اجرای طرح به آن‌ها می‌دهیم که مبلغ آن بستگی دارد به اینکه چه طرحی و برای چه تعداد جمعیت هدف برگزار می‌شود.

او گفت: به طورمثال بنیاد‌های فرزانگان برای برگزاری روز جهانی سالمند از نهاد‌های و ارگان‌هایی که با آن‌ها مرتبط هستند، کمک می‌گیرند. کم بودن تعداد بنیاد فرزانگان به این مساله بازمی‌گردد که همه بازنشسته هستند و برخی از آن‌ها عضو بنیاد هستند، اما علاقمندی به مشارکت اجتماعی ندارند.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور بیان کرد:منابع مالی را یکی دیگر از علل تعداد کم بنیاد‌های فرزانگان است. علت دیگر به هزینه فضای تاسیس بنیاد بازمی‌گردد. نهاد‌هایی مثل شهرداری‌ها می‌توانند فضا‌هایی مانند پارک‌ها را به بازنشستگان تخصیص دهند، چون موسسان بنیاد‌های فرزانگان باید فضایی را اجاره کنند که هزینه اجاره، مشکلاتی را برای آن‌ها به همراه دارد.

رضازاده گفت: به طور مثال طرح توسعه محله محور در استان‌های فارس و اصفهان انجام شده و این طرح در حال توسعه است.

او بیان کرد: همچنین طرح دوستدار سالمند طرح بین المللی است که داریم اجرا می‌کنیم و تمهیدات آموزشی آن را انجام می‌دهیم که مشارکت سالمندان را داشته باشیم. پیگیری گردشگری سالمندان یکی دیگر از این برنامه‌ها است.

رضازاده گفت: بنیاد‌های فرزانگان بنیاد‌هایی هستند که با هدف توانمندسازی سالمندان و به کمک خود این افراد به ویژه سالمندان نخبه تشکیل می‌شود و با هدف حضور موثر این افراد در جامعه طراحی شده است که این بنیاد‌ها موسسات مردم نهاد فعالی هستند و کاملا به صورت داوطلبانه خدماتی را به سالمندان در سطوح ملی و شهرستان و منطقه‌ای ارائه می‌دهند.

او تصریح کرد: بنیاد‌های فرزانگان می‌توانند یکی از مهمترین بازو‌های اجرایی برای هموار کردن موضوعات سالمندی باشند. تلاش می‌کنیم با کمک شورای ملی سالمندی بتوانیم برنامه‌های جدیدی متناسب با دغدغه سالمندان طراحی کنیم.