پاییز و زمستان در خراسان جنوبی معطر به عطر خوش گل‌های زیبای نرگس است؛  حال و روز این روز‌های نرگس زار‌های خوسف که  میزبان عکاسانی است که لنز دوربین‌شان را به روی این گل چرخانده و به واسطه سرمای ناگهانی آذر ماه چندان تعریفی ندارد، اما باز هم صفای نرگس را نمی‌شود نادیده گرفت.

اگر کمی هوا گرم‌تر شود نرگس‌ها چشم گشوده و نرگس زار‌ها یک دست زرد رنگ خواهد شد و بهار را در زمستان به دامن مزارع و باغ‌ها خواهند آورد؛ اگر خوسف شناخته شده در ایران است به واسطه عطر ناب نرگس آن است، زیرا عطری که نرگس کویر دارد حتی نرگس دیار نرگس‌ها یعنی شیراز هم ندارد طوری که اهالی شیراز هم گاهی سفارش گل نرگس به نرگس کاران خوسف می‌دهند.

بهار نرگس از نیمه آبان تا نیمه دی ماه است و گاهی هم اگر هوا همراهی کند تا ابتدای بهمن این گل مهمان نرگس زار‌های خوسف است؛  اما این گل زمستانی که ناز آن را سرما می‌خرد و عطر آن در باغ‌ها و نرگس زار‌های خوسف می‌پیچد علاوه بر مشکل سرمازدگی، نرگس کاران خوسف با چالش‌های دیگری هم برای تولید این گل مواجه هستند از جمله  نبود سردخانه برای نگهداری، کمبود زیرساخت‌های ریلی و هوایی برای صدور نرگس به بازار‌های دیگر نقاط کشور و جهان، فراهم نبودن صنایع فراوری آن و... .

این را هم باید متذکر شد که همانند دیگر محصولات خاص و ویژه خراسان جنوبی که به لحاظ کیفیت در کشور و جهان حائز رتبه‌های برتر است این گل به واسطه ماندگاری و عطر آن در بین ۱۷ استان نرگس خیز کشور بی نظیر است و هیچ نرگسی عطر و ماندگاری نرگس خوسف را ندارد.

یکی از نرگس کاران خوسفی گفت: گل نرگس ممر درآمد تعداد زیادی از مردم خوسف است طوری که هر فردی که هنگام صبح، سال‌های قبل مهمان دیار نرگس‌ها بود به طور حتم تعدادی پیرزن سله (زنبیل) به دست که راهی بیرجند؛ مرکز استان برای فروش گل‌ها بودند، را دیده‌اند.

این پیر زنان برای به دست آوردن لقمه نانی حلال سختی راه را بر خود هموار کرده و تا زمانی که نرگس زار‌ها غرق گل بود به آنجا می‌رفتند، اما امسال با سرمای پاییز امید این پیر زنان هم ناامید شد؛ هرچند، چون سرمای پاییز امسال به بوته‌های نرگس خسارت وارد نکرد با گرم شدن هوا، دوباره رونق بازار این کشاورزان فرا رسید.

یکی دیگر از نرگس کاران نیز با بیان اینکه، چون بازاریابی درستی‌ نمی‌شود بیشتر وقت‌ها دلالان با بهای اندک نرگس را از نرگس کاران می‌خرند و گاهی، چون بازاری نیست نرگس‌ها روی دست نرگس کاران می‌ماند افزود: باید زمینه بازاریابی این گل که ماندگاری آن گاهی تا یک هفته است را متولیان امر فراهم کنند، زیرا دلالان با قیمت‌های خیلی اندک آن را از نرگس کاران خریده و در بازار‌های تهران و... به چند برابر قیمت‌ می‌فروشند.

بیشتر بخوانید

• نرگس کاران خراسان جنوبی هزار میلیارد ریال برداشت می کنند

او ادامه داد: به واسطه کیفیت بالایی که نرگس خوسف در اسانس و ماندگاری دارد  به طور حتم مسئولان باید برای فراوری و بازاریابی این محصول چاره اندیشی کنند تا ارزش افزوده حاصل از تولید گل نرگس نصیب نرگس کاران خوسفی شود.

خبیری مدیر جهاد کشاورزی خوسف نیز با بیان اینکه سطح زیرکشت گل نرگس در خوسف ۲۷ هکتار است گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال از این سطح زیرکشت ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار شاخه گل برداشت شود.

او با بیان اینکه بخش عمده سطح زیرکشت گل نرگس، چون از قبل به صورت پراکنده بوده در باغ‌های میوه است، اما اکنون  به سمتی حرکت می‌شود که ایجاد مزارع یک دست و وسیع‌تر در دستور کار قرار گیرد تا به لحاظ اقتصادی به صرفه‌تر باشد گفت: هرچند در مقایسه با پارسال از میزان گل نرگس در خوسف به واسطه سرمای پارسال و گرمای بهار امسال کاسته شده، اما این کم شدن مربوط به کاهش عملکرد در واحد سطح است.

خبیری تصریح کرد: آنچه به نظر گل نرگس خوسف را در ایران ممتاز کرده شرایط اقلیمی و آب و هوایی و رطوبت کم و خشکی منطقه است که سبب شده تا عطر و اسانس نرگس خوسف نسبت به بقیه نقاط کشور بهتر و با کیفیت‌تر باشد همچنین خاک منطقه که از نوع گچی است و سبب شده تا کیفیت و ماندگاری گل نرگس خوسف را در کشور نسبت به بقیه نقاط سرآمد کند.

مدیر جهاد کشاورزی خوسف از در دستور کار بودن برنامه‌های به‌زراعی برای اقتصادی‌تر کردن گل نرگس در خوسف خبر داد و عنوان کرد: هر چه ساقه گل نرگس بلندتر باشد بازار پسندتر است به همین دلیل به دنبال این هستیم که گل‌های نرگسی با ساقه‌های بلندتر تولید کنیم و همچنین تولید گل در واحد سطح را افزایش دهیم.

او اظهار کرد: شکوفا شدن گل نرگس از نیمه‌های آبان تا نیمه‌های دی‌ماه در این شهرستان آغاز می‌شود و در برخی نقاط از ابتدای آبان برداشت گل نرگس شروع می‌شود.

خبیری با بیان اینکه سطح زیرکشت گل نرگس پایین است،  ادامه داد: به دلیل فرهنگ غنی دیار خوسف بیشتر این گل را به عنوان هدیه دادن به دیگران پرورش می‌دادند و خیلی به تجاری بودن آن توجهی نداشتند، اما چند سالی است که در سبد معیشتی مردم شهرستان قرار گرفته و از لحاظ تجاری به آن توجه می‌شود.

مدیر جهاد کشاورزی خوسف عمده مشکل نرگس کاران را کمبود آب دانست و گفت: برای تأمین آب مورد نیاز آن‌ها بهسازی و مرمت قنات‌ها و سیمانی کردن کانال‌های انتقال آب در دستور کار قرار گرفته و همچنین خرید تواقفی گل نرگس توسط تشکل‌ها در دستور کار است که همه خرید این تعاونی‌ها و تشکل‌ها به خارج از استان صادر می‌شود.

او با تأکید بر اینکه در نظر داریم پیاز‌های مرغوبی را اصلاح نژاد و تولید کنیم تا گل‌های نرگس مرغوب‌تری را به بازار تحویل دهیم افزود: عمده بازار مصرف گل نرگس بیرجند، زاهدان، مشهد و تهران است.

خبیری کشت قراردادی و پرداخت تسهیلات به نرگس کاران را از طریق نهاد‌های حمایتی، فرآوری گل نرگس به ویژه اسانس گیری را از دیگر راهکار‌ها دانست.

جعفری رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه سطح زیرکشت گل نرگس در استان ۴۰.۲ هکتار است گفت: از این مقدار ۲۵ هکتار در خوسف و ۱۴.۵ هکتار در طبس است.

او با بیان اینکه تعداد بهره برداران این محصول ۷۵۰ نفر هستند افزود: در چند سال اخیر کشاورزان شهرستان سربیشه هم به کشت گل نرگس ورود پیدا کرده‌اند.

جعفری تأکید کرد: شرایط اقلیمی خراسان جنوبی، آب، هوا، تغذیه و کود‌های حیوانی باعث شده کیفیت گل نرگس تولیدی بهتر باشد که مزیتی برای استان است؛ از طرفی شرایط آب و هوایی گرم و خشک استان میزان بهره‌وری و تولید را نسبت به سایر استان‌هایی که گل نرگس دارند، کاهش می‌دهد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی ادامه داد: اشتغالزایی گل نرگس بالاست در حالی که مصرف آب آن کم بوده در نتیجه باید همه دست به دست هم دهیم تا میزان عملکرد و برداشت گل در منطقه افزایش یابد.

او با بیان اینکه اگر فرآوری گل نرگس در استان توجیه اقتصادی داشته و مانند سایر محصولات کشاورزی درخواست وجود داشته باشد، حوزه صنایع تبدیلی، تکمیلی و بسته‌بندی حمایت کرده و مجوز‌های لازم را صادر می‌کند افزود: هر شاخه گل نرگس در استان ۵۰ هزار ریال به فروش می‌رسد.

اکبری مدیر شرکت تعاونی سبزآفرینان خوسف نیز با بیان اینکه این شرکت از سال ۱۳۹۸ در جهت حمایت از کشاورزان شهرستان محصول گل نرگس آنان را به صورت توافقی خریداری می‌کنیم گفت: به طور متوسط در این ۴ سال، سالانه ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار شاخه گل خریداری کرده‌ایم.

او افزود: قیمت گل‌های نرگس براساس کیفیت گل و شرایط عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود که امسال سقف قیمت خرید برای هر شاخه گل ۴۰ هزار ریال است.

اکبری عنوان کرد: گل نرگس خوسف امسال در بازار روز استان‌های خراسان رضوی، کرمان، سیستان و بلوچستان و تهران به فروش می‌رسد.

منبع: تسنیم