خورشید (تلخاب) ماده یوز زادآور توران است. هر زمان که نام تلخاب می‌آید یک بحث جدید مطرح می‌شود. در ماه‌های قبل اخباری مبنی بر اینکه این حیوان را زنده‌گیری کنند بر سر زبان‌ها افتاد. در خردادماه مطرح شد که می‌خواهند تلخاب را بگیرند برای تکثیر در اسارت. بعد از سرو صدایی که این خبر به پا کرد بحث زنده‌گیری به طور کامل منتفی شده است.

اما در چند هفته اخیر اخبار دیگری منتشر شد که بسیار ضد و نقیض بود. در ابتدا مطرح شد در مرتعی که تلخاب وجود دارد یکی از دامداران هنوز مرتع خود را با وجود گرفتن پول ترک نکرده است و همچنان با دام‌های خود در این مرتع است. اما اخبار بعدی نشان داد این دامدار هنوز نتوانسته مرتع مناسبی پیدا کند و برای همین در اینجا مانده است. تعداد سگ‌های گله این دامدار نیز اصلاً تعدادی که می‌گفتند نبود و نهایت ۳ سگ بود. بعضی افراد مطلع گفتند که این در توافقی که با این دامدار نوشتند قرار شد که این دامدار تا ۱۵ فروردین در این منطقه بماند.

این ماجرا ادامه داشت تا اینکه بعضی از صفحات اینستاگرامی شروع به حمله به این دامدار کردند و گفتند از قصد مرتع را ترک نمی‌کند. این کار اشتباه باعث شد دامدار پشیمان شده و بگوید من از فروش منصرف شده‌ام و پول همراه با سود آن را پس می‌دهم. مرتعی که در آستانه خالی شدن بود با این حرکت اشتباه معلوم نیست چه اتفاقی برای آن بیفتد. اگر این مرتع خالی نشود سرنوشت تلخاب در آینده چه خواهد شد؟

این مرتع خارج از پارک توران است

علی‌اکبر قربانلو رئیس پارک ملی توران در مورد ماجرای مرتع تلخاب گفت: چند سال قبل دام‌های محدوده پارک ملی توران را خارج کنند با منابع طبیعی به این نتیجه رسیدند که هر دامی را که بیرون می‌کنند حق و حقوق او را بدهند و منابع طبیعی در هر کجا مرتع مازاد دارد به این افراد داده تا آن‌ها بتوانند پارک ملی توران را تخلیه کنند. به عده‌ای مرتع داده شد و بعضی از افراد هم مرتع نخواستند و به علت خشکسالی دام خود را فروختند.

وی ادامه داد: در خارج از محدوده پارک هم دو مرتع وجود داشت، که یکی از این مراتع سال‌ها است که از آن استفاده نمی‌شود و دیگری هم همین مرتع مورد بحث است. چون جای این مرتع در نقطه حساسی قرار داشت قرار بر این شد که این مرتع نیز خالی شود. این مرتع‌دار از مهم‌ترین افراد دام‌دار در این منطقه هست. در ابتدا هم این شخص راضی نمی‌شد که مرتع خود را بفروشد، اما با صحبت‌هایی که با او شد تصمیم گرفت که این مرتع را بفروشد.

تخریب آغل تا فروردین

مدیر پارک ملی توران بیان داشت: مدیرکل محیط زیست سمنان با صحبت با این فرد او را راضی کردند که به خاطر شرایط حساس یوز مرتع خود را بفروشد، چون اگر بخواهد همین مرتع را در جای دیگری ایجاد کند چند میلیارد پول لازم است. این مرتع بسیار بزرگ است. قرار شد که مرتع جایگزین به او بدهند، ولی مرتع خوب برای این فرد پیدا نشد. هوا سرد شد و مرتعی پیدا نشد، شرایط گله او هم بد شد و قرار شد این فرد این چند ماه را تا ۱۵ فروردین بماند و بعد آغل این منطقه به طور کامل تخریب شود.

گله‌ای حداکثر ۴۰۰ عددی

قربانلو گفت: برای این فرد اعلام شد که ۳۰ سگ دارد در حالی که هزینه نگهداری سگ بسیار بالا است و کسی توانایی نگهداری از این تعداد سگ را ندارد، این فرد نهایت ۳ یا ۴ سگ دارد، ما به این فرد هم اعلام کردیم که اگر از یک تعدادی بیشتر سگ داشته باشد آن‌ها را می‌زنیم. تعداد گوسفند‌های این فرد هم ۳۰۰تا ۴۰۰ تا است. اصلاً از نظر تعداد قیمتی هیچ کس نمی‌تواند ۱۰۰۰ رأس گوسفند را نگه دارد. چون خرج دام و چوپانان به شدت بالا است. این منطقه هم به طور کامل خشک است و هنوز باران هم نباریده است.

وی افزود: چند سال است که در این منطقه باران نباریده است و علف‌های صحرایی در این منطقه سبز نشده است. این دامدار گوسفند‌ها را در آغل نگه داشته است و به آن‌ها با علف خشک تغذیه می‌شود. اما بعضی از افراد که پیج‌ها و بعضی از گروه‌هایی که غیرقانونی هستند به این دامدار فحاشی کردند و باعث شدند که این فرد از فروش منصرف شود.

یوز یک جا نمی‌ماند

مدیر پارک ملی توران گفت: اگر این فرد راضی شده و مرتع را خالی کند ما ۱۵ فروردین این آغل را تخلیه می‌کنیم. باید قبول کنیم که یوز در یک منطقه نمی‌ماند و مساحت‌های بسیار طولانی در حدود ۴۰۰ کیلومتر را طی می‌کند.

ماده یوز «خورشید» (تلخاب) که در آخرین زایمان خود چهارقلو زاییده از جمله یوزپلنگ‌های شناسنامه‌دار در محیط زیست استان سمنان است. نام این یوز مادر که در سال ۱۳۹۵ متولد شده از یک آبشخور در استان سمنان گرفته شده است.

تلخاب ۷ سال پیش از یک یوز ماده به نام «پریه» متولد شد. این یوزپلنگ آسیایی که مادر سه نسل از یوز‌ها است یک قل نر به نام «فراز» نیز دارد. این یوزپلنگ آسیایی در سه زایمان خود ۹ توله به دنیا آورده است. این ماده یوز در زایمان نخست سه قلو، در زایمان دوم دو قلو و در سومین و آخرین تولیدمثل و زایمان خود چهارقلو زاییده و توله‌های آن هم‌کنون حدودا هشت ماهه هستند. خورشید (تلخاب) اولین و البته تنها یوزپلنگی است که تصاویری از سه نسل آن ثبت شده و از این رو این ماده یوز و خانواده آن از اهمیت مضاعفی برخوردار است.

منبع فارس