سکانس پنجم فیلم فجر۴۲؛
از انتقاد «آپاراتچی‌ها» تا بازگشت مجید انتظامی با «مجنون» پس از سال‌ها دوری
در روز پنجم چهل و دومین جشنواره فیلم فجر چهار فیلم در خانه جشنواره به نمایش در آمدند و چهره‌های هنری در برج میلاد حضور یافتند.
در پنجمین روز چهل و دومین جشنواره فیلم فجر در خانه جشنواره چهار فیلم «آپاراتچی»، «مجنون»، «بهشت تبهکاران» و «رویاشهر» نمایش داده شدند.
جای آپاراتچی در سودای سیمرغ فجر بود
فیلم سینمایی «آپاراتچی» به کارگردانی قربانعلی طاهرفر و تهیه‌کنندگی سجاد نصرالهی نسب یکی از آثار بخش نگاه نو است که سازمان سینمایی سوره، بنیاد سینمایی فارابی و مدرسه سینمایی اندیشه و هنر «ماه» به حساب می‌آید.
در خلاصه داستان این فیلم سینمایی آمده است: «التفات، بتونه می‌زند… التفات دستیار کارگردان است… بایرام سمباده می‌کشد… بایرام فیلمبردار است… شهباز آستری می‌زند… شهباز بازیگر است… ایوب سقف را رنگ می‌زند… ایوب مدیرتولید است… جلیل، اما رنگ نهایی را می‌زند… وسواس دارد و هر دیوار را باید سه بار رنگ بزند… چرا؟ چون جلیل کارگردان است… حالا این جماعت می‌خواهند اولین فیلم بلندشان را بسازند…، اما حیدر، پدر جلیل نمی‌خواهد پسرش در منجلاب سینما فرو رود…»
تورج الوند، فاطمه مسعودی‌فر و رضا ناجی در کنار بازیگرانی، چون هومن برق‌نورد، بهنام تشکر، امید روحانی و علیرضا استادی در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.
نخستین ساخته سینمایی قربانعلی طاهرفر با تمام شوخ‌وشنگی‌هایش، یک فیلم ظریف و صدالبته فکرشده است. نوید خوبی است برای ورود یک کارگردان تازه‌نفس و البته چند جوان مستعد در بازیگری که تا همین‌جا، از بسیاری از آثار بزرگ جشنواره چهل‌ودوم و عوامش، بهتر درخشیده‌اند و حرفه‌ای‌تر عمل کرده‌اند.
اقتباسی از یک رمان
رضا ناجی بازیگر سینما و تلویزیون درباره تازه‌ترین نقش‌آفرینی خود در فیلم سینمایی «آپاراتچی» به کارگردانی علی طاهرفر که در چهل و دومین دوره از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر حضور دارد، گفت: روح‌الله رشیدی نویسنده کتاب «آپاراتچی» دوست قدیمی من است و خاطرات زیادی با هم داریم. آقای رشیدی از نوجوانی عشق سینما را در دل داشت. زمانی که کار می‌کرد، حتی نگاتیو هم نبود و با سوپر ۸ میلی‌متری کار می‌کرد. فیلم «آپاراتچی» هم از روی رمان «آپاراتچی» ساخته شده و باعث افتخار من است که در این اثر بازی کرده‌ام.
حسین عابدینی در نشست خبری فیلم «آپاراتچی» گفت: من جوان‌ترین بازیگری هستم که سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را گرفته است. در ترکیه فیلم‌های مجید مجیدی طرفداران زیادی دارد و به من پیشنهاد بازی دادند و گفتند می‌توانی با پول بازی در فیلم‌های ترکیه‌ای چند سال بعد در ترکیه بخری؛ اما من گفتم که شما می‌خواهید در ترکیه به من خانه‌ای دهید و تمام ایران را از من بگیرید! بعد از ۱۵ سال کار هنری، خیلی حرف‌ها دارم؛ اما تنها این را می‌گویم که تا مرگم در ایران خواهم ماند و برای مردم ایران بازی خواهم کرد.
همچنین اینگه سازندگان فیلم «آپاراتچی» از نبود فیلمشان در بخش سودای سیمرغ و عملکرد هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر انتقاد کردند.
تصویری از عملیات خیبر و شهید زین‌الدین در مجنون
فیلم سینمایی «مجنون» تازه‌ترین محصول سازمان اوج به تهیه‌کنندگی عباس نادران و کارگردانی مهدی شامحمدی است که برشی از حماسه آفرینی شهیدان مهدی و مجید زین‌الدین و رزم آوران لشگر ۱۷ علی بن ابی طالب (ع) در جزیره مجنون و عملیات بزرگ خیبر را به تصویر می‌کشد.
زمانی که در عملیات چهارم رمضان سال ۱۳۶۱ شهید مهدی زین‌الدین به عنوان فرمانده تیپ ۱۷ علی ابن ابیطالب (ع) معرفی شد، محمود نیکوصحبت با او آشنا شد و عملیات‌های بسیاری را در کنارش تجربه کرد. آن زمان نیکوصحبت به عنوان نیروی سازماندهی و آموزش نظامی در تیپ ۱۷ علی ابن ابیطالب (ع) حضور داشت.
سجاد بابایی، حسام منظور، بهزاد خلج، افشین حسنلو و شبنم قربانی از بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
استاد مجید انتظامی (آهنگساز و رهبر پیشکسوت ارکستر) بعد از ۱۰ سال دوری از عرصه ساخت آثار موسیقایی برای سینما، موسیقی فیلم سینمایی «مجنون» را ساخته است.
باعث و بانی ساخت مجنون حاج قاسم سلیمانی است
عباس نادران تهیه کننده گفت: تلاش کردیم نام شهید زین‌الدین از یک اتوبان، به تصویری واقعی بدل شود. باعث و بانی ساخت فیلم مجنون حاج قاسم سلیمانی است؛ خیلی افسوس می‌خوریم که امروز نیستید که حاصل این زحمات را ببینید.
عباس نادران تهیه کننده فیلم سینمایی «مجنون» گفت: از زمان شروع تولید فیلم «مجنون» تا زمانی که ساخت فیلم تمام شد، تحلیل ما این بود که فیلم در ارتباط با مخاطب نیازمند زمان مشخصی برای دیده شدن است اما از جنس بازخوردهایی که از مخاطبان عام و خاص در طول مدت زمان جشنواره گرفتیم، احساس کردیم مخاطب از سالن راضی بیرون می‌آید یعنی با هر نوع سلیقه، تنوع نگرش و تفکری که در جامعه ما وجود دارد، فیلم تقریبا توانسته نظر بخش عمده‌ای از مخاطبان را جلب کند.
او ادامه داد: هر چند که زود است بخواهیم از حالا درباره اکران عمومی فیلم صحبت کنیم اما سانس‌های فوق‌العاده و روند فروش بلیت در آینده نشان دهنده شیب صعودی مخاطبان است که موضوع خوشحال کننده‌ای است زیرا برای اولین بار است که فیلم دفاع مقدسی در طول مدت محدود جشنواره می‌تواند مخاطبان این چنینی را جلب کند.
این تهیه کننده درباره بازخوردهایی که تا کنون از فیلم «مجنون» گرفته است، بیان کرد: بازخوردهای خوبی از فیلم گرفتیم البته که همه دوستان نظرات خاص خودشان را دارند و ممکن است برخی، نکاتی درباره فیلم داشته باشند. مخاطبان جشنواره معمولا مخاطبان خاص، سینمارو و فیلم بین هستند و با مخاطبان عام در طول سال تفاوت دارند بنابراین طبیعی است که برخی درباره مسائل فنی یا فیلمنامه نکات یا پیشنهاداتی داشته باشند. به نظر من ماهیت جشنواره هم این است که فیلم‌ها در این رویداد شرکت کنند تا نقاط ضعف‌شان را پیدا کنیم و بتوانیم بعد از جشنواره این نکات را تا حد مقدور در پست پروداکشن ترمیم کنیم.
سجاد بابایی بازیگر فیلم درباره مراحل نزدیک شدن به شخصیت شهید زین‌الدین مطرح کرد: در حضور دخترخانم آقامهدی و خواهرشان صحبت کردن سخت است. از روز اولی که قرار بود این فیلم را ساخته شود، ما دنبال یک تصویر نزدیک به واقعیت و کامل بودیم. در این زمینه من هرچیزی که در مستندات و مکتوبات بود، خواندم و سعی کردم به لحاظ فیزیکی هم به این شهید نزدیک شوم.
بهشتی برای تبهکاران
فیلم سینمایی «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی و تهیه‌کنندگی فتح‌الله جعفری جوزانی و علی قائم‌مقامی که سال گذشته در بخش رزرو جشنواره فیلم فجر بود امسال در بخش سودای سیمرغ این رویداد حضور دارد.
خلاصه داستان فیلم «بهشت تبهکاران» از این قرار است؛ حسن جعفری کارمند شرکت نفت آبادان به تهران می‌آید و ناخواسته وارد ماجرا‌هایی می‌شود. داستان این فیلم در زمان ملی شدن صنعت نفت و از سال ۱۳۲۹ روایت می‌شود. سالی که احمد دهقان نماینده مجلس، روزنامه‌نگار و مدیر تئاتر «نصر» توسط حسن جعفری در خیابان لاله‌زار تهران به قتل می‌رسد.
در «بهشت تبهکاران» امیرحسین آرمان، لادن مستوفی، سحر جعفری جوزانی، پژمان بازغی، حمید گودرزی، رضا یزدانی، بهنام تشکر، هومن برق نورد، حسام منظور، رضا شفیعی جم، فریبا متخصص، فخرالدین صدیق شریف، اسماعیل خلج، علیرضا جلالی تبار، محمدرضا هاشمی، سهیل برخورداری، حمید متقی، فتح‌الله جعفری جوزانی، مهدی مهریار و جواد طوسی ایفای نقش کرده‌اند و همچنین در این اثر سینمایی افسانه بایگان و فرهاد قائمیان با نقش آفرینی خود، حضور افتخاری دارند.
«بهشت تبهکاران» به همان مشکل تاریخی آثاری از این دست مبتلا شد که ترافیک تردد آدم‌های بسیار و مهندسی دیالوگ‌گویی آنها، وجه تمرکز بر هسته مرکزی داستان را الکن کرده و مخاطب را خیلی زود نسبت به تماشای ادامه فیلم دلسرد می‌کند.
ساخت فیلم با موضوعاتی، چون حوادث ملتهب انقلاب، همواره کاری دشوار در سینمای جهان به حساب می‌آمده است. این‌گونه آثار به لحاظ محتوایی، تلفیقی از خط‌وربط‌های چند گونه سینمایی به حساب می‌آیند و به همین دلیل باید نهایت تبحر در نگارش و موقعیت‌سنجی فیلمنامه‌های این آثار لحاظ شود.
بهشت تبهکاران دقیقا از همین ناحیه ضربه می‌خورد؛ درست مانند خائن‌کشی مسعود کیمیایی که با همین سوژه ساخته شد و هر دو فیلم نیز با شاخص‌هایی مشترک، در اکران‌های جشنواره‌ای خود، به سرنوشتی مشابه یکدیگر دچار شدند.
هر کشوری که قوه قضاییه مستقل نداشته باشد، بهشت تبهکاران است
مسعود جعفری جوزانی کارگردان فیلم سینمایی «بهشت تبهکاران» گفت: این فیلم اقتباسی به حساب نمی‌آید؛ بلکه اثری پژوهشی است. زیرا من تمام پرونده‌ها و اسناد مربوطه را مطالعه کردم. «بهشت تبهکاران» درباره اهمیت استقلال قوه قضاییه است، چراکه در هر سرزمین و کشوری اگر قوه قضاییه مستقل نباشد، بهشت تبهکاران است و جهنم انسان.
علی قائم مقامی درباره حاشیه‌های پرده سبز فیلم در سینمای مردمی گفت: ما قبل از جشنواره دو روز مهلت خواستیم تا فیلم را کامل کنیم، ولی قبول نکردند و نسخه بازبینی به نمایش درآمد، چون می‌گفتند مردم پول داده اند و بلیت خریدند.
مسعود جعفری جوزانی ادامه داد: نمایش نسخه ناقص فیلم، کار غیرحرفه‌ای، خطا و خیانت در امانت بود و اصلا در کدام فستیوال این همه سانس میگذارند؟ این چیزی نیست که توجیه کنیم. همیشه حرف نمی‌زنیم و آشغال‌ها را زیر فرش میگذاریم. اصلا من هم خطا کرده باشم، چرا شما چنین کاری کردید؟ برای این فیلم در ابتدا پروانه تولید ندادند و پس از آن به دوران کرونا خوردیم، ولی به دلیل اینکه دکور‌ها را از قبل ساخته بودم، باید حتما فیلم را تولید می‌کردیم.
استقبال تماشاگران و سانس‌های فوق‌العاده
محمدرضا فرجی مدیر امور سینما‌های جشنواره فیلم فجر از ۱۲سانس فوق‌العاده در روز پنجم جشنواره چهل و دوم جشنواره خبر داد و گفت: فیلم‌های آپاراتچی (قربانعلی طاهرفر)، قلب رقه (خیرالله تقیانی پور)، آسمان غرب (محمد عسگری)، آغوش باز ۲ سانس (بهروز شعیبی)، تابستان همان سال (محمود کلاری)، احمد (امیرعباس ربیعی)، آبی روشن ۲ سانس (بابک خواجه پاشا)، تمساح خونی (جوادعزتی)، مجنون ۲ سانس (مهدی شامحمدی)، به سانس فوق‌العاده رسیدند.
رویاشهر دومین انیمیشن حاضر در فجر ۴۲
انیمیشن «رویاشهر» آخرین فیلمی است که امروز در سانس چهارم از پنجمین روز جشنواره چهل و دوم برای اهالی رسانه و منتقدان به نمایش درآمد.
«رویاشهر» به نویسندگی و کارگردانی محسن عنایتی دومین محصول خالقان انیمیشن بنیامین است که به جشنواره فیلم فجر آمده است. میرطاهر مظلومی، منوچهر والی‌زاده و منوچهر زنده‌دل از صداپیشگان آن هستند.
در ابتدای نشست «رویاشهر» مصطفی حسن آبادی تهیه کننده این انیمیشن گفت: انیمیشن رویاشهر تقریبا از اواسط سال ۹۹ مراحل تولید آن شروع شد و هفت ماه مشغول پیش تولید بودیم. در دوران کرونا مشغول کار شدیم و با چالش‌های متعددی همراه شدیم و هیچ کدام از ارگان‌ها و سازمان‌ها مایل به ساخت انیمیشن سینمایی نبودند. تولید این انیمیشن نزدیک به ۴ سال طول کشید و دوستانی نزدیک به ۲۰۰ نفر ما را همراهی کردند.
محسن عنایتی کارگردان انیمیشن «رویا شهر» درباره چالش‌های ساخت انیمیشن توضیح داد: قاعده ساخت انیمیشن این طور است که فیلمساز نباید خودش را محدود کند. اوایل که وارد حوزه انیمیشن شدم با چنین تصوری پیش می‌رفتم اما زمانی که جلوتر رفتم متوجه محدودیت‌های بسیاری شدم. بزرگترین محدودیت هم مسائل مالی است که موجب می‌شود از نیروی انسانی کمتری استفاده کنیم.
او ادامه داد: از طرفی چون مجبوریم بیشترین هزینه را در مرحله تولید داشته باشیم، در مرحله پیش تولید به ویژه در مرحله فیلمنامه و تصویری کردن آن، همچنین زمان و هزینه این بخش دچار مشکل و مجبور می‌شویم خیلی سریع از آن عبور کنیم؛ به عقیده من این بزرگترین ضعف کار است و این طور نیست که فقط ما با آن مشکل داشته باشیم بلکه گروه‌های دیگر انیمیشن سازی هم با این امر مشکل دارند.
ساخت رویاشهر چهار سال طول کشید
عنایتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه انیمیشن‌هایی که ساخته می‌شوند تا چه اندازه مناسب پدر و مادرهایی هستند که با فرزندانشان به سینما می‌روند، بیان کرد: ما در انیمیشن «بنیامین» با این مشکل مواجه شدیم و یکی از اهداف اصلی ما در «رویاشهر» همین موضوع بود که پدر و مادرها هم بتوانند در کنار فرزندانشان فیلم را دنبال کنند. به همین دلیل یک کاراکتر مادر داریم تا شرمنده مادرانی نشویم که فرزندانشان را برای تماشای فیلم همراهی می‌کنند. من فیلم را در چند سینمای مردمی با تماشاگران دنبال کردم و دیدم که پدر و مادرها در کنار بچه‌هایشان به تماشای فیلم ترغیب شده‌اند.
عنایتی با بیان اینکه ساخت انیمیشن «رویا شهر» حدود ۴ سال زمان برده است، گفت: مرحله پیش تولید حدود ۶ ماه زمان برد و پس تولید هم چند روز پیش تمام شد.
این کارگردان درباره طولانی شدن زمان تولید انیمیشن بیان کرد: پروسه انیمیشن در همه جای دنیا زمان‌بر است چرا که حجم عواملی که روی یک انیمیشن کار می‌کنند، بسیار است، این امر اجتناب ناپذیر است و ساخت انیمیشن کار زمان بری است و همه جا هم جزو پرفروش‌ترین‌هاست. انیمیشن بعد از فیلم‌های کمدی در ایران پرفروش‌ترین است و معتقدم باید فروش انیمیشن از کمدی بالاتر برود.
عنایتی با بیان اینکه گروه ما در شهرستان کار می‌کند، افزود: نگاه ما کار گروهی است چرا که ساخت انیمیشن واقعا کار دشواری است. انیمیشن فقط کار کارگردان نیست و افراد بسیاری در ساخت آن مشارکت دارند.
