علیرضا قاسمی گفت: امسال چهارمین سالیست که خشکسالی بی‌سابقه را پشت سر می‌گذرانیم که در ۳۰ سال گذشته چنین وضعیتی را نداشتیم به‌ویژه در حوزه شمال استان و زاهدان که بخشی از آب آن از چاه نیمه‌ها تأمین می‌شود و امیدواریم که حق‌آبه امسال گرفته شود.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه منابع آبی هر سال بیشتر از سال گذشته دچار افت می‌شود یک‌سری اقدامات در سیستان و بلوچستان انجام شده است.

قاسمی اظهار کرد: نیمه دوم هر سال، برنامه‌ریزی‌ها برای عبور از پیک مصرف سال آینده انجام می‌شود، یعنی فصل گرما که برای ما از فروردین ماه تا اواسط مهرماه ادامه دارد، بنابراین باید برنامه‌ریزی‌هایی انجام دهیم تا در این فصل‌ها حداقل همان میزان آب موجود پایدار باشد و بعد به دنبال احداث توسعه و اقدامات دیگر برویم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: سال گذشته، به لطف پیگیری‌های انجام شده و حمایت‌هایی که در استان و کشور به خصوص نگاه ویژه وزیر به این خطه انجام شد، حدود ۱۴۸ چاه کف شکنی، لایروبی، حفر و تجهیز جدید شدند و توانستیم حدود هزار و ۲۰ لیتر در ثانیه آب تولید کنیم که ما را برای مقابله با تنش آبی تابستان آماده کند.

اقدامات فوری برای مدیریت منابع آبی

وی تاکید کرد: امسال با همه کمبودهایی که داشتیم، تقریباً شرایط نرمالی مانند سال گذشته سپری کردیم، در حوزه زاهدان و زابل تقریباً از اسفند ماه سال گذشته با توجه به اینکه چاه نیمه‌ها چهارمین سال عدم ورود آب را گذراندند و حجم زنده چاه نیمه‌ها را از دست داده بودیم، در این زمینه برای حوزه روستایی و شهری دو اقدام خیلی فوری در دستور کار قرار گرفت.

قاسمی اظهار کرد: در زابل، نیمه دوم سال گذشته، این اقدام وارد مدار شد یعنی بارچ شناور ساخته و تعدادی پمپ آب بر روی آن نصب و لوله گذاری داخل آب انجام شد، برق رسانی برای آن کامل و آب را به محل پمپاژ منتقل کردیم، همین کار را در اسفند ماه گذشته برای زاهدان انجام دادیم و اوایل اردیبهشت ماه امسال بارچ در چاه نیمه شماره سه مستقر و برای زاهدان از بارچ‌های شناور استفاده کردیم، با مجموع این اقدامات، توانستیم تابستان امسال با وجود تمام کمبودها و عدم ورود حق آب در سه سال قبل، تقریباً در زاهدان یکی از سال‌های خوب را سپری کنیم و مانند سال‌های قبل، قطعی یا جیره‌بندی آب نداشته باشیم.

وی گفت: در منطقه سیستان هم شرایط، حتی از سال گذشته بهتر بود به طوری که از حدود ۱۶۷ تا ۳۲۰ روستای دچار تنش آبی امسال در ابتدا در ۱۱۰ روستا و در روزهای آخر به عدد کمتر از ۱۵ روستا رسید که مشکل این میزان را هم با آبرسانی سقایی برطرف کردیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: برای سال بعد همین اقدامات در حال انجام است، بیش از ۶۷ حلقه چاه در این استان کارهای آن انجام شده و تا پایان سال به شاخص مد نظر خواهیم رسید.

وی بیان کرد: برای زاهدان و سیستان دو کار خاص شروع شد بر این اساس در دوراهی دشتک ابتدا یک طرح اضطراری شروع و ۱۵ حلقه چاه در دشت حرمک حفر شد، افزون بر آن ۱۰ حلقه چاه جدید در اسفند ماه سال گذشته وارد کردیم و با این اقدام ۴۲۰ لیتر در ثانیه یعنی تقریباً بیش از ۳۰ درصد از برداشت آب از چاه نیمه‌ها را برای زاهدان کاهش دادیم.

قاسمی افزود: در دوراهی دشتک، کار طرح منطقه حرمک تمام شد برای اینکه در حرمک آب پایدار داشته باشیم، ۳۴ کیلومتر خط انتقال ۲۰ کیلو ولت از ایستگاه سه انجام شد، مجموعاً ۵۶ کیلومتر خط فشار متوسط اجرا شد.

وی اظهار کرد: همین اقدامات در دشت هامون هیرمند انجام شد، ابتدا قرار بر حفر ۲۵ حلقه چاه بود، اما با توجه به انتقال بخشی از آب به حوزه سیستان، تاکنون ۴۳ حلقه چاه حفر شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان گفت: حفر ۱۵ حلقه چاه در دشت شیله، حفر ۱۵ حلقه چاه در حرمک (وارد مدار) انجام شده این اقدامات تنها در مدت ۱۰ ماه انجام شده، اکنون چاه‌ها تجهیز شده و خط کنار مخزن و ورودی آب شیرین کن است.

به گفته وی؛ هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه از دشت هامون هیرمند توانستیم آب تأمین کنیم که این عدد تا یک‌هزار و ۴۰۰ لیتر قابل افزایش است.

قاسمی بیان کرد: پس از این اقدامات، دشت سوم شناسایی شد، به همت وزارت نیرو و شرکت برق منطقه‌ای سیستان و بلوچستان در کمتر از ۲.۵ ماه، پروژه‌ای که قرار بود ۱۰ ماهه به نتیجه برسد، پُست ۳۵ مگابایتی برای آن نصب و دکل کار شد، همچنین دو ترانس ۳۵ مگابایتی تبدیل ۳۲۰ به ۶۳ و ۳۲۰ به ۲۰ کیلو ولت را در این منطقه آوردیم، در ادامه خط ۲۰ کیلو ولت به داخل ایستگاه برده و در مجموع یک کار تیمی توسط تمام حوزه‌های وزارت نیرو انجام شد.

وی افزود: دشت شیله نیز شناسایی و پتانسیل آبی آن بعد از حفاری مشخص شد که در حد ۴۵۰ لیتر در ثانیه است، بنابراین ۱۵ حلقه چاه در این محدوده نیز حفاری شد که کیفیت آب آنها، نسبت به هامون هیرمند کمی بهتر است اما نیاز به شیرین سازی داشت.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: در حال حاضر ۱۶ کیلومتر خط برق و جاده دسترسی استاندارد و اتاقک‌ها انجام شده، آمادگی داریم در مدت ۲۰ روز آینده تمام این‌ها در صورت نیاز وارد مدار شوند.

وی گفت: تاکنون بین دو هزار و ۱۰۰ تا دو هزار و ۲۰۰ لیتر توانستیم آب خام در جایی که کسی فکرش را نمی‌کرد بتوان برای زاهدان یا منطقه سیستان آب تأمین کرد کار انجام دادیم، تمام این‌ها برای این بود که آب با کیفیت به دست آید بنابراین سراغ تهیه آب شیرین کن رفتیم.

قاسمی ادامه داد: ظرفیت آب شیرین کن در حجم ۱۰۰ هزار متر مکعب در شبانه روز شیرین سازی که در ایران آن هم دور از دریا با این حجم آب شیرین کن نداریم این اقدام با توجه به توان شرکت اینواسکو طرح دریای عمان انجام شد و امروز ۳۵ هزار متر مکعب با بهترین کیفیت آماده حمل است تا در بهمن ماه طبق برنامه زمانبندی جلو برویم، با این اتفاق، آب زاهدان جدا می‌شود و آب چاه نیمه‌ها زمان بیشتری را برای منطقه سیستان سپری می‌کند.

وی افزود: در فاز بعدی، حدود ۴۵ روز پس از این اقدام، فاز دوم که حدود ۳۰ هزار متر مکعبی است و بلافاصله ۳۵ هزار متر مکعب دیگر در مجموع ۱۰۰ هزار متر مکعب در برنامه داریم که تا اول فصل گرمای سال بعد وارد مدار شوند تا آب را به حوزه زاهدان انتقال دهیم و بخشی از نیاز حوزه سیستان تأمین شود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان در بخش دیگر سخنان خود، بیان کرد: ۷۰۰ لیتر در ثانیه در پیک با شرایط سرانه مصرف بالا کمبود آب داریم که باید امسال دقت کنیم برای سال آینده موضوع مدیریت مصرف را به صورت جدی در زاهدان و منطقه سیستان دنبال کنیم، این میزان، مقرر شده توسط آب منطقه‌ای استان انجام شود که پروژه‌ای در دست پیگیری بوده، باید هر طور شده منابع اعتباری این پروژه که یکی از معضلات به شمار می‌رود، تأمین شود تا کار سرعت گیرد.

وی افزود: پیش بینی شده تا حداقل در سه سال آینده تا زمانی که آب تهلاب و انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان می‌رسد، این طرح اضطراری بتواند کمک کند که نگرانی بابت تأمین آب وجود نداشته باشد، تمام تلاش ما بر این است نگرانی‌ها را به حداقل و به صفر برسانیم.

آب دریای عمان تا پایان ۱۴۰۳ به زاهدان می‌رسد

مدیرکل صنعت و معدن سیستان و بلوچستان افزود: طرح آب رسانی از چابهار به سیستان بلوچستان و نهایتاً به خراسان جنوبی و خراسان رضوی با حمایت شرکت‌های بزرگ معدنی در حال انجام است.

ایرج حسن پور  افزود: طبق دستور وزیر صمت، چهار کارگاه لوله گذاری و حفاری تبدیل به ۱۴ کارگاه شده که با این روند امید می‌رود تا پایان سال ۱۴۰۳ آب رسانی به زاهدان انجام می‌شود.

منبع: مهر