ظاهر صدام با ریش‌های بلند و شلخته، شبیه به رئیس‌جمهور میلیاردری نبود که فرماندهی یک ارتش میلیونی را برعهده داشت. دستگیری صدام، نقطه عطفی در تاریخ عراق بود. این عملیات، با استفاده از هلیکوپتر‌های آپاچی در زمین کشاورزی که صدام در آن پیدا شد، در روستای الدور در نزدیکی زادگاه او، تکریت انجام شده بود.

۱۲ حمله جدی به چندین خانه در سراسر عراق و ۶۰۰ عملیات علیه افرادی انجام شد که احتمال داشت بدانند صدام کجاست.همچنین، ۳۰۰ بازجویی طولانی از افراد نزدیک به صدام انجام شده بود. در طول این اعتراف‌گیری‌ها، سرانجام یک نفر گفت که صدام می‌تواند کجا باشد.

یکی از منابع نزدیک در این باره گفته است:

ظاهراً نیرو‌ها در اولین عملیات متوجه نشدند که صدام می‌تواند به زیر زمین فرار کند. پس از آن، تجهیزات تخصصی وارد عملیات شدند. در دومین عملیات، آن‌ها درب مخفیگاه زمینی را باز کردند و صدام پیدا شد.

سرانجام صدام دستگیر شد و نیرو‌های دلتا فورس بعد از ماه‌ها سرنخ‌های بی‌فایده و رفتن سراغ خانه‌های اشتباهی، بار دیگر به سایه بازگشتند.

لحظاتی بعد افسران سیا در همان حوالی، با روسای خود در لنگلی تماس گرفته و ارتش به پنتاگون و رییس‌جمهور خبر داد که صدام دستگیر شده است.

رئیس‌جمهور سابق با ظاهری نامرتب، بدون تشریفات برای بازجویی به بغداد برده شد. صدام حدود ۹ ماه نیرو‌های ائتلاف را در پیدا کردن خود ناکام گذاشته بود. پل برمر، رئیس اداره موقت ائتلاف که از سوی ایالات متحده منصوب شده بود، گفت: «خانم‌ها و آقایان، ما او را گرفتیم.»

در ادامه، تجربیات یک خبرنگار از دستگیری صدام آمده است:

من یکی از اولین خبرنگارانی بودم که به مخفیگاه صدام در ۱۶۰ کیلومتری شمال بغداد و در میانه یک شورش خونین در سراسر کشور رسیدم.

یان ووگلر (عکاس) و من از الدور عبور کردیم، مردم محلی عصبانی به سمت ما هیس می‌کردند؛ سربازان پشت ماشین‌های نظامی آماده شلیک با سلاح‌های کالیبر ۵۰ خود بودند.

مسیر از بغداد به دلیل آدم‌ربایی و تیراندازی خطرناک بود؛ اما سرانجام به منطقه‌ای رسیدیم که توسط سربازان مسلح به شدت محاصره شده بود.یک افسر آمریکایی به نام گوردون تیت پیروزمندانه به ما گفت: صدام مانند یک شیر زندگی می‌کرد و مانند یک موش اسیر شده بود.

با قد ۱.۸۲ سانتی‌متری از پله‌های خاکی داخل مخفیگاه پایین آمدم. حدود ۷ سانتی‌متر کوتاه‌تر از صدام بودم و جای زیادی برای ایستادن وجود نداشت. بوی بدی هوای مخفیگاه زیرزمینی را فراگرفته بود و تصور این که صدام چگونه می‌توانست در آنجا مخفی شود، سخت بود.

در نزدیکی مخفیگاه، یک خانه با یک تخت و فضای آشپزی نامرتب، توالت و دوش خارج از آن وجود داشت. تنها چند متر دورتر، فضایی خالی در میان درختان بود که صدام می‌توانست از آنجا یکی از ۲۰ کاخ خود را در تکریت ببیند.

صدام فقیر به دنیا آمد. او در طول یک عمر استبداد، به یکی از ثروتمندترین رهبران خاورمیانه تبدیل شد و مسئول قتل عام صد‌ها هزار نفر بود. سپس دوباره به همان شرایط اولیه خود و فقر بازگشت؛ زیر زمین پنهان شده و ۳ سال بعد به دار آویخته شد.

اگرچه این امری قابل توجه بود، اما مرگ صدام تقریباً یک نمایش فرعی به حساب می‌آمد. در تاریخ دسامبر ۲۰۰۶، عراق توسط ائتلافی به رهبری ایالات متحده به طرز فاجعه‌باری مورد سوء مدیریت قرار گرفت و جنگی داخلی بین مسلمانان سنی و شیعه رخ داد. شورش روز به روز بیشتر شده و استفاده از بمب‌های انتحاری و تیراندازی رایج‌تر می‌شد.

برمر در سال ۲۰۰۳ حزب بعث را منحل کرد و اکثریت اعضای دستگاه امنیتی عراق با نادیده گرفتن یک قانون مهم در جریان حمله خارجی یا تغییر رژیم، از سرویس امنیتی عراق جدا نشدند.

میلیون‌ها تفنگ، آرپی‌جی و کانتینر‌های مواد منفجره ناپدید شده و در غار‌ها و زیر کف‌پوش‌ها مخفی شده بودند.

یک سری گردن زدن، از جمله گردن زدن یک کارگر بریتانیایی به نام کن بیگلی، به رهبری ابومصعب الزرقای، یک فرد اردنی که سابقاً قاچاقچی مواد مخدر بود، باعث خشم القاعده از رفتار شاخه عراق این گروه شد. در نهایت، القاعده در عراق به دلیل خشونت علیه غیرنظامیان توسط رهبری این شبکه تروریستی در افغانستان و پاکستان از حق رای محروم شد.

این گروه به دولت اسلامی شام تبدیل شد که علاوه بر عراق، سوریه، لبنان، اردن، فلسطین و حتی مناطقی مانند ختای، غازی عینتاب و دیاربکر را در ترکیه امروزی نمایندگی می‌کرد و این گروه لقب «القاعده دوپینگی» را به عنوان نشان افتخار خود پذیرفت.

تا سال ۲۰۱۴، داعش بخش‌های عظیمی از عراق و سوریه فتح کرده و تا پایان سال ۲۰۱۵ بر ۱۲ میلیون نفر حکومت می‌کرد و از طریق سرقت، باج‌گیری، قاچاق و سایر جنایات، بیش از یک میلیارد دلار به دست آورد.

چندین سال طول کشید تا این گروه از قدرت در رقه در سوریه و موصل در عراق خلع شود و تا به امروز، اعضای این گروه تروریستی همچنان از مخفیگاه‌های خود در عراق و سوریه می‌جنگند.

منبع:‌روزیاتو