سیل که یکی از مخربترینِ این بلایای طبیعی برای انسانهاست در طول سال جاری (۲۰۲۳) که تا چند روز دیگر به پایان میرسد، جان هزاران نفر را گرفت و بسیاری از کشورها تقریبا در تمام قارهها به دلیل ویرانیهای بیامان ناشی از سیل، متحمل تلفات و خسارات چشمگیر شدند.
به گفته کارشناسان، پدیدههایی، چون تغییرات اقلیمی، انتشار بیوقفه کربن و عوامل محیطی مختلف بر تغییر الگوهای بارندگی تأثیر گذاشته و باعث افزایش جهانی وقوع سیل شده و کشورهای متعددی را تحت تأثیر قرار داده است.
علاوه بر تلفات قابل توجه و پیامدهای غمبار آن برای بازماندگان و سیلزدگان، این بلای طبیعی خسارات گستردهای نیز برجای گذاشته و شهرکها و اراضی کشاورزی را در مناطق مختلف ویران کرده است.
بزرگترین فاجعه سیل سال در لیبی رخ داد
طوفان موسوم به «دانیل» در ۱۰ سپتامبر، شرق لیبی را درنوردید و فاجعههایی را در شهرهایی مانند «بنغازی» و «درنه» به وجود آورد.
سیل در شرق لیبی منجر به کشته شدن بیش از ۴۳۰۰ نفر و آواره شدن دست کم ۴۰ هزار نفر دیگر شد.
همچنین حدود ۷۰ درصد از زیرساختها در مناطق شرقی این کشور در پی وقوع این سیلاب وسیع و کمسابقه آسیب دیده است.
۹۵ درصد از مؤسسات آموزشی هم آسیب دیدند که منجر به تعلیق ۱۰ روزه آموزش در سراسر این کشور شد.
برای گرامیداشت قربانیان این حادثه سه روز عزای عمومی اعلام شد.
شهر «درنه» بیشترین آسیب را از سیل دید
سد «بومانصور» (ظرفیت ۲۳ میلیون متر مکعب) و سد «البلاد» (ظرفیت ۱.۵ میلیون متر مکعب) بین سالهای ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۷ در لیبی برای کنترل سیل و اهداف آبیاری ساخته شدند. فروریختن هر دو سد، شهر درنه را زیر آب برد.
همچنین تجزیه اجساد زیر آوار و مخلوط شدن آب فاضلاب با آب آشامیدنی خطر شیوع بیماریها را هم افزایش داد.
در همین حال، سازمان بین المللی مهاجرت (IOM) گزارش داد که این فاجعه باعث آواره شدن ۴۰ هزار نفر شده است.
«محمد حمود»، سخنگوی دولت وحدت ملی لیبی خاطرنشان کرد که حجم بارندگیها، بالاترین میزان در بیش از ۴۰ سال گذشته بوده است.
در عین حال گزارشی توسط World Weather Attribution نشان میدهد که تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیتهای انسانی، احتمال وقوع این فاجعه در لیبی را ۵۰ برابر بیشتر کرده است.
صدها کشته در سیل کنگو
در استان «سود کیوو» کنگو، ۴۳۸ قربانی در فاجعه سیل ناشی از بارانهای شدید در ماه مه جان خود را از دست دادند.
این کشور پس از این فاجعه عزای عمومی اعلام کرد.
بارندگیهای سیلآسا در یونان
یونان از تاریخ پنج سپتامبر شاهد بارندگیهای شدید و کمسابقهای بوده که علاوه بر خسارات قابل ملاحظه، منجر به کشته شدن ۱۷ نفر شده است.
قطعی گسترده برق نیز باعث اختلال در ارتباطات بسیاری از افراد گرفتار در مناطق حادثه دیده شد. در پی جاری شدن سیل به دنبال این بارشهای بیوقفه، تیمهای جستجو و نجات با استفاده از قایقهای بادی در مناطق صعب العبور به عملیات امدادی پرداختند.
همچنین سیل باعث تعلیق آموزش مدارس ابتدایی و متوسطه در منطقه «تسالی» شد.
طوفان هزاران نفر را بی خانمان کرد
بر اساس گزارش آناتولی، طوفان موسوم به «دوکسوری» در ماه اوت باعث سیلهای ویرانگر شد و ۱.۲ میلیون نفر از ساکنان استان «هوبئی» در چین ناچار به تخلیه خانههای خود شدند.
همچنین استان «گوانگدونگ» نیز در ماه سپتامبر با سیل مواجه شد که به دلیل خسارات وارده، بیش از ۷۰ تمساح از یک مزرعه گریختند و نیروهای امدادی ناچار به جستجو و زندهگیری این تمساحها شدند.
طوفان «فردی» نیز در ماه آوریل «مالاوی» را درنوردید و ۵۳۷ نفر در پی آن ناپدید شدند. این طوفان که سواحل جنوب شرقی آفریقا را تحت تاثیر قرار داد، جان بیش از ۱۰۰۰ نفر را گرفت، خسارتهای زیادی به زیرساختها وارد و بیش از نیم میلیون نفر را آواره کرد.
پرو نیز در ماه مارس با عواقب طوفان استوایی «یاکو» دست و پنجه نرم کرد که منجر به سیل شد و ۲۵۰۰ خانواده را بی خانمان کرد. این طوفان همراه با سیل و رانش زمین منجر به کشته شدن ۴۹۹ نفر و مجروح شدن ۱۳۳۲ نفر دیگر نیز شد.
در ژاپن هم طوفان استوایی موسوم به «ماور» در ماه ژوئن یک کشته برجای گذاشت و دو میلیون نفر را مجبور به تخلیه موقت خانههایشان کرد.
در ماه ژوئن نیز طوفان شدید، باعث تخلیه بیش از ۱۵۰ هزار نفر در هند و پاکستان شد.
بارانهای موسمی زندگی هزاران نفر را تحت تاثیر قرار داد
بارانهای موسمی در ماه اوت ۶۰ هزار نفر را در میانمار آواره کردند و ۷۰۰ هزار نفر را در بنگلادش بر اثر سیل و رانش تحت تاثیر قرار دادند.
در پاکستان، ۲۱۵ نفر در حوادث و سوانح ناشی از بارانهای موسمی که از اواخر ماه ژوئن شروع شد، جان خود را از دست دادند. بارانهای شدید موسمی منجر به جاری شدن سیل در ایالت «پنجاب» این کشور شد و ۱۴ هزار نفر مجبور به ترک خانههای خود شدند.
سیل، هزاران نفر را در مناطق مختلف جهان آواره کرد
در ماه آوریل، سیل در جنوب سومالی ۴۶۰ هزار نفر را تحت تاثیر قرار داد و سازمان ملل خواستار کمک فوری شد.
سیل در امتداد رودخانه Shabelle بدترین سیل در ۳۰ سال گذشته در این منطقه تلقی شد. در ماه نوامبر، بارندگی شدید ۵۰۰ هزار نفر را مجبور به ترک خانه هایشان کرد.
همچنین غنا در ماه اکتبر با سیل مواجه شد و ۲۶ هزار نفر به دلیل سرریز شدن سد «آکوسومبو» آواره شدند. پس از سیل، شیوع مالاریا و حصبه منطقه را تحت تاثیر قرار داد و بیش از ۱۹ هزار کودک را از تحصیل باز داشت.
علاوه بر این، در ماه ژوئن، بارندگی شدید در ایالت «آسام» هند باعث آبگرفتگی ۱۰۸ روستا شد و بیش از ۱۱۵ هزار نفر از ساکنان آن آواره شدند.
در شهر «مارب» در مرکز یمن هم بارندگی شدید و جاری شدن سیل در ماه مارس بیش از ۹۰۰۰ خانواده را آواره کرد.
موجهای گرما، سیلهای مرگبار و آتشسوزیهای طبیعی، همگی به این معنی است که مردم جهان در حال حاضر حوادث طبیعی شدید مرتبط با تغییر اقلیم را تجربه میکنند.
از زمان آغاز عصر صنعتی، تصاعد ناشی از سوختهای فسیلی باعث به تله افتادن حرارت در اتمسفر زمین و در نتیجه، بالا رفتن میانگین دما شده است.
این انرژی اضافی به طور ناموزونی توزیع و به صورت رویدادهای شدیدی که میبینیم ظاهر میشود. به علاوه بدون کاهش تصاعد گازهای گلخانهای به ویژه کربن در جهان، این چرخه ادامه خواهد یافت.
هشت سال گذشته داغترین سالهای ثبت شده در تاریخ کره زمین بوده است. همچنین طبق گفته کارشناسان سازمان جهانی هواشناسی و اداره هواشناسی انگلیس، یکی از پنج سال آینده نیز تقریباً به طور قطع گرمترین سالی بوده که تاکنون ثبت شده است و در همین حال دوره بین سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ میلادی گرمترین دوره ثبتشده خواهد بود.
دانشمندان مدتهاست هشدار دادهاند که تغییرات آب و هوایی ناشی از انتشار گازهای گلخانهای که عمدتا خود ناشی از سوختن سوختهای فسیلی است، توالی موجهای گرما را بیشتر و شدید و کشندهتر میکند. این دانشمندان سالهاست که میگویند دولتها باید برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای اقدامات جدی انجام دهند.
منبع: ایسنا