در ویژه برنامه انتخاباتی بالاتر موضوع عرضه خودرو در بورس کالا مورد بحث و گفتگو قرار گرفت و نظرات موافقان و مخالفان این موضوع بررسی شد. آقای علیلو نماینده سابق مجلس نهم و رئیس سابق کمیته تحقیق و تفحص از خودروسازان و آقای دارابی کارشناس بازار سرمایه به سوالاتی پاسخ دادند.
علیلو گفت: عرضه خودرو در بورس غیر قانونی و غیرمتعارف است. در دنیا هیچ کشوری نداریم که فرد برای خرید خودرو وارد بورس کالا شود. از طرفی با این روش راه رقابت بسته میشود و باید بگذاریم که به طور آزاد عرضه و تقاضا شکل بگیرد.
دارابی گفت: سال گذشته برای مدت کوتاهی خودروها در بورس عرضه شد که قیمت پایین تری از آنچه که امروز معامله میشود داشتند. چون اجازه ندادیم نظام شفاف بورس کالا جانشین دلالی شود. تنها ۶۱ هزار دستگاه در بورس کالا عرضه شد و باعث شد ۴۱ هزار میلیارد تومان به صورت شفاف بدون اینکه به بازار سیاه برود، توزیع شود. ۱۶ هزار میلیارد تومان سهم خودروساز است و ۱۰ هزار میلیارد تومان مصرف کنندهها ارزانتر محصول را در بورس کالا خریدند و دولت ۱۴۰۰ میلیارد تومان مالیات گرفت. اگر در ۶ ماهه امسال روند عرضه در بورس کالا انجام میشد، براورد ما این است که ۱۳ هزار شغل در صنعت خودروسازی ایجاد میشد.
او افزود: در صنعت خودرو مشکل قیمت غیرواقعی داریم، در ۶ ماهه امسال ایران خودرو ۱۳ درصد و سایپا ۲۱ درصد زیان خالص داشته اند و ۲۰ هزار میلیارد تومان زیان ایجاد کرده اند. تا اخر سال این رقم به ۴۰ هزار میلیارد تومان میرسد.
علیلو در پاسخ به این موضوع گفت: مسئله نیاز به خودرو اکنون در روستاها نیز وجود دارد و جزو سبد مصرفی خانوار ایرانی محسوب میشود، اما مگر تمام مردم کشور همه سواد و دسترسی به بورس دارند؟ وقتی خودرویی در بورس عرضه میشود که همه به آن دسترسی ندارند عدالت رعایت نمیشود. به دلیل عدم دسترسی همه به بورس کالا، دلالها با اجاره کردن کارتهای ملی از بورس خرید کردند و دلالی رسمی صورت گرفته است. بورس یک وضعیت مسکن برای شرایط نابسامان بود. ما باید صنعت را درمان کنیم، صنعت در ساختار مشوش است. وقتی در این ساختار میخواهیم تولید را افزایش دهیم میبینیم موانعی ایجاد میشود.
دارابی گفت: در گذشته نیز برای بازار سیمان چنین مشکلی داشتیم که بعد از عرضه سیمان در بورس کالا، امروز عرضه و تقاضا برابر است و شبکه دلالی از بین رفته و برنامههای توسعه کارخانهها اجرا میشود. کیفیت نیز افزایش پیدا کرده و حتی صادرات داریم. در فولاد هم چنین شرایطی داشتیم. هدف اقتصاددان این است که هزینه مبادله را پایین بیاورد. به همین دلیل نمیارزد که از دلال چیزی خرید کرد.
علیلو گفت: باید ببینیم چه اتفاقی عرضه نیازهای روزمره و دیگر اقلام مصرفی افتاده که ضرورتی به بردن آنها به بورس نمیبینیم، اما در خصوص خودرو عرضه در بورس را مطرح میکنیم. در بورس کالا انتخابی برای مردم وجود نداشت و مردم مجبور بودن آن محصولی که در بورس عرضه میشود را خریداری کنند. بورس کالا برای قطع دست دلال از مواد اولیه است و انچه نیاز روزمره مردم است نباید در پیچ و خم بورس باشد.
بجایی گران کردن خودرو بهروری این دو شرکت را افزایش دهید
کاهش کارگر
افزایش تولید
صادرات خودرو با کیفیت
خصوصی سازی واقعی
انتصاب مدیران غیر سیاسی
و...