شهید فضل اللّه مهدی زاده محلاتی، در ۱۸ تیرماه سال ۱۳۰۹ ش، در خانوادهای متدین و با ایمان، در شهر محلات چشم به جهان گشود.
شهید محلاتی در شش سالگی، دوران تحصیل را از مکتب خانه «مدرسه میرزا» شروع کرد و بعدها با موفقیت به اتمام رساند. آنگاه با دلی پرشور و علاقهای سرشار، به جرگه طلاب علوم اسلامی پیوست. او در سال ۱۳۲۴ وارد حوزه علمیه قم شد و از محضر اساتید و فضلاء حوزه کسب فیض کرد.
او از محضر بزرگانی چون: حضرت امام خمینی رحمه الله، علامه سید محمد حسین طباطبایی، آیت اللّه حائری یزدی، آیت اللّه صدوقی، شهید مرتضی مطهری و سایر اساتید بهرهها جست.
شهید محلاتی، از پیروان مخلص مقام ولایت و امامت بود. او به حضرت امام خمینی(ره) عشق میورزید و اطاعت از دستورات ایشان را بر خود لازم میدانست.
مقام معظم رهبری، حضرت آیت اللّه العظمی خامنهای در این باره چنین میفرمایند: «به قدری ایشان [شهید محلاتی] به امام علاقه داشت و اعتقاد به نظرات امام داشت که هر موقع امام یک چیزی را بیان میکرد، مثل یک امر تعبدّی برایش لازم الاجرا بود... و اعتقاد و ارادت ایشان به امام، ... یکی از عوامل تحرک مستمر و خستگی ناپذیر ایشان بود... متقابلاً امام هم به ایشان علاقه داشتند»
شهید محلاتی، از شخصیتهای محبوب و مورد علاقه و اعتماد حضرت امام خمینی(ره) رحمه الله بود. بر همین اساس، حضرت امام او را به نمایندگی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ـ که حساسترین نهاد انقلابی در کشور بود ـ منصوب فرمودند.
رابطه قلبی امام امت و شهید محلاتی به حدی بود که وقتی شهید محلاتی به شهادت رسید، حضرت امام(ره) بسیار متأثر شدند و در عزای یار باوفای خویش، سخت گریستند.
شهید محلاتی در دوران مبارزات علیه طاغوت
فعالیتهای سیاسی شهید محلاتی، از سال ۱۳۲۶ و به دنبال آشنایی او با فداییان اسلام و مرحوم آیت اللّه کاشانی شروع شد.
او در این باره چنین میگوید: «در همان سالهای اوّل، در منزل آیت اللّه سید محمد تقی خوانساری با فداییان اسلام ارتباط پیدا کردم. فداییان اسلام از جمله مرحوم نواب صفوی و مریدان ایشان، به منزل آقای خوانساری میآمدند و در آن جا ضمن آشنایی با ایشان شروع به همکاری با آنان کردم».
در اول اسفند ۱۳۶۴، نماینده حضرت امام خمینی رحمه الله در سپاه پاسداران، حجت الاسلام و المسلمین شیخ فضل اللّه محلاتی، به همراه هشت تن از نمایندگان مجلس، به اسامی حجج اسلام ابوالقاسم رزّاقی، سید نورالدین رحیمی، غلامرضا سلطانی، مهدی یعقوبی و ابوالقاسم موسوی دامغانی، و نیز آقایان محمد کلاتهای، علی معرفی زاده و سید حسن شاهچراغی و چند تن از قضات و مسئولان دیگر، عازم جبهههای جنگ بودند که هواپیمای حامل آنها، مورد حمله دو فروند جنگنده عراقی قرار گرفت، این هواپیما در ۲۵ کیلومتری شمال اهواز سقوط کرد و همه سرنشینان آن ـ که نزدیک به پنجاه تن بودند ـ به شهادت رسیدند.
به این ترتیب، شهید محلاتی بعد از سالها مبارزه و حضور در جبهه، روحش به سمت آسمان پرواز کرد و نامش برای همیشه ماندگار شد.
روحش شاد و یادش گرامی باد.