دکتر پورهادی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل از سنت‌ها و هنجار‌های نهادینه شده در جامعه، افکار دیگران و تابو بودن را بعنوان دلایل عدم ازدواج مجدد سالمندان دانست و گفت: در طرح تحقیقاتی که در بین زنان سالمند شهرستان بابل انجام شد، تعصبات رایج، نگرش منفی و اعتقادات کلیشه‌ای به سالمندی، تحولات جسمی دوره سالمندی، اعتقادات مذهبی، عدم تمایل و احساس نیاز به ازدواج و دیدگاه‌های نامناسب فرزندان، وابستگی متقابل فرزندان و والدین سالمند و سایر اطرافیان بعنوان مسائل مهم سالمندان پیرامون ازدواج مجدد است.

او افزود: ﯾﮑﯽ از ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی ﻣﻬﻢ در ﺟﻮاﻣﻊ اﻣﺮوز اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان است بطوری که آمار‌ها بیانگر این است که سالانه نزدیک به ۲ درصد جمعیت جهان و بین ۲ تا ۳ درصد جمعیت افراد ۶۵ سال و بالاتر، افزایش می‌یابد.

دکترای تخصصی سالمند شناسی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: در ﻗﺮن ۲۱ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺣﺪ ﺧﻮد ﻣﯽ رﺳﺪ، اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﻧﯿﺰ ﻣﺮﺑﻮط می‌شود و با توجه به آمار‌های جمعیتی گزارش شده در سال ۱۳۹۵، سالمندان حدود ۹ درصد کل جمعیت را تشکیل داده اند و انتظار می‌رود جمعیت بالای ۶۰ سال کشور تا سال ۱۴۰۰، حدود ۱۰ درصد و در سال ۱۴۲۹ به ۲۴ درصد برسد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل افزود: طی دوران سالمندی احتمال ایجاد یکسری تغییرات جسمی و روانی افزایش می‌یابد، در نتیجه ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎزﮔﺎری تعداد زیادی از افراد، کاهش یافته و مستعد آسیب پذیری بیشتری می‌شوند. نیاز افراد به حمایت اجتماعی در دوره سالمندی افزایش می‌یابد و آسیب پذیری روانی - اجتماعی از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻨﻬﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدن و اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ با خطر بالای مرگ و میر همراه است.

او با ذکر این نکته که احساس تنهایی در طول زندگی، تقریبا در یک سوم سالمندان مشاهده می‌شود، گفت: در کشور ما حدود ۲۴ درصد مردان سالمند و حدود ۵۵ درصد زنان سالمند مسئولیت سرپرستی خانواده را بر عهده دارند بطوریکه ۶۶ درصد سالمندان سرپرست خانواده، به تنهایی زندگی می‌کنند.

دکتر پورهادی افزود: از آنجا که ﺧﺎﻧﻮاده در ﺑﯿﻦ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﻬﺎدﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، از نظر ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ، بویژه ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻋﺎﻃﻔﯽ، دارای اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ می‌باشد، با از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ این ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ، اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ و انزوا، ﻋﺪم اﻣﻨﯿﺖ رواﻧﯽ و ﺿﻌﻒ، در زﻧﺪﮔﯽ اﺣﺴﺎﺳﯽ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان رواج ﺑﺴﯿﺎری می‌یابد.

دکترای تخصصی سالمند شناسی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: یکی از بزرگترین عوامل اضطراب آور در دوره سالمندی، از دست دادن همسر به هر علت است، که ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﻣﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد. زنان در سنین پایین بویژه با وجود فرزند، بعد از فوت همسر ممکن است با مشکلات اقتصادی فراوانی روبرو شوند چرا که به علت عوامل فرهنگی نمی‌توانند ازدواج مجدد داشته باشند.

او افزود: بعد از دست دادن همسر، هنجار‌های موجود در جامعه توانایی افراد جهت دسترسی به منابع عاطفی، مالی، فیزیکی و اطلاعاتی را محدود می‌کند که این امر می‌تواند سلامتی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. بطوریکه در کشور هند که دارای سیستم خویشاوندی سنتی وهنجار‌های سختگیرانه جنسیتی است، از دست دادن همسر بویژه برای زنان مرحله‌ای از زندگی مخوف در بین بعضی از گروه‌ها محسوب می‌شود.

دکتر پورهادی گفت: بنابراین ازدواج ﻣﺠﺪد در این دوران، می‌تواند زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﺎ ﺷﺎدی ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻫﻤﺮاه ﺳﺎﺧﺘﻪ و یکی از راه‌های دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ آراﻣﺶ در زﻧﺪﮔﯽ است. با این وجود، از نظر ازدواج مجدد و میزان تمایل به این امر بین زنان و مردان سالمند اختلافاتی وجود دارد. بطور کلی ازدواج مجدد در میان افراد سالمند، با وجود توصیه به آن در اسلام، اندک است و تنها یک و نیم درصد از کل ازدواج‌های ثبت شده در ایران، مطابق با آمار‌های بدست آمده، به ازدواج مجدد سالمندان مربوط است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل افزود: علاوه بر این بیش از ۶۰ درصد مردان سالمند تمایل به ازدواج مجدد دارند، اما این میزان در زنان کمتر از ۲۰ درصد است. تعداد زنان بیوه سالمند به علت طول عمر بیشتر و ازدواج با مردان مسن‌تر از خود، از مردان بیوه سالمند بیشتر است که با توجه به این نکته، ازدواج مجدد مردان سالمند، با زنان سنین پایین‌تر امکانپذیر بوده، اما زنان سالمند بعلت فرهنگ جامعه کمتر تمایل به ازدواج مجدد دارند.

او گفت: علاوه بر این استدلال می‌شود بواسطه ضعیفتر بودن سلامتی زنان بیوه سالمند، آن‌ها علاقه چندانی به ازدواج مجدد و یا رابطه جنسی ندارند و با توجه به فعال بودن بیشتر مردان در این زمینه، با بالا رفتن سن، تفاوت‌های جنسیتی افزایش می‌یابد. بنابراین، از علل اصلی زندگی انفرادی و بدون همسر زنان سالمند نسبت به مردان، می‌توان به پایین بودن میزان ازدواج مجدد زنان سالمند در مقایسه با مردان سالمند و امید به زندگی بالاتر آنان اشاره نمود.

دکتر پورهادی افزود: ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺴﯿﺎری به ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺖ، ﻣﺴﮑﻦ و ﻧﮕﺮش ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻦ اهمیت داده اند، در حالیکه ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ از پژوهش‌های ﻣﺤﻠﯽ، پیرامون ازدواج ﻣﺠﺪد اﻓﺮاد سالمند انجام شده است و با توجه به اینکه ازدواج در ﺳﻨﯿﻦ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻮ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮب می‌شود.

او گفت: در طرح تحقیقلاتی که در بین زنان سالمند شهرستان بابل انجام شد، سنت‌ها و هنجار‌های نهادینه شده در جامعه، افکار دیگران و تابو بودن این مسئله نگرانی زیادی را برای این افراد ایجاد کرده بود.

دکترای تخصصی سالمند شناسی دانشگاه علوم پزشکی بابل افزود: بنابراین با توجه به معذب بودن، شرم و حیا و عدم شفافیت زنان ایرانی نسبت به خواسته هایشان که می‌تواند با حفظ استقلال و تطابق با شرایط زندگی افراد مرتبط باشد، یکی از بارز‌ترین نکات در جهت افزایش آگاهی افراد جامعه و ارتقا ازدواج مجدد زنان سالمند، اهمیت و توجه به اعتقادات، فرهنگ و ارزش‌های اخلاقی حاکم بر جامعه و خانواده است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: از جمله مسائل مهم سالمندان تنها، تعصبات رایج و دیدگاه‌های نامناسب فرزندان و سایر اطرافیان، پیرامون ازدواج مجدد است که در این خصوص سالمندان باید نسبت به خود و نیازهایشان شناخت پیدا کرده، این آگاهی را افزایش دهند و همه‌ی افراد جامعه عدم تعدی از حقوق دیگران را به طور جدی در پیش بگیرند.