به تازگی سرقت مسلحانه از میلاد پاک پرور بازیکن تیم فوتبال استقلال ملاثانی، توجه مردم را بیش از پیش به احساس کمبود امنیت در شهر‌های خوزستان به ویژه کلانشهر اهواز جلب کرده است.

بنا بر اظهارات آقای پاک پرور وی در حال بازگشت به خانه خود در محله گلستان اهواز بود که ۲ نفر با «اسلحه وینچستر و کلاشینکف» او را «تهدید کردند و خودرو، ۲ گوشی تلفن همراه و مدارکش» را به سرقت بردند.

سرهنگ حسین زلقی فرمانده انتظامی اهواز پس از انتشار این خبر «دستور ویژه برای دستگیری عاملان این سرقت» را صادر کرد، البته تا لحظه انتشار این گزارش سارقان دستگیر نشده اند.

اما این اولین سرقت مسلحانه به سبک فیلم‌های گنگستری در شهر اهواز نیست و قطعا آخری هم نخواهد بود؛ مدتی پیش ویدیویی از حمله مسلحانه به یک طلافروشی در شهر شوش دانیال در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و دست به دست در پیام رسان‌ها می‌چرخید.

سرقت موبایل که پیشتر عمدتا در کوچه پس کوچه‌ها و نقاط خلوت صورت می‌گرفت، اخیرا باعث جسارت بیشتر و حرفه‌ای شدن سارقان شده تا جایی که در مرکز شهر یعنی نادری، مردم بزرگترین خسارت را از سوی سارقان متوجه می‌شوند و احتمالا مدتی بعد گوشی‌های خود را در بازار سیاه خیابان سلمان فارسی می‌بینند؛ اما علت این افزایش سرقت های خرد چیست؟ به آن می پردازیم اما ابتدا به سراغ قربانیان می رویم تا روایت شان را بازگو کنند.

سارقان صورتم را با چاقو خراش دادند

پارسا علیدادی یکی از دانشجویان رشته حقوق دانشگاه شهید چمران اهواز که در مجتمع خوابگاه دانشجویی شهید علم الهدی ساکن است در خصوص تجربه گریختن خود از سارقان موتور سوار می‌گوید: یک شب وقتی از مسجد در خیابان ولیعصر (عج) به خوابگاه باز می‌گشتم ۲ نفر موتور سوار به دنبالم آمدند، من سرعتم راه رفتنم را بیشتر کردم و وقتی مطمئن شدم در پی ام هستند شروع به دویدن کردم، تا در نهایت به حراست و در ورودی خوابگاه رسیدم و همانجا به پلیس اطلاع دادم.

یکی دیگر از دانشجویان به نام سعید نیز به ما گفت که در مسیر بزرگراه گلستان ۲ سارق به من حمله کردند، ابتدا مقاومت کردم، اما چاقویی را روی صورتم گذاشتند و پس از زخمی کردنم، تلفن همراه هوشمندم که به تازگی خریده بودم، از من دزدیدند.

سرقت تلفن همراه در شلوغی نادری اهواز

سربازی که خدمت خود را در اهواز می‌گذراند نیز تجربه‌ای مشابه از سرقت داشته؛ حوالی ساعت ۱۹ بعد از ظهر هنگامی که در پایانه اتوبوسرانی غدیر در حال گرفتن تاکسی اینترنتی بود، یک موتور سوار، در لحظه تلفنش را از دستش ربود و او در شوک فرو رفت؛ زمانی که به کارکنان اتوبوسرانی مراجعه کرد به او گفتند «هر روز در اینجا تلفن‌ها به سرقت می‌روند شاید تو صدمین نفر باشی که این را اطلاع می‌دهی.»

او ادامه داد: پس از آنکه به پلیس اطلاع دادم و سرقت را ثبت کردند، سپس به کلانتری مراجعه کردم آنجا به من گفتند «نیازی به ثبت شکایت نیست» از ماموران خواستم راهنماییم کنند که دوربین های اطراف آن محدوده چک شود، اما پاسخ دادند «نگران نباش، پیدا می‌شه»

شایان ذکر است که سرقت فقط محدود به دانشجویان یا سربازان و افراد غیر بومی نیست؛ بسیاری از مردم محلی نیز تجربه سرقت دارند.

علی جعفری یکی از شهروندان اهوازی ساکن محله زیتون می‌گوید برخی خیابان‌های این محله آنقدر تاریک و خلوت هستند که در برخی ساعات روز یا شب اگر قصد عبور از آن را داشته باشید، حتما افرادی «در کمین هستند تا طعمه خود را شکار کنند»؛ یکبار حین عبور از یکی از همین خیابان‌ها ۲ نفر موتور سوار از کنارم رد شدند وقتی دیدند که تلفن همراه دارم، دور زدند و با قمه‌ای در دست به سراغم آمدند، اما من متوجه شدم و کوله پشتی خود را از بالای دیوار به درون حیاط یک خانه متروک انداختم، سپس خودم بالا رفتم و پشت درخت‌ها پنهان شدم.

او افزود: حتی در خانه نیز مرا رها نکردند، یکی از آنان همراه با قمه از دیوار پرید و به دنبالم آمد، اما من را پشت درختان ندید و رفت.

سراغ سرقت در مرکز شهر را که گرفتیم، مردم گزارش دزدی‌های روزانه می‌دادند که به راحتی از سوی سارقان انجام می‌شد و کسی هم جلودارشان نبود تا جایی که حتی برخی از این غارتگران مال مردم، از سوی کسبه نیز شناخته شده هستند.

یکی از فروشندگان تلفن همراه حوالی خیابان ۳۰ متری ماجرایی را شرح داد که یک خانم پس از خرید تلفن هوشمند از او که از پرچم داران یک برند معروف است، چند خیابان پایین‌تر تلفنش را ربودند و خانم مالباخته  «با ۲ دست بر سر خود می‌کوبید.»

یک فروشنده حوزه پوشاک نیز در مرکز شهر با اشاره به اینکه در اینجا روزانه خبر دزدی گوشی و کیف و خودرو را می شنویم، گفت: چند روز پیش یک خودرو را در کوچه پس کوچه های نادری به سرقت بردند؛ واقعیت آن است که وضعیت امنیت در اینجا خوب نیست.

سارق از در نیروی انتظامی وارد می‌شود از پنجره دادگستری می‌گریزد!

یک افسر نیروی انتظامی که نخواست نامی از او برده شود در گفتگو با ما با تایید اینکه سرقت در اهواز به شکل چشمگیری افزایش یافته یکی از دلایل آن را اقدامات دادگستری در جهت کم کردن جمعیت زندانیان است.

او افزود: ما وظیفه خود که دستگیری سارقان است را انجام می‌دهیم، اما وقتی به دادگستری تحویل می‌دهیم، آن‌ها را با مبلغی اندک به عنوان وثیقه و خیلی زود آزاد می‌نمایند.

عباس عبیات شاغل در دادگستری خوزستان به ما در این خصوص گفت: واقعیت نیز همین است، اگرچه در مواردی که اندک هم نیستند نیروی انتظامی در زمینه دستگیری سارقان سستی می‌کند، اما سارق از در نیروی انتظامی وارد می‌شود از پنجره دادگستری می‌گریزد!

او می‌گوید: دادگستری سارقان را گاهی با وثیقه ۵۰۰ هزار تومانی آزاد می‌کند و در عمده موارد نیز در صورتی که شاکی وجود داشته باشد، با دادن هزینه چند گوشی خود را از زندان رها می‌کنند.

تصویب قانون باید در جهت کاهش جرایم باشد

به عقیده برخی حقوق دانان یکی از آثار منفی قانون «کاهش مجازات حبس تعزیری» تبدیل شدن سرقت موبایل به کاری کم ریسک است، این قانون در خردادماه سال ۱۳۹۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و پس از آن سرقت خرد و کلاهبرداری به شکل انفجاری افزایش یافت.

مشکلات ناشی از این قانون وضعیت جامعه را به سطحی رسانده اند که حالا هر شخصی به خود اجازه می‌دهد جلوی راه دیگران را بگیرد، کتک شان بزند، با قمه و تیزی آن‌ها را تهدید کند و در نهایت اموال شان را به غارت ببرد.

رها قاسمی کارشناس مسائل حقوقی می‌گوید که تصویب قانون حبس تعزیری باید متناسب با شرایط باشد و قانون گذار این اقدام را در جهت کاهش جرم انجام دهد، اما واقعیت آن است که تصویب برخی قوانین هیجانی هستند و از همین رو وضعیت را برای شهروندان نه تنها آسان نمی‌کنند، بلکه بر مشکلات نیز به صورت کلی می‌افزایند.

او گفت: با تصویب این قانون، قانونگذار هدفش صرفا آزادی متهم بوده تا بگوید که زندان‌ها خلوت شده اند، در حالی که اصلا بررسی نکرده ببیند ریشه این مسئله چیست و باید چه راهکاری به کار بگیرد تا از تعداد زندانی‌ها کاسته شود.

چقدر احتمال دارد اموال سرقتی به صاحبانشان برگردانده شوند؟

اولین اقدامی که پس از مراجعه به پلیس از شما می خواهند انجام بدهید، ثبت نام کد گوشی در سامانه «همیاب» است، اما اینکه چه زمانی گوشی شما از سوی سارقان روشن گردد مشخص نیست، زیرا در مواردی بنا بر آنچه بین عموم شایعه شده «آنها را قطعه قطعه کرده و به بیرون از کشور ارسال می کنند.»

البته با جستجو در شبکه‌های اجتماعی به داده‌هایی در این حوزه دست یافتیم که نمی‌توان صحت آن‌ها را تایید کرد، اما یکی از کاربران شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) می‌گوید که گوشی‌ها در بسته‌هایی صدتایی به روانه بازار‌های کشورهای همسایه به ویژه هرات می‌شوند، زیرا آنجا قابل ردیابی نیستند که زیر قیمت و با تخفیف ویژه به فروش می‌رسند.

در پایان نیز باید به این موضوع اشاره کرد که شهروندان انتظار دارند قانونگذاران با اصلاح قانون «حبس تعزیری» هدف صرفا آزادی متهم و خلوت کردن زندان ها نباشد، بلکه ریشه یابی این مشکل و رفع آن در اولویت قرار بگیرد تا از این شرایط سرقت افسار گسیخته رها شویم.

گزارش از ساسان ناصری زاده