محمد راست رو معاون برنامه ریزی شرکت آب منطقه‌ای یزد گفت:  طرح که از مهمترین و موفق‎ترین طرح‌های سند یزد نوین است ضمن امیدآفرینی به جامعه، یزد نوین را با نگاه جدیدی به مصرف آب و بهره‌وری در این حوزه دنبال می‌کند.

او ضمن اشاره به راه‎اندازی «بازار آب استان یزد» به عنوان سومین استان کشور در آینده بسیار نزدیک، تصریح کرد: در واقع «بازار آب»، یکی از راهکار‌هایی که برای مدیریت عرضه و تقاضا و تأمین آب برای متقاضی از محل بهره‌وری و کاهش اتلاف مصرف بهره‌برداران است.

معاون برنامه ریزی شرکت آب منطقه‌ای یزد با اشاره به سابقه طولانی برخی کشور‌های دنیا به ویژه کشور‌هایی که با کمبود منابع آبی مواجه هستند مانند شیلی، اسپانیا، ساحل عاج، استرالیا و حتی آمریکا در حوزه بازار آب گفت: «بازار آب» فرایندی است که ازطریق آن دارندگان مجوز بهره‌برداری از منابع آب، حقوق خود را به صورت موقت با همدیگر یا متقاضیان جدید به منظور هدایت فعالیت‌ها به سمت ارزش بالاتر مبادله می‌کنند.

راست‌رو با اشاره به حائز اهمیت بودن ارزش اقتصادی آب در دنیا، گفت: آب یک مایع حیاتی و ارزشمند است که در جوامع بشری نقش موثری دارد لذا باید بدانیم که در ازای هر واحد حجم آب، چه مقدار بهره‌وری اقتصادی خواهیم داشت و «بازار آب» تلاش دارد به بهره‌برداران کمک کند تا ارزش اقتصادی و بهره‌وری بیشتری را از حجم آب مازاد در اختیارشان کسب کنند.

او تاکید کرد: بهره‌برداران حداکثر به میزان ۱۰ درصد از پروانه مجاز بهره‌برداری خود از منابع آب را می‌توانند در بازار آب به متقاضیان عرضه کنند.

راست رو ادامه داد: مطالعات طرح «بازار آب» دشت یزد - اردکان به عنوان یکی از سه پایلوت بازار آب کشور در سال ۱۳۹۸ آغاز شد و براساس اسناد بالادستی از جمله قانون توزیع عادلانه آب، اکنون در مرحله ورود به فاز اجرایی قرار دارد که امیدواریم از اول اسفند امسال به صورت رسمی از آن رونمایی و آغاز کنیم.

معاون شرکت آب منطقه‌ای یزد خاطرنشان کرد: به همین منظور سامانه‌ای با عنوان «سبا یزد» (سامانه بازار آب) طراحی شده که متقاضیان از طریق آن نسبت به ثبت درخواست و واگذارکنندگان آب پس از بررسی کارشناسان می‌توانند درخواست‌های مورد نظر خود را پذیرش نمایند.

او با تاکید بر این که تنها بهره‌بردارانی که احراز هویت شده باشند امکان فعالیت و عرضه منابع آبی خود به متقاضیان از طریق این بازار را دارند، گفت: شرکت آب منطقه‌ای و دولت در این طرح تنها نگاه نظارتی دارد و هیچ انتفاع اقتصادی از آن نخواهند داشت به عبارتی شرکت آب منطقه‌ای یزد تنها بر فعالیت این بازار از جمله فرآیند انتقال و مصرف صحیح آب، پروانه‌های بهره‌برداری و حجم مبادلات، نظارت دارد و تنها کارگزار غیردولتی که فرایند معامله در بازار آب را انجام می‌دهد، درصدی جزئی را از خریدار و فروشنده به عنوان حق کارگزاری خود دریافت می‌کند.

راست‌رو یادآور شد: در فرآیند تبادل موقت حجم آب، ۱۰ درصد از حجم قابل عرضه به منظور تعادل بخشی سفره‌های اب زیر زمینی کسر می‌شود و ۹۰ درصد از حجم باقیمانده نیزبر اساس EC محل عرضه و مصرف و جداول بازه EC بررسی و حجم قابل عرضه در محل مصرف مشخص می‌شود و این تبادل موقت آب در چهار حالت شامل «از بخش کشاورزی به کشاورزی»، «از کشاورزی به صنعت»، «از صنعت به کشاورزی» و «از صنعت به صنعت» انجام می‎‌شود.

او میزان مصرف کنونی آب زیر زمینی در بخش کشاورزی استان را سالانه حدود ۷۰۸ میلیون مترمکعب و در بخش صنعت ۵۵ میلیون مترمکعب ذکر کرد و گفت: در این بازارما به هیچ وجه عنوان به دنبال کاهش فعالیت کشاورزی به دلیل حجم بالای آب مصرفی نیستیم بلکه از آن حمایت می‌کنیم ولیکن معتقدیم به منظور مصرف بهینه آب در این بخش می‌بایست نسبت به تغییر نوع کشت و استفاده ازروش‌های نوین آبیاری و بر اساس سند سازگاری با کم آبی اقدام و با تبادل موقت حجم آب مازاد در بازار آب، میزان بهره وری در این بخش را ارتقاء دهیم.

این مسئول درخصوص پیش بینی میزان عرضه و تقاضا در این بازار، گفت: پیش بینی اولیه ما از حجم عرضه و تقاضا در سال اول به میزان ۸ میلیون متر مکعب می‌باشد.

او راه ‎اندازی بازار آب استان یزد را ماحصل جلسات متعدد کارشناسی و مدیریتی برای طراحی و تدوین برنامه‌ها و نیز تأیید وزارت نیرو خواند و افزود: این بازار در سه فاز اجرایی خواهد شد که در فاز نخست شاهد مبادله آب زیرزمینی به صورت تبادل شارژ سالانه بین چاه‌ها، در فاز دوم مبادله آب انتقالی دریا و پساب تصفیه‌خانه فاضلاب به صورت فیزیکی و بلندمدت و در گام سوم نیز خرید و فروش چاه‎ها بر حسب مواد ۲۷ و ۲۸ قانون خواهیم بود.

راست رو بر لزوم اجرای این طرح با توجه به تجربیات موفق دنیا در این باره و وضعیت آبی استان تاکید کرد و گفت: متاسفانه علی رغم کاهش نزولات جوی، رویه برداشت از منابع آب زیرزمینی در بخش‌های مختلف ادامه دارد و این موضوع موجبات کاهش حجم آب‌های قابل تجدید در فراهم نموده به طوری که سالانه به طور متوسط حدود ۴۵ سانتی‌متر کاهش سطح آب‌های زیرزمینی را شاهد هستیم و لذا اگر در آینده نزدیک فکری برای افزایش بهره وری در حوزه آب نداشته باشیم، با بحران جدی آب مواجه خواهیم شد.

او گفت: تلاش داریم که از طریق بازار آب و سایر اقدامات مربوط به افزایش بهره وری آب، امید را در صنعتگران، کشاورزان و عموم مردم کشورمان بالا ببریم و آن‌ها را به آینده درخشانتری با استفاده بهینه ازمنابع آب در اختیارمان نوید دهیم.

راست رو بازار آب را از طرح‎های مهم و موفق در سند یزدنوین و یزد بهره‎ور ذکر نمود و ابراز امیدواری کرد این طرح بتواند یزد نوینی را با نگاه جدیدی به مصرف و بهره وری آب و برای آیندگان ایجاد و امید را در مردمان سخت کوش این سرزمین افزایش دهیم.

معاون برنامه ریزی شرکت آب منطقه‌ای یزد با بیان این که «بازار آب» یکی از طرح‌های ذیل طرح «تابا» شرکت آب منطقه‎ای است که پس اجرای طرح «تحویل حجمی آب» عملیاتی می‎شود، یاداور شد: تحویل حجمی آب از چند سال قبل با نصب کنتور‌های هوشمند روی چاه‎های کشاورزی و صنعتی استان اجرایی شده که مطابق آن کارت الکترونیکی مشترکان براساس پروانه بهره برداری و در بازه زمانی معین شده شارژ و به مصرف می‌رسد.

او از نظارت کامل آب منطقه‎ای یزد بر میزان برداشت آب از چاه‌های مذکور خبر داد و گفت: رصد منابع و مصارف آب‌های زیرزمینی مناطق مختلف استان نیز در قالب اجرای طرحی دانش‎بنیان با عنوان «اتاق شیشه‎ای» ذیل طرح «تابا» با همکاری دانشگاه و شرکت‌های دانش بنیان در دستور کار قرار دارد.

راست رو در این خصوص اضافه کرد: این طرح که مقرر است مورد حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری قرار گیرد، با نصب مودم‎هایی روی کنتور‌های هوشمند آب که تاکنون ۱۰۰۰ دستگاه از آن‌ها نیز نصب شده است و بر اساس یک سامانه تحت وب هر یک بهره‌برداران قادر خواهند بود از میزان آب مصرفی و باقیمانده در اختیارشان و نیز وضعیت سایر بهره برداران و وضعیت منابع آب زیرزمینی منطقه و سایر اطلاعات مربوطه در قالب این اتاق شیشه‌ای مطلع شوند.