مثلث جهانی تولید غذا متشکل از "محصولات کشاورزی"، "دام" و "انسان" است که این سیستم را مدیریت میکنند. در حالی که بحث هنگام مطالعه اثرات تغییر آب و هوا بر مواد غذایی همیشه به دو جنبه اول معطوف میشود، بسیاری به جنبه سوم نمیپردازند، این مشکلی است که توسط یک مطالعه بین المللی تحت هدایت دانشگاه انگلیسی لافبورو با همکاری دانشگاههای استرالیا و آمریکا بررسی شده است.
این مطالعه که توسط مجله Global Change Biology منتشر شد، توجه را به این واقعیت جلب کرده است که تغییرات آب و هوایی منجر به کاهش توانایی فیزیکی کشاورزان میشود و تا پایان قرن، رویدادهای شدید آب و هوایی میتواند منجر به کاهش بهره وری کار به میزان ۴۰ درصد در مناطق عمده تولید مواد غذایی مانند پاکستان و هند شود و این درصد در سایر مناطق مهم کشت محصولات کشاورزی در جنوب و جنوب شرقی آسیا، غرب و مرکز آفریقا و شمال آمریکای جنوبی به ۷۰ درصد افزایش مییابد.
پروفسور جرالد نلسون، یکی از محققین این مطالعه، در اظهارات مطبوعاتی منتشر شده توسط دانشگاه لافبورو گفت: ارزیابیها به طور مداوم به این نتیجه میرسند که تغییرات آب و هوایی بهرهوری محصولات کشاورزی و دام را کاهش میدهد و چالشهای امنیت غذایی را تشدید میکند، اما نتایج مطالعه ما نشان میدهد که تأثیرات آن فراتر از محصولات و دامها است، به گونهای که کارگرانی که میکارند و برداشت میکنند دچار گرمازدگی شده و از توانایی آنها در کار کاسته می شود.
مدلهای ریاضی ٬ نرخهای خطرناک
این مطالعه شامل استفاده از مدلهای پیشبینی ریاضی توسعهیافته توسط دانشگاه لافبورو، معروف به «ظرفیت کاری فردی برای محیط استرس گرمایی» بود.
این مدلها بر اساس دادههای بیش از ۷۰۰ آزمایش استرس گرمایی است که شامل نظارت بر افرادی است که در طیف وسیعی از دما، رطوبت و شرایط آب و هوایی مختلف از جمله نور خورشید و باد کار میکنند.
حداکثر ظرفیت کاری که افراد میتوانند در آب و هوای سرد به دست آورند به عنوان معیار مطالعه استفاده شد که نشان دهنده ۱۰۰ ٪ ظرفیت کار فیزیکی است.
کاهش ظرفیت به این معنی است که افراد در کارهای فیزیکی محدود هستند حتی اگر انگیزه کار داشته باشند.
این مطالعه نشان میدهد که کارگران کشاورزی در واقع گرما را احساس میکنند، زیرا برآوردها نشان میدهد که نیمی از کشاورزان در جهان با ۸۶ درصد کمتر از ظرفیت خود در شرایط آب و هوایی نزدیک به شرایط ذکر شده (۱۹۹۱ - ۲۰۱۰) کار میکنند.
به عنوان گام بعدی، این مطالعه تغییرات بالقوه را برای کاهش تأثیر تغییرات آب و هوایی بر کارگران کشاورزی بررسی کرد و نشان داد که تغییر به کار در شب یا در سایه برای کاهش تابش مستقیم خورشید، بهرهوری کارگران را ۵ تا ۱۰ درصد بهبود میبخشد.
گزینه دوم در نظر گرفته شده افزایش استفاده جهانی از ماشین آلات و تجهیزات مکانیکی است، به ویژه در جنوب صحرای آفریقا، جایی که شیوههای کشاورزی عمدتاً مستلزم کار فیزیکی سنگین است.
اثرات مستقیم و غیر مستقیم
خالد سلیمان، استاد اقتصاد کشاورزی در مرکز تحقیقات کشاورزی مصر، نتایج این مطالعه را تلاش خوبی برای جلب توجه به جنبه سوم تولید مواد غذایی توصیف میکند که توجه زیادی به آن نمیشود.
سلیمان در گفت و گو با الجزیره نت گفت: گزارشهای بینالمللی همیشه فقط بر آگاهی کشاورز از تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر محصولات و دامهایش متمرکز است، اما به تأثیر آن بر سلامت خود کشاورز نمیپردازد. این مطالعه به آن پرداخته است.
وی توضیح داد که تغییرات اقلیمی شش اثر مستقیم و غیرمستقیم بر عملکرد مزرعه دارد که میتوان این اثرات را به موارد زیر محدود کرد:
تاثیرات مستقیم
۱- افزایش دمای ناشی از تغییرات اقلیمی میتواند کشاورزان را در معرض استرس گرمایی مکرر و شدیدتر قرار دهد و کار در شرایط بسیار گرم میتواند منجر به بیماریهای ناشی از گرما و خستگی شود.
۲- تغییر اقلیم با افزایش فراوانی و شدت رویدادهای شدید آب و هوایی مانند امواج گرما، طوفان و سیل همراه است، این رویدادها به محصولات زراعی، زیرساختها و تجهیزات آسیب میرسانند که نیازمند تلاشهای فیزیکی شدید کشاورزان برای بازیابی و بازسازی است.
۳- تغییر اقلیم مستلزم تغییر در شیوههای سنتی کشاورزی مانند تغییر برنامه کاشت و برداشت، اصلاح روشهای آبیاری و اتخاذ ارقام جدید زراعی است و اجرای این تغییرات اغلب نیازمند تلاش فیزیکی بیشتر کشاورزان است.
۴- تغییر الگوی بارندگی و افزایش تبخیر به دلیل افزایش دما منجر به کمبود آب در مناطق خاصی میشود و کشاورزان ممکن است برای اطمینان از تامین آب کافی برای محصولات خود به تلاش فیزیکی بیشتری در مدیریت آب از جمله ساخت و نگهداری شبکههای آبیاری نیاز داشته باشند.
۵- کشاورزان در اقدامات کنترل آفات مانند استفاده از سموم دفع آفات و راهکارهای پیشگیری از بیماری نیاز به تلاش فیزیکی بیشتری دارند، زیرا تغییرات دما و رطوبت منجر به ظهور آفات و بیماریهای جدید میشود.
۶- تغییر در الگوهای دما و بارندگی میتواند تناسب برخی محصولات را برای مناطق خاص تغییر دهد و کشاورزان ممکن است نیاز داشته باشند به سمت محصولات جدید حرکت کنند یا شیوههای کشاورزی را اصلاح کنند که ممکن است به تلاش فیزیکی بیشتری نیاز داشته باشد.
اثرات غیر مستقیم
تأثیر غیرمستقیم تغییرات اقلیمی این است که تغییرات آب و هوایی منجر به گسترش بیماریهای ناقل، قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و سایر خطرات بهداشتی محیطی میشود و این موضوع میتواند منجر به وخامت اوضاع سلامتی و کاهش توانایی فیزیکی کشاورزان برای شرکت در فعالیتهای شدید کشاورزی شود.
منبع: الجزیره