در برنامه بالاتر امروز، موضوع تثبیت نرخ ارز به صورت دستوری آری یا نه؟ با حضور الحسینی کارشناس اقتصادی و حسن خانی کارشناس بانکی مورد بررسی قرار گرفت.
الحسینی کارشناس اقتصادی گفت: نرخ ارز یک نرخی است که حاصل عوامل بنیادی است، نرخ ارز را نمی توان دستوری تعیین کرد چرا که این نرخ تعادل تثبیت آن به صورت دستوری غیر ممکن است.
او گفت:نرخ ارز ایران شناور و مدیریت شده است امروز باید نرخ ارز ثبات داشته باشد. تثبیت نرخ ارز در دنیا حل شده فقط در کشور ما هنوز نه تنها حل نشده است بلکه همیشه در مورد آن صحبت می کنیم.
الحسینی گفت: یکی از دغدغه های اصلی سیاست گذاران مالی اقتصادی کشورها، انتخاب نظام مدیریت مطلوب نرخ ارز در کشور است که ایران نیز از این امر مستنثی نیست و تعیین رژیم مناسب برای نرخ ارز همواره در اولویت های نخست مسئولان ذیربط قرار داشته تا بتوان با اتکاء به آن درکنار سیاست های پولی مالی از سوی اصلی ترین نهاد متولی این امر یعنی بانک مرکزی بتوان کنترل مناسبی در بخش اقتصادی داشت چرا که نرخ ارز به عنوان متغیری که در نظام تصمیم گیری اقتصادی نقش علامت دهی به فعالان اقتصادی را بر عهده دارد، بر تصمیمات سرمایه گذاری و مصرف نیز تأثیرگذار است.
او گفت: کشوری که تورم بالا دارد نمی تواند تثبیت ارزی درستی داشته باشد چندسال است که دولتمردان ما می خواهند این نرخ ارز را تثبیت کنند اما با بهره وری پایین و شرایط تحریمی نتوانسته اند کاری انجام دهند.
این کارشناس اقتصادی گفت: با کنترل سیاست پولی، نرخ ارز می تواند ثبات پیدا کند. در کشورهای دیگر عرضه دلار به مقدار تقاضا است و از سوی دیگر کشورهای دیگر تورم ۵۰ درصد را تجربه نکردهاند بنابراین قیمت دلار در ایران را نمیتوان با دیگر کشورها مقایسه کرد.
به گفته الحسینی، کشوری که تحریم است نمی تواند سیاست تثبیت نرخ ارزی داشته باشد.
الحسینی گفت: متاسفانه ما سیاست درست و مطلوبی نداریم زمانی که نفت افزایش می یابد نرخ ارز ثابت می ماند و یا بالعکس،امروز نفت برای کشور سیاست گذاری می کند.
او گفت: روسیه تحریم است ولی تثبیت نرخ ارز درستی دارند.روسیه سیاست دارد نرخ بهره خود را افزایش داد ولی ما نرخ بهره را ثابت نگه داشته ایم.
الحسینی گفت: چون درآمد نفتی همواره در اختیار دولت بوده و فارغ از قدرت صادرات صنعتی میتوانسته در تعیین قیمت ارز مداخله کند و قیمت ارز را پایینتر از تورم حفظ کند، به تدریج باعث کاهش قدرت رقابت صنعت کشور در مقابل رقبای خارجی شده که در بخش تولید محصولات کشاورزی نیز این موضوع قابل مشاهده است.
در ادامه حسن خانی کارشناس بانکی گفت:از ۴۳ سیاست که ابلاغ شده چیزی بالغ بر ۳۳ بند آن اقتصادی است،در حال حاضر ۸۰ درصد کالای اساسی کشور از طریق واردات است.
او گفت: یکی از چالش های قابل توجه در حوزه ارز، معاملات فردایی است. عاملان فعال عمدتاً غیر رسمی بازار، علاوه بر خرید، فروش و حواله ارز، اقدام به خرید و فروش صوری آن و نوعی شرط بندی قیمتی می نمایند.
او گفت:پایه تحلیل اقتصاد کشور نرخ ارز است، دلیلی که باعث میشود شاهد رشد قیمت ارز باشیم انتظارات تورمی است، وقتی انتظارات فروکش میکند نرخ ارز تثبیت میشود و شاهد رشد نرخ ارز نخواهیم بود.
او گفت: تجربه نشانداده که با حذف ارز ترجیحی و نزدیکترکردن آن به قیمت بازار و تلاش در جهت یکسانسازی نرخ، همواره بازار ساز خود را برای افزایش قیمتها کوک میکند و بهواسطه تبعیت اقتصاد کشور از این موج افزایش نرخ، دولت مجبور به تعیین قیمتی پایه برای تامین کالاهای استراتژیک کشور شده و دوباره نرخ ترجیحی دیگری خلق خواهد شد؛ البته با رقمی بالاتر از گذشته.
حسن خانی گفت:روسیه حدود ۶۰ روز با تحریم، مجدد نرخ روبل را به قبل بازگرداند این کشور کل تحریم ثانویه نبوده است ولی تحریم برای کشور ما همیشه ثانویه است.
او گفت: دولت مردان کشور در زمانهای مختلف معتقد بودند که نرخ دستمزد را برای رضایت مردم افزایش دهند ولی سه قیمت دیگر را ثابت نگه داشتند که کنترل نرخ ارز به دلیل دلارهای نقتی از سوی دولت و کنترل قیمت انرژی به دلیل نفت و نرخ سود بانکی به صورت دستوری از سوی دولت امکان پذیر بوده است.
او ادامه داد: زمانی که دولت در هنگام وفور ارز، قیمت آنرا کنترل میکند باعث میشود که قدرت رقابت پذیری تولید کننده ایرانی نسبت به همتای خارجی کاهش پیدا کند و پایین نگه داشتن قیمت انرژی باعث سود آوری واحدهای صنعتی در سالهای گذشته بوده است.