«شاید باورتون نشه، اما با ۲۰ میلیون تومان آیفون ۱۳ بخرید، مفت!»، «خیلی از مردم دوست دارند گوشی آیفون داشته باشند، من به شما کورش کمپانی رو معرفی می‌کنم که آیفون ۱۳ را به مبلغ ۲۳ میلیون و ۹۹۹ هزار تومان هدیه می‌کند»، «صادقانه بگم که کوروش کمپانی، رو دست نداره!»

این‌ها بخشی از تبلیغات فریبنده توسط افراد مشهوری است که ادعا می‌کردند شرکت کوروش، گوشی همراه محبوب، اما گران‌قیمت را با قیمتی نازل به دست مشتریان و مصرف‌کنندگان می‌رساند.

بسیاری از مردم باتوجه‌به وضعیت اقتصادی و البته طمع بیش از حد، فریب چنین تبلیغاتی را خوردند و حالا متوجه کلاهبرداری شرکت کمپانی و متواری شدن مالک آن شده‌اند؛ اما شرکت کمپانی فقط مردم را فریب نداد، بلکه پس از انتشار خبر کلاهبرداری شرکت کمپانی سلبریتی‌هایی که به قول خودشان بعد از انجام تحقیقات برای این فروشگاه تبلیغ کردند، یکی پس از دیگر اظهار فریب‌خوردگی کرده و از مردم عذرخواهی نمودند.

سؤال اساسی اینجاست که آیا از سلبریتی‌هایی که برای کوروش کمپانی تبلیغ کرده و مردم را ترغیب به خرید از این شرکت نمودند، می‌توان شکایت کرد؟ چطور تبلیغات کاذب را از تبلیغات واقعی تشخیص دهیم و فریب هر تبلیغی را نخوریم؟

در ادامه، «دکتر احمد زهره‌وند» وکیل پایه یک دادگستری به این سؤالات پاسخ می‌دهد.

وعده پوشالی شرکت‌های پانزی در سوددهی

زهره‌وند درباره نحوه فعالیت شرکت‌های پانزی می‌گوید: «شرکت‌های پانزی با جلب‌اعتماد افراد و با این وعده که اگر سرمایه‌ای در اختیار شرکت قرار دهند در کوتاه‌مدت می‌توانند به سود قابل‌توجهی دست یابند، اقدام به جلب‌اعتماد سرمایه‌گذاران می‌نمایند.»

او ادامه می‌دهد: «این شرکت‌ها با دریافت مبالغی از سرمایه‌گذاران اولیه سعی می‌کنند از طریق سرمایه‌گذاران بعدی سودی به سرمایه‌گذاران اولیه پرداخت نمایند. در واقع فعالیتشان بر مبنای پرداخت سود از سرمایه‌گذاران اولیه به سرمایه‌گذاران دیگر است تا جایی که دیگر امکان پرداخت سود به سرمایه‌گذاران وجود نداشته باشد.»

این وکیل پایه یک دادگستری با بیان اینکه راه‌های مختلفی برای شناخت شرکت‌های کلاهبردار وجود دارد، می‌گوید: «معمولاً این‌گونه شرکت‌ها در کوتاه‌مدت و در یک بازه زمانی رشد قارچ‌گونه و قابل‌توجهی دارند و زمانی که سرمایه‌های فراوانی را تحصیل کردند، به یکباره ناپدید می‌شوند. برای شناخت این‌گونه شرکت‌ها می‌توان از نوع و سابقه فعالیت و اینکه فعالیت ایشان مطابق واقع بوده و در شرایط فعلی اقتصادی واقع‌گرایانه است یا خیر، اطمینان حاصل نمود. همچنین لازم است تا با استعلام از مراجع قانونی و مجوزات لازمه در حال فعالیت بررسی کرد که آیا شرکت، تضامین بازپرداختی در قبال مبلغ دریافتی به مشتری می‌دهد یا خیر.»

او تأکید می‌کند: «در عملکرد این‌گونه شرکت‌ها، وعده‌های غیرواقعی و تحریک‌آمیز و اغواگر بسیار مشهود است تا بتواند در کوتاه‌مدت سرمایه‌های بالایی جذب کنند.»

طمع، ابزاری برای کلاهبرداری از مردم

طمع عامل اصلی است که باعث می‌شود افراد زیادی به چنین طرح‌هایی علاقه‌مند شوند که بازدهی غیرواقعی از سرمایه‌گذاری‌ها را نوید می‌دهد. آن‌ها تصمیم می‌گیرند برای سرمایه‌گذاری در آن طرح‌هایی که بعداً به یک طرح پانزی تبدیل می‌شوند، ادامه دهند. در واقع، حرص و طمع آن‌ها را مجبور می‌کند تا همیشه ذهنیت یک‌شبه ثروتمند شدن را داشته باشند، بنابراین تا زمانی که این طرح‌ها به آن‌ها بازدهی بسیار زیادی از سرمایه‌گذاری را وعده می‌دهند، آن‌ها اهمیتی به عواقب شرکت در این طرح‌ها نمی‌دهند. شرکت‌های پانزی از قدرت طمع آگاه هستند و از آن به‌عنوان ابزاری برای کلاهبرداری از مردم به‌ویژه افراد حریص استفاده می‌کنند.

تبلیغات گسترده سلبریتی‌ها برای خرید از شرکت کمپانی

متأسفانه تبلیغات سلبریتی‌ها و بلاگر‌ها تأثیر زیادی در فریب‌خوردن مردم برای خرید از شرکت کوروش کمپانی داشت. هادی چوپان، احمد ایراندوست، شاهین صمدپور، صادق بوقی، محسن افشانی، اکبر عبدی، امیرعلی اکبری، فاطمه گودرزی، دنیا جهانبخت، معین فرجی، خواهران منصوریان، بهرنگ علوی، مرتضی پورعلی گنجی، محسن ابراهیم‌زاده، هادی ساعی، کنعانی زادگان، حمید لولایی، منوچهر هادی، الهام حمیدی، نیلوفر بهبودی، یوسف تیموری، حسن ریوندی، رضا شفیعی جم، سید جواد هاشمی، نیوشا ضیغمی، علیرضا بیرانوند، محمد معماریان، مائده علیزاده، آرش رضاوند و متین ستوده شماری از مهم‌ترین چهره‌هایی بودند که به تبلیغ شرکت پانزی کوروش کمپانی پرداختند.

 به اعتقاد زهره وند، مشارکت سلبریتی‌ها و اظهار فریب‌خوردگی آن‌ها در پروژه تبلیغاتی که از همان ابتدا مشکوک به نظر می‌رسید، نشان داد که به‌راحتی نباید فریب تبلیغات را خورد. او می‌گوید: «باید در نظر داشته باشیم صرف تبلیغ یک کالا یا شرکت به معنای صحت و تأیید سلامت آن کالا یا عملکرد آن شرکت نمی‌باشد، چرا که تبلیغات با پرداخت پول به اشخاص و ارگان‌های تبلیغ‌کننده توسط فرد تبلیغ‌کننده صورت می‌گیرد؛ لذا طبیعتاً این اشخاص در قبال کسب سود اقدام به تبلیغ می‌کنند بدون اینکه حداقل تحقیقی در این زمینه داشته باشند یا مسئولیتی در این زمینه دارا باشند.»

این وکیل دادگستری درباره نحوه احقاق حق مال‌باختگان و نحوه شکایت از شرکت کوروش کمپانی افزود: «مال‌باختگان به‌وسیله قرارداد‌ها و مدارک پرداختی که دارند می‌توانند با طرح شکایت صحیح و متناسب از طریق مراجع قضایی اقدام نماید.»

آیا مال‌باختگان می‌توانند از سلبریتی‌ها شکایت کنند؟

زهره‌وند در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «بدون تردید سلبریتی‌ها نقش مؤثری در اعتماد مردم به این‌گونه شرکت‌ها داشته‌اند. اگر این اشخاص عالم به اقدام مجرمانه این قبیل شرکت‌ها بوده باشند و با علم به این موضوع اقدام به تبلیغ نموده باشند، حسب مورد می‌تواند شریک یا معاون در جرایم رخ‌داده باشند؛ اما اگر در این زمینه به نوع عملکرد مجرمانه شرکت علم نداشته باشند، دارای مسئولیت کیفری نمی‌باشند؛ اما حسب مورد از باب قاعده تسبیب و مسئولیت مدنی در صورت اثبات برخی شرایط ممکن است دارای مسئولیت مدنی نسبت به جبران خسارات اشخاص باشند.»

به هر تبلیغی به‌راحتی اعتماد نکنید

زهره‌وند خطاب به مردمی که به هر تبلیغی به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی اعتماد می‌کنند، می‌گوید: «باتوجه‌به مشکلات قضایی متعدد در این زمینه، ارگان یا نهادی وجود ندارد که بر نوع عملکرد فضای مجازی یا شبکه‌های اجتماعی نظارت نماید؛ لذا صرف تبلیغ یک کالا یا شرکت توسط اشخاص شناخته شده به معنای درستی عملکرد آن شرکت نبوده و بهتر است مردم قبل از اعتماد به این موضوع تحقیقات لازم و استعلامات قانونی را به عمل‌آورند.»

او توصیه می‌کند: «مردم عزیز باید توجه داشته باشند قبل از اعتماد بی‌پایه‌واساس به برخی تبلیغات و اعتماد به وعده‌های فریبنده و قبل از اینکه اقدام به سرمایه‌گذاری در برخی زمینه‌ها کنند، ابتدائاً خودشان تحقیق نموده و با مشاوره حقوقی و اقتصادی، با افراد آگاه در این زمینه مانع اتفاقات این‌چنینی گردند.»

نهاد‌های نظارتی مانع فعالیت تبلیغاتی سلبریتی‌ها شوند

زهره وند با انتقاد از نحوه نظارت بر فعالیت‌های تبلیغاتی افراد در شبکه‌های اجتماعی می‌گوید: «مسئولان و نهاد‌های نظارتی نباید اجازه دهند برخی افراد به همین راحتی و بدون داشتن شرایط حداقلی بتوانند در سطح جامعه فعالیت داشته باشند و اقدام به دریافت مبالغ بالایی از مردم نمایند.»

او با اشاره به نحوه تبلیغ در کشور‌های توسعه‌یافته افزود: «در کشور‌های توسعه‌یافته هر شخصی که بخواهد در سطح ملی و عمومی فعالیت نماید یا هر گونه تبلیغی در راستای جذب سرمایه مردم انجام دهد، حتماً باید دارای مجوزات قانونی و اعتبار و تخصص لازم آن هم با نظارت همین نهاد‌ها باشد. امید است تا ازاین‌پس شاهد نظارت بیشتر و تنظیم قوانین سخت‌گیرانه‌تر در انجام فعالیت‌های تبلیغاتی در فضای مجازی باشیم تا هم حریم شخصی مردم و شهروندان رعایت شود و هم از سوءاستفاده مالی جلوگیری به‌عمل‌آید.»

منبع: ایرنا