مروری بر آغاز و پایان تئاتر فجر ۴۲/ از استقبال تماشاگران تا کم‌کاری مسئولان
چهلودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با همه فراز و فرود‌ها و نقاط قوت و ضعفی که داشت به پایان راه رسید.
هنر دیرینه، متنوع و پردامنه نمایش، در آغاز شکل‌گیری تمدن و زیست اجتماعی انسان و از هنگامی که آموخت به جای بهره‌گیری از ابزار بیرونی، از طریق کلمات و واژگان، مناسبات و شرایط حاکم بر زندگی فردی و جمعی خود را به دیگران بنمایاند، همزاد سیر اندیشه و بیانگر ذهن و جان جست‌وجوگر بشر بوده است؛ هنری پیوندیافته از قوی‌ترین مؤلفه‌های بیانی و اجرایی برای نمایاندن آنچه بوده، آنچه هست و آنچه برای بودن بایسته‌تر است، به‌شمار می‌رود.
این پیکار پیوسته آدمی در میانه روشنایی و تاریکی، همواره انتخاب میان رستگاری یا بدفرجامی او را رقم زده است و خواهد زد؛ به‌سان آنچه میان «اصحاب النار» و «اصحاب الجنّه»، همیشه در حال وقوع و جریان است؛ و هم از این روست که زیست حقیقی و هستی‌شناختی این هنر، هزاران سال است که ادامه یافته و دستاورد‌های صنعتی و فناوری‌های مدرن دنیای امروز نیز نتوانسته در ماهیت و کارکرد آن، مانعی باشد و بنیان‌های هستی‌شناسانه آن را دگرگون کند.
در ایران اسلامی نیز، به پشتوانه پیشینه‌ای درخشان در عرصه تمدن‌سازی، گونه‌های مختلف نمایشی، همواره جوهره زیستی سازنده، والا و پویایی داشته‌اند. در سده معاصر هم، مردمان این مرز و بوم، پس از طی تکوینی انقلاب تاریخی خود، بیش‌ازپیش به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های پیدا و پنهان این هنر، به دیده تحسین می‌نگرند.
در این راستا فراز‌ها و فرود‌های حوادث چهار دهه گذشته از وقوع شگفتی‌ساز انقلاب اسلامی، نه تنها در پویایی این هنر خللی وارد نکرده، بلکه بر سرعت پیشرفت آن افزوده است. از این نگاه و نگرش، «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر» می‌تواند و بایسته است که گستره معنایی و رسالتی شایسته را در واژه‌واژه متون و لحظه‌لحظه اجرای آثار و عرضه محتوا‌های گونه‌های مختلف نمایشی به چشم و دل مشتاقان فرهنگ و هنر ایران اسلامی، در داخل کشور و خارج از مرز‌های این سرزمین سربلند، ارائه دهد.
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با دبیری مهدی حامدسقایان که با برگزاری بخش‌های پژوهش، رادیوتئاتر و تله‌تئاتر از ۲۷ دی کار خود را آغاز کرده بود، روز یکشنبه ۱ بهمن به صورت رسمی کار خود را در بخش صحنه‌ای آغاز کرد. در بخش صحنه‌ای این دوره از جشنواره، تالار وحدت، مجموعه تئاترشهر، تماشاخانه ایران‌شهر، تئاتر مولوی، تالار حافظ، تالار سنگلج، تالار هنر و مجموعه تئاتر محراب میزبانی آثار را بر عهده داشتند.
بخش خیابانی جشنواره چهل و دوم نیز کار خود را از روز دوشنبه ۲ بهمن و در محوطه باز مجموعه تئاتر شهر، موزه عبرت، متروی تئاتر شهر، متروی ایوان انتظار میدان ولیعصر (عج)، فرهنگسرای رازی، محوطه فضای باز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برج آزادی آغاز کرد.
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روز یکشنبه ۱ بهمن مراسم افتتاحیه خود را در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایران‌شهر برگزار کرد. این مراسم ساعت ۱۸:۳۰ برگزار و طی آن برگزیدگان بخش‌های پژوهش، رادیوتئاتر و تله‌تئاتر این دوره از جشنواره معرفی شدند. نکته قابل تأمل درباره برگزاری مراسم افتتاحیه این دوره از جشنواره، همزمانی آن با اکثر اجراهای روز اول جشنواره چهل و دوم است.
در حالی روز اول چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر سپری شد که با وجود اینکه آثار متعددی در بخش‌های مختلف جشنواره یا اجرای اول خود را سپری یا در حال اجرا بودند که همزمان با این اجراها، جشنواره مراسم افتتاحیه خود را در سالن ناظرزاده کرمانی برگزار کرد.
برگزاری همزمان افتتاحیه و روز اول اجراها در تئاتر فجر ۴۲
روز مراسم افتتاحیه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روز یکشنبه ۱ بهمن و همزمان با اجراهای صحنه‌ای اولین روز جشنواره برگزار شد. این در حالی است که اصولا برنامه‌ریزی برای برگزاری مراسم افتتاحیه یک جشنواره باید متفاوت‌تر از اتفاقی باشد که در چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر رخ داد.
در واقع روز یکشنبه ۱ بهمن جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر با اجرای نمایش «در جنگ احساسات ممنوع» به کارگردانی نوشین قاسمی از دانشگاه سوره که ساعت ۱۵ در سالن کوچک مرکز تئاتر مولوی روی صحنه رفت افتتاح شد و پس از آن نیز دیگر آثار نمایشی اولین روز به صحنه رفتند. مراسم افتتاحیه جشنواره نیز در حالی برگزار شد که همزمانی آن با چند اجرا، اجازه تماشای این آثار را به اصحاب رسانه و برخی هنرمندان نداد، زیرا باید در مراسم افتتاحیه حضور پیدا می‌کردند.
علیرغم اینکه عنوان مراسم برگزارشده در روز اول بهمن «مراسم افتتاحیه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر» بود، اما این عنوان فقط شکل نمادین داشت و در واقع این مراسم به معرفی برگزیدگان ۴ بخش پژوهش، نمایشنامه‌نویسی، نمایش‌های تلویزیونی، رادیوتئاتر و همچنین اهدای نشان درجه یک هنری به چند هنرمند و همچنین تجلیل از یک هنرمند پیشکسوت رادیو اختصاص داشت.
جای خالی تبلیغات شهری در دومین روز تئاتر فجر
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روز دوشنبه ۲ بهمن دومین روز خود را در بخش‌های صحنه‌ای و خیابانی سپری کرد. در این روز نیز چندین اثر اجرا شدند که استقبال از برخی آثار نظیر نمایش «هملت» از کشور ارمنستان بیش از دیگر آثار دومین روز جشنواره بود.
در دومین روز چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، نمایش «بدریه» به نویسندگی بابک خواجه‌پاشا و کارگردانی مجید اقبالی از اهواز در تماشاخانه ایران‌شهر به صحنه رفت. اما اجرای این اثر شکل و شمایل متفاوتی از دیگر اجراهای صحنه‌ای جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر داشت. در اجرای نمایش «بدریه» تماشاگران هم روی صحنه سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایران‌شهر حضور داشتند و روی صندلی‌های پرتال به تماشای این اجرا نشستند. این شکل از اجرا ربطی به شیوه اجرایی مدنظر کارگردان نمایش نداشت و مربوط به نوع برنامه‌ریزی ستاد برگزاری جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر داشت که سالن مناسب برای اجرای نمایش را در اختیار گروه قرار نداده بود.
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی برگزار شد که شهرداری تهران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هیچ هماهنگی قابل توجهی حداقل برای تغییر دادن فضای شهری برای تبلیغ این دوره از جشنواره نداشتند.
بارش باران و چالش اجراهای خیابانی در سومین روز تئاتر فجر
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روز سه‌شنبه ۳ بهمن در حالی سومین روز برگزاری خود را سپری کرد که در کل استقبالی نسبی از آثار اجرا شده در این روز رخ داد، اما مهم‌ترین حاشیه روز سوم در آخرین ساعات جدول اجراهای این روز رقم خورد.
نمایش «فاتحان قلعه‌های رفته بر باد» نوشته سعید شهریار و کارگردانی مسعود غیاثی از دانشگاه آزاد یزد از جمله آثار مسابقه تئاتر دانشجویی چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است که طبق جدول اجراهای جشنواره، روز سه‌شنبه ۳ بهمن، در ۲ نوبت ۱۸ و ۲۰:۳۰ در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر اجرا داشت. این نمایش اجرای اول خود در ساعت ۱۸ را به صحنه برد، اما اجرای دوم این اثر که قرار بود ساعت ۲۰:۳۰ باشد، به دلایل نامشخص نظارتی لغو شد. البته برخی از مدیران حاضر در سالن چهارسو دلیل لغو را مشکلات فنی و حتی افت قندخون یکی از بازیگران نمایش عنوان کردند، ولی دیگر حاضران دلیل این اتفاق را مشکل نظارتی در اجرای این نمایش ذکر کردند.
روز سوم چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر همراه با نزول برکات آسمانی بر سر شهر تهران بود. این برکات آسمانی که حال و هوای شهر تهران را تغییر داد. در دوره چهل و دوم جشنواره تئاتر فجر که به دلیل صرفه‌جویی در بودجه، برخی اتفاقات در جشنواره شکل نگرفت و رخ نداد، تئاتر خیابانی نیز فضای سرپوشیده خود را از دست داد. این در حالی بود که طی سال‌های گذشته صحنه‌ای سرپوشیده برای اجراهای تئاتر خیابانی در پهنه رودکی و حتی فضای بیرونی مجموعه تئاتر شهر در نظر گرفته می‌شد تا علاوه بر مهیاشدن شرایط اجرایی مناسب برای گروه، سرپناهی برای مخاطبان و گروه‌های تئاتری در برابر بارندگی‌ها باشد.
اما اجراهای خیابانی چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر عصر سوم بهمن زیر باران میزبان مخاطبان بودند و این امر شرایط را جدای از شاعرانه جلوه‌دادن آن از سوی مدیران، هم برای هنرمندان و هم برای مخاطبان سخت کرده بود.
از چهارراه ولیعصر (عج) تا میدان انقلاب اسلامی که محیطی فرهنگی دارد هم تبلیغات محیطی و شهری برای این دوره از جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به چشم نمی‌خورد و فقط به نصب یک پوستر بسنده شده است. حتی در پیرامون مرکز تئاتر مولوی که یکی از سالن‌های میزبان جشنواره است هم هیچ خبری از تبلیغات محیطی نیست. گویا مدیران شهری اصلا دغدغه‌ای برای جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر ندارند و بیشترین دغدغه‌شان برای دیده‌شدن در جشنواره فیلم فجر است. ستاد برگزاری چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز که فقط به فکر صرفه‌جویی هزینه‌ها است و برنامه‌ریزی و اقدامی در راستای دیده‌شدن این رویداد بین‌المللی تئاتر ایران ندارند.
استقبال از نمایش‌های صحنه‌ای در روز چهارم فجر ۴۲
روز چهارشنبه ۴ بهمن، چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر چهارمین روز از برگزاری خود را سپری کرد. در این روز چند اثر نمایشی با استقبال نسبتا خوب مخاطبان روی صحنه رفتند.
مرکز تئاتر مولوی که با ۲ سالن اصلی و کوچک خود میزبان اکثر آثار بخش «مسابقه تئاتر دانشجویی» چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است، عصر روز چهارشنبه ۴ بهمن در سالن اصلی خود میزبان نمایش «بیرون پشت در» به نویسندگی محمد رحمانیان ثابت و کارگردانی پرهام خاکزاد از موسسه آموزش عالی معماری و هنر پارس بود. این اثر نمایشی که اقتباسی از نمایشنامه «بیرون پشت در» ولفگانگ بورشرت بود، به عنوان اثر برگزیده جشنواره تئاتر «هم‌آغاز» به جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر راه پیدا کرده است.
سالن سمندریان تماشاخانه ایران‌شهر نیز عصر روز چهارم بهمن پذیرای نمایش «کاپوتاژ» نوشته کامران شهلایی و کارگردانی مرتضی نجفی از قزوین بود که در بخش «مسابقه تئاتر ایران» به صحنه رفت. این اثر که موضوع اصلی آن قضاوت است، میزبان هنرمندانی، چون حمیدرضا نعیمی، ناصر آویژه و محمد لارتی بود و کامران شهلایی به عنوان نویسنده اثر هم در بین مخاطبان حضور داشت.
یکی از فعالیت‌هایی که همیشه و در ایام برگزاری جشنواره تئاتر فجر، رونق قابل توجهی به فضای باز مجموعه تئاتر شهر به عنوان اصلی‌ترین مکان میزبان جشنواره می‌داد، اجراهای تئاتر خیابانی در ضلع شمالی مجموعه بود. همیشه در ایام برگزاری جشنواره، صحنه‌ای روی حوض بزرگ ضلع شمالی مجموعه شکل می‌گرفت که روی آن چندین گروه تئاتر خیابانی به اجرای آثار خود می‌پرداختند و این امر باعث حضور مخاطبان و اقشار مختلف اجتماعی در این فضا می‌شد که حال و هوای مجموعه و فضای پیرامون آن را زنده و پرنشاط می‌کرد.
در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بر خلاف دوره‌های گذشته این فضا شکل نگرفت و تنها یک نوبت اجرا، آن هم در ساعت ۱۶:۳۰ برای فضای باز مجموعه تئاتر شهر در نظر گرفته شد. این امر باعث شد تا در اکثر ساعات فضای باز مجموعه تئاتر شهر خالی از حیات و نشاط جشنواره‌ای باشد و حضور مردم و مخاطبان در این فضا کم‌رنگ شود.
در چهارمین روز جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر اجراهای در نظرگرفته در مجموعه تئاتر شهر هم با استقبال نسبی مخاطبان روی صحنه رفتند که بیشترین استقبال به نمایش «شب سوئیت» به کارگردانی کیانوش احمدی از تهران اختصاص داشت که در بخش «مسابقه تئاتر ایران» و در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت. با توجه به ظرفیت این سالن نمایشی استقبال مخاطبان از این اثر نمایشی قابل توجه بود.
حضور کم‌رنگ گروه‌های بین‌الملل در پنجمین روز تئاتر فجر
پنجشنبه ۵ بهمن چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر پنجمین روز برگزاری خود را سپری کرد. در این روز نیز آثار مختلفی در بخش‌های صحنه‌ای و خیابانی جشنواره اجرا شدند. در پنجمین روز از چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، استقبال مخاطبان از اکثر اجراهای نمایشی قابل توجه بود. بسیاری از سالن‌های میزبان نمایش پذیرای مخاطبان و علاقه‌مندان به تئاتر بودند که استقبال خوبی را از اجراها رقم زدند. اما در برخی سالن‌های میزبان آثار، با گذشتن نیمی از اجرا این استقبال به ترک سالن تبدیل می‌شد و مخاطبان به دلیل سطح کیفی پایین برخی آثار، تماشای اثر را نیمه‌کاره رها می‌کردند.
نمایش «دشمن خدا» به کارگردانی مجید عراقی از تهران که در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفت، از جمله آثاری بود که با استقبال قابل توجه مخاطبان همراه شد. در این نمایش که پیش از این نیز در قالب اجرای عمومی به صحنه رفته بود و در بخش مسابقه تئاتر ایران جشنواره چهل و دوم حضور دارد، بازی نفس جافری و ضحا رجایی‌فر به عنوان ۲ بازیگر کودک بسیار مورد توجه قرار گرفت.
سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر در پنجمین روز از چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر میزبان نمایش «دموکراسی با طعم همبرگر» به نویسندگی و کارگردانی حامد شفیع‌خواه از تهران بود که در ۲ نوبت ۱۷ و ۲۰ روی صحنه رفت. لابی سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر شاهد حضور قابل توجه مخاطبان برای تماشای این اثر بود، اما بعد از گذشت حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه از اجرای نمایش، مخاطبان اقدام به ترک سالن کردند.
«دموکراسی با طعم همبرگر» تقلیدی سطحی و کلیشه‌ای از سبک و شیوه کارگردانی هنرمندان موفقی، چون همایون غنی‌زاده، سیدمحمد مساوات، رضا ثروتی و اشکان خیل‌نژاد بود که با متنی سطحی و کلیشه‌ای‌تر از شیوه کارگردانی روی صحنه رفت. «دموکراسی با طعم همبرگر» در شروع نوید اجرایی متفاوت در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را می‌داد، اما با پیش‌رفتن نمایش نه تنها حرفی برای گرفتن در متن و اجرا نداشت، بلکه با بیان دیالوگ‌های بسیار کلیشه‌ای و شعاری متن که قصد داشت پیوندی بین فضای اثر و جامعه امروز ایران برقرار کند، کار را به نازل‌ترین شکل ممکن ارائه داد. این روند باعث شد بخشی از مخاطبان سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر را ترک کنند و بخشی نیز که در سالن حضور داشتند، بعد از پایان نمایش نسبت به کیفیت اجرا معترض باشند.
چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر هم میزبان آثاری در بخش بین‌الملل خود شده است که نه تنها سطح کیفی قابل قبولی ندارند بلکه از ابتدایی‌ترین نکات تئاتری در کارگردانی و بازیگری بی‌بهره هستند. نمونه این مدعا، اجرای نمایش «شماره ۶» نوشته آنتوان چخوف، به کارگردانی آرمن سرگسیان از ارمنستان در روز پنجم جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر بود. البته در برنامه منتشرشده از سوی جشنواره نام نویسنده «آنتوان چجوف» ذکر شده است. نوع کارگردانی و طراحی میزانسن‌های بسیار ابتدایی، بازی‌هایی سرشار از اغراق و فاقد تکنیک‌های بازیگری، «شماره ۶» را تبدیل به اجرایی کرد که علیرغم استقبال اولیه مخاطبان، نتواند نظر آن‌ها را جلب کند، عده‌ای در حین اجرا سالن را ترک کردند و باقی نیز نظر مثبتی نسبت به این اجرا نداشتند. همچنین اینکه اجرای گروه عراق و الجزایر به دلیل مشکلات فنی لغو شد.
افتتاح پلاتوی جدید تماشاخانه ایران‌شهر در روز ششم تئاتر فجر
روز جمعه ۶ بهمن، چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر ششمین روز برگزاری خود را پشت‌سرگذاشت و به نیمه دوم روز‌های برگزاری این دوره وارد شد. ششمین روز چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی سپری شد که مخاطبان و تماشاگران تئاتری از آثار اجرا شده در بخش‌های مختلف این روز استقبال قابل قبولی را داشتند. «انگشتر و چاه» احسان جانمی از اصفهان، «آوینیون» حسن معینی از تهران آثاری بودند که با بیشترین استقبال مخاطبان مواجه شدند.
روز جمعه ۶ بهمن و در میان برگزاری ششمین روز جشنواره تئاتر فجر، پلاتوی تمرین تماشاخانه ایران‌شهر در محل سابق دپوی دکور این مجموعه، افتتاح شد. در این مراسم که دبیر جشنواره چهل و دوم تئاتر فجر و تعدادی از هنرمندان تئاتری حضور داشتند، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران ساخت سالن شماره ۳ تماشاخانه ایران‌شهر و افتتاح آن در سال ۱۴۰۳ را وعده داد. پلاتوی جدید تماشاخانه ایران‌شهر مختص تمرین گروه‌های تئاتری که آثارشان در این تماشاخانه اجرا خواهد شد و همچنین اجرای آثار تجربی و مونولوگ است.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ششمین روز از جشنواره چهل و دوم به تماشای نمایش «تروما» به کارگردانی احمد سلیمانی در تالار وحدت نشست. وی پیش از تماشای نمایش، در جمع خبرنگاران تاکید کرد که تلاش و برنامه‌ریزی‌های برای افزایش بودجه تئاتر و رفع نابرابری بودجه تئاتر با سینما انجام می‌شود.
مخاطبان پشت درهای بسته سالن‌های نمایش در هفتمین روز تئاتر فجر
روز شنبه ۷ بهمن، چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر هفتمین روز برگزاری خود را سپری کرد؛ روزی که آثار مختلف اجرا شدند و جشنواره به روز‌های پایانی برگزاری خود نزدیک شد. روز شنبه ۷ بهمن نمایش «سایلنت هملت، سایلنت» به کارگردانی میلاد هارونی از اهواز، ساعت ۲۰ در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت. این نمایش که در هفتمین روز جشنواره، یک نوبت اجرا داشت، با استقبال قابل توجه مخاطبان همراه شد. استقبال مخاطبان برای تماشای این اثر نمایشی به حدی بود که تعدادی از مخاطبان پشت درهای ورودی مجموعه تئاتر شهر ماندند و نتوانستند به داخل مجموعه راه پیدا کنند.
نمایش «آوینیون» به کارگردانی حسن معینی در هفتمین روز جشنواره در ساعت ۲۲ در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفت. این اجرا همچون اجرای نمایش در روز ششم جشنواره نیز مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. اما نکته قابل تأمل این بود که برخی از مخاطبان بلیت اجرای نمایش در ساعت قید شده برای اجراهای سالن سایه تئاتر شهر در ایام جشنواره یعنی ساعت‌های ۱۶ و ۱۹ را داشتند و این در حالی است که طبق اعلام دبیرخانه جشنواره نمایش «آوینیون» در روز شنبه ۷ بهمن فقط در ساعت ۲۲ اجرا داشت.
سیدمحمد هاشمی معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در هفتمین روز جشنواره تئاتر فجر و در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر، به تماشای نمایش «دل‌لرزه» به کارگردانی مجتبی لاله‌زاری از یزد نشست. وی پس از پایان اجرای نمایش در جمع خبرنگاران به ارائه توضیحاتی در خصوص قرارگاه فرهنگی شهید آوینی و حمایت‌هایی که از انجمن‌های فرهنگی و هنری استان‌های مختلف کشور انجام خواهد شد، پرداخت.
نمایش «تروما» به کارگردانی احمد سلیمانی که در بخش هویت ملی چهل و دومین جشنواره بین‌الملی تئاتر فجر حضور دارد، روز ۷ بهمن در تالار وحدت، آخرین اجرای خود را پشت‌سر گذاشت. در این شب گروه نمایش «لیلی و مجنون» به کارگردانی یعقوب صدیق‌جمالی از تبریز که قرار است در هشتمین و نهمین روز جشنواره تئاتر فجر چهل و دوم در تالار وحدت روی صحنه برود، به تماشای نمایش «تروما» نشستند.
در هشتمین روز فجر ۴۲ وزیر فرهنگ پا به صحنه گذاشت
روز یکشنبه ۸ بهمن، چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در هشتمین روز خود میزبان اجراهای مختلف در بخش‌های صحنه‌ای و خیابانی بود و یکی از روز‌های خوب خود را به لحاظ استقبال مخاطبان سپری کرد.
در هشتمین روز از چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر مجموعه تئاتر شهر شاهد حضور قابل توجه مخاطبان در سالن‌های اصلی و قشقایی خود بود. استقبال از اجرای نمایش‌های «سایلنت هملت، سایلنت» از اهواز و «بنداربیدخش» از مرکز آموزش علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد ۴۶ به حدی بود که تعداد زیادی از مخاطبان به شکل خارج از ظرفیت در سالن‌ها حضور پیدا کردند و به تماشای این آثار نشستند.
نمایش «سایلنت هملت، سایلنت» به کارگردانی میلاد هارونی از اهواز که روز شنبه ۷ بهمن، ساعت ۲۰ در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت، طبق جدول اجراهای منتشرشده از سوی دبیرخانه جشنواره قرار بود روز یکشنبه ۸ بهمن در ۲ نوبت ۱۷ و ۲۰ اجرا شود. این نمایش در هشتمین روز جشنواره تئاتر فجر تنها یک اجرا در ساعت ۱۷ داشت.
میلاد هارونی کارگردان درباره دلایل تک‌اجرایی بودن این اثر در هشتمین روز جشنواره، به خبرنگار مهر گفت که به دلیل سنگینی کار و اجرا، از ابتدا به دبیرخانه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اعلام کرده بود که قادر نیست در روز ۲ اجرا داشته باشد و دبیرخانه نیز این امر را پذیرفته بوده است.
در این روز محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به تماشای نمایش «ثقه‌الااسلام» به کارگردانی امیر حجازی، در تماشاخانه سنگلج نشست. اسماعیلی در پایان اجرای این نمایش گفت: گروه‌های شهرستانی اجراهای خوبی داشتند؛ این دوستان عزیزمان نیز از تبریز با اجرای خود یک رویداد مهم تاریخی را بازگو کردند. موضوع «ثقة‌الاسلام» از جمله موضوعاتی است که تاکید شده بود کار‌های نمایشی درباره آن تهیه شود. در همین راستا امسال علاوه بر اینکه نمایش «کلنل» روی صحنه رفت، شاهد اجرای نمایش «ثقة‌الاسلام» نیز بودیم. باید از دوستان عزیز تبریزی برای زحمات شأن تشکر کنم و ان شاءالله بتوانیم همین نگاه را در بازآفرینی سایر وقایع مهم تاریخی کشور ادامه دهیم.
نمایش «لیلی و مجنون» به کارگردانی یعقوب صدیق‌جمالی از تبریز روز یکشنبه ۸ بهمن اولین اجرای خود را در بخش مهمان جشنواره تئاتر فجر پشت‌سر گذاشت. این نمایش که با استقبال مخاطبان در تالار وحدت روی صحنه رفت، به زبان ترکی اجرا شد، اما هیچ بالانویس فارسی برای مخاطبان غیر ترک‌زبان در نظر گرفته نشده بود. این در حالی است که همواره ستاد برگزاری جشنواره تئاتر فجر برای نمایش‌های خارجی و همچنین نمایش‌هایی که به زبان ترکی یا کردی یا لری اجرا می‌شوند بالانویس فارسی در نظر می‌گیرد تا همه مخاطبان بتوانند با این اجراها ارتباط برقرار کنند. حتی در سینما هم برای فیلم‌های ترک‌زبان ایرانی، زیرنویس فارسی در نظر گرفته می‌شود.
اختتامیه بخش فراگیر فجر ۴۲ در روز نهم برگزار شد
روز دوشنبه ۹ بهمن، چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نهمین روز برگزاری خود را سپری کرد. در این روز نیز آثار مختلفی روی صحنه رفتند که اجرای برخی از این آثار مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. ویژگی این روز، برگزاری مراسم اختتامیه بخش فراگیر جشنواره و حضور هنرمندان معلول در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر بود.
مراسم اختتامیه بخش فراگیر چهل و نهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی برگزار شد که سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر به عنوان میزبان این مراسم، مناسب‌سازی لازم برای حضور هنرمندان معلول را نداشت. این امر علاوه بر اینکه مشکلاتی برای تردد این هنرمندان به وجود آورد، حضور هنرمندان برگزیده دارای معلولیت جسمی و حرکتی بر صحنه سالن اصلی را هم با مخاطره مواجه کرد. برگزارکنندگان این مراسم برای بهبود این وضعیت، هنرمندان برگزیده نشسته بر ویلچیر را به پشت صحنه سالن اصلی منتقل کردند و در زمان قرائت نام هر کدام از برگزیدگان، هنرمند مذکور به صحنه سالن اصلی منتقل می‌شد.
اکثر نمایش‌های اجراشده در نهمین روز جشنواره نیز با استقبال نسبی مخاطبان همراه بودند و در این بین استقبال از نمایش‌های «کهته» از خارک و «لیلی و مجنون» از تبریز قابل توجه بود.
«لیلی و مجنون» به کارگردانی یعقوب صدیق‌جمالی اثری است که در تالار وحدت روی صحنه رفت و اجرای این اثر نیز با استقبال قابل توجه مخاطبان همراه شد. اعضای سفارت ترکیه، مدیرکل ارشاد استان آذربایجان شرقی، استاندار اسبق استان آذربایجان شرقی، آتش تقی‌پور، محمود فرهنگ، اکبر تقی‌زاده از جمله مهمانان «لیلی و مجنون» بودند.
همچنین نمایش «کهته» به کارگردانی حسین اسدی از خارک هم که در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت، با استقبال قابل توجه مخاطبان در هر ۲ نوبت اجرای خود مواجه شد.
سکانس پایانی تئاتر فجر
روز چهارشنبه ۱۱ بهمن، چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روز پایانی اجراهای خود را سپری کرد تا در روز پنجشنبه ۱۲ بهمن در تالار وحدت، با معرفی برگزیدگان بخش‌های مختلف رقابتی به کار خود پایان دهد.
در آخرین روز جشنواره تئاتر فجر چهل و دوم ۳ اثر نمایشی بیش از باقی آثار با استقبال مخاطبان و علاقه‌مندان تئاتری مواجه شدند. در این روز نمایش «آریوبرزن» به کارگردانی حامد مکملی از قزوین که در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفت، با استقبال قابل توجه مخاطبان مواجه شد.
همچنین نمایش «هیدن» که پیش از این و در اجراهای عمومی خود با استقبال مخاطبان و علاقه‌مندان تئاتری روی صحنه رفته بود، ۲ اجرای خود در جشنواره تئاتر فجر را هم با همان استقبال در سالن قشقایی تئاتر شهر سپری کرد.
سالن اصلی مرکز تئاتر مولوی هم با استقبال مخاطبان پذیرای نمایش «بچه» به کارگردانی مرتضی فرهادنیا از دانشگاه هنر تهران شد.
به دلیل برگزاری مسابقه فوتبال میان تیم‌های ملی ایران و سوریه در مرحله یک‌هشتم نهایی جام ملت‌های آسیا در ساعت ۱۹:۳۰، بسیاری از عوامل گروه‌های نمایشی و همچنین مخاطبان علاقه‌مند به مسابقات فوتبال، از طریق تلفن‌های همراه خود پیگیر نتیجه این مسابقه بودند. همزمانی برخی اجراها با زمان برگزاری این مسابقه هم باعث شد تا نمایش‌هایی که همزمان روی صحنه رفتند با حضور تعداد کمتری از مخاطبان اجرا شوند.
روز چهارشنبه ۱۱ بهمن داوری ۲ اثر در بخش مسابقه تئاتر ایران باعث تاخیر در ساعت شروع این اجراها شد. طبق جدول برنامه‌ریزی شده قرار بود که نمایش «سندروم بلونیا» از اصفهان روز سه‌شنبه ۱۰ بهمن اجرای داوری خود را سپری کند، اما گروه داوری بنا به دلایلی، ارزیابی این اثر را به آخرین روز جشنواره چهل و دوم موکول کردند.
از سوی دیگر نمایش «آریوبرزن» هم که قرار بود ساعت ۲۰:۳۰ روی صحنه برود، مجبور شد با حداقل یک ساعت تاخیر روی صحنه برود و مخاطبان این اثر نمایشی به دلیل برنامه‌ریزی نامناسب برای داوری آثار، بلاتکلیف بمانند.
روز چهارشنبه ۱۱ بهمن چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر آخرین روز اجراهای خود در بخش‌های صحنه‌ای و خیابانی را سپری کرد و از سوی دیگر چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر هم اولین گام خود برای آغاز را برداشت و مراسم افتتاحیه این دوره از جشنواره فیلم فجر، ساعت ۱۹ در تالار وحدت برگزار شد.
برگزاری اختتامیه چهلودومین جشنواره تئاتر فجر
گفتنی است که مراسم اختتامیه چهلودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روز پنجشنبه ۱۲ بهمن در تالار وحدت برگزار می‌شود.
چهلودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از سال‌ها فعالیت اسماعیل خلج و آتش تقی‌پور، دو پیشکسوت عرصه تئاتر با برپایی مراسم بزرگداشت در آیین پایانی این دوره از جشنواره تجلیل می‌کند.
همچنین پاسداشت حشمت‌الله قاسمی، هنرمند پیشکسوت تئاتر و سینمای اهل اهواز که در برگزاری جشنواره تئاتر فجر، جوانان تئاتری این سرزمین را تنها نگذاشته و همواره همراه و همدل آنان بوده است نیز برگزار خواهد شد.
