امسال برای نخستین بار سه پایه تحصیلی دوره متوسطه دوم شاهد برگزاری امتحانات نهایی هستند؛ پیش از این فقط دانش‌آموزان پایه دوازدهم، در امتحانات نهایی شرکت می‌کردند.

با ابلاغ مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانش‌آموزان علاوه بر کنکور باید در امتحانات نهایی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم شرکت کنند و قرار است از سال ۱۴۰۵ به بعد سهم سوابق تحصیلی به ۶۰ درصد و سهم کنکور به ۴۰ درصد برسد. تأثیر سوابق تحصیلی در کنار کنکور برای پذیرش دانشجویان، با نظرات موافق و مخالف در بدنه کارشناسان کشور همراه است.

عبدالرسول عمادی رئیس سابق مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش با انتقاد نسبت به این موضوع معتقد است که مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، سکان هدایت فرایند یاددهی - یادگیری را از دست معلمان خارج کرده و به دست امتحان نهایی می‌سپارد و دبیرستان‌ها به کلاس‌های کنکور بدل خواهد شد که این بزرگترین آسیب به نظام تعلیم و تربیت است.

مدافعان مصوبه که اغلب آن‌ها مسئولان فعلی آموزش و پرورش هستند، بر این باورند «با این مصوبه مرجعیت به مدارس بازگشته و دانش‌آموزان مجبورند علاوه بر کنکور به نمرات مدارس هم توجه داشته باشند!».

با این حال این موضوع مهم از سوی برخی دانش‌آموزان مطرح است که با مصوبه کنکوری، علاوه بر نگرانی برای کنکور باید به مدت سه سال درگیر استرس امتحانات نهایی هم باشند و در نهایت، این مصوبه فقط به نفع نظام آموزش و پرورش است که به دنبال حفظ مرجعیت و جایگاه خود در رقابت با آموزش عالی است و منافع دانش‌آموزان در اولویت‌های پایین‌تر قرار دارد!

۸۰ درصد داوطلبان موافق کنکور

در گفت‌و‌گویی با حضور علی امرایی عضو کمیسیون آموزش دیده بان شفافیت و عدالت و ناصر کوهستانی از مسئولان سابق آموزش و پرورش موضوع «حذف کنکور؛ آری یا خیر» مورد بررسی قرار گرفت.

علی امرایی عضو کمیسیون آموزش دیده بان شفافیت و عدالت با اشاره به اینکه هم اکنون جایگزینی برای کنکور وجود ندارد بنابراین ناچار هستیم به کنکور ادامه دهیم، گفت: طبق نظرسنجی که سازمان سنجش در قالب توزیع پرسشنامه میان داوطلبان کنکور داشت، ۸۰ درصد آن‌ها موافق برگزاری کنکور و مخالف تاثیر سوابق تحصیلی هستند.

وی افزد: یکی از دلایل مخالفت دانش‌آموزان با تأثیر قطعی معدل در پذیرش دانشگاه‌ها این است که امتحانات نهایی، استاندارد بودن سؤالات کنکور و محدود بودن آن را ندارد یعنی کنکور دو بار در سال برگزار می‌شود، اما امتحانات نهایی در ماه‌های دی، خرداد و شهریور به میزان ۳۰ بار برگزار می‌شود در چنین شرایطی به جای کمک به دانش‌آموزان، استرس آن‌ها را افزایش داده‌اند و آن‌ها خواهان استرس و تحمیل هزینه مالی بیشتر نیستند.

عضو کمیسیون آموزش دیده بان شفافیت و عدالت تأکید کرد: مسئولان شورای عالی انقلاب فرهنگی باید به نفع دانش‌آموزان تصمیم بگیرند و به این موضوع توجه داشته باشند که ۸۰ درصد داوطلبان موافق کنکور هستند.

مصوبه کنکوری عدالتی رقم نزد

امرایی با اشاره به اینکه برخی منتقدان کنکور می‌گویند که میزان درصد منفی داوطلبان کنکور زیاد است، گفت: این افراد باید به این موضوع هم اعتراف کنند که در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۳، میانگین نمرات دانش‌آموزان کمتر از ۱۰ بود.

وی در پاسخ به این پرسش که «چرا مخالف تأثیر قطعی نمرات امتحانات نهایی در پذیرش دانشگاه‌ها هستید؟»، افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی به این دلیل که داوطلبان دهک ۷ تا ۱۰ جامعه که توانایی تأمین هزینه‌های کلاس‌کنکور را دارند موفق به کسب رتبه‌های زیر سه هزار کنکور می‌شوند، مصوبه کنکوری را تصویب کرد.

عضو کمیسیون آموزش دیده بان شفافیت و عدالت ادامه داد: از زمان اعلام نتایج امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ در حال پیگیری از آموزش و پرورش هستیم تا اطلاعات دقیق امتحانات نهایی، میانگین نمرات امتحانات در مدارس دولتی و غیردولتی و افرادی که تراز بالای ۹ هزار را کسب کرده‌اند به تفکیک استان‌ها ارائه دهد تا بدانیم مصوبه کنکوری در مسیر عدالت بوده است یا خیر، اما اطلاعاتی ارائه نکردند.

امرایی بیان کرد: در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲، رتبه علمی استان سیستان و بلوچستان در همان جایگاه ۳۱ باقی ماند و ارتقا نیافت؛ ۴۰ نفر نخست کنکور باز هم از مدارس خاص هستند و بیشترین آمار رتبه‌های برتر کنکور از تهران و پس از آن اصفهان هستند و عملاً مصوبه کنکوری نتوانست سهم عدالت را افزایش دهد.

وی با اشاره به اینکه درباره مصوبه کنکوری سؤالی را از شورای عالی انقلاب فرهنگی دارم که امیدوارم پاسخ دهند، گفت: داوطلبان کنکور اردیبهشت در نوبت نخست کنکور شرکت می‌کنند، خرداد در امتحانات نهایی و تیر ماه در نوبت دوم کنکور شرکت می‌کنند؛ مگر می‌توان به یک فرد سه ماه متوالی استرس روانی وارد کرد.

منفعت مصوبه کنکوری برای مدارس غیردولتی

عضو کمیسیون آموزش دیده بان شفافیت و عدالت ادامه داد: فردی که سال گذشته پایه دوازدهم بود و یک سال پشت کنکور مانده است، امسال باید در امتحانات نهایی پایه دهم و یازدهم سابقه ایجاد کند؛ از سوی دیگر اگر بخواهد در ترمیم نمرات پایه دوازدهم شرکت کند، این کار چگونه ممکن است؟ این همه امتحان دادن باعث کاهش استرس دانش‌آموزان شده است؟

وی در پاسخ به این پرسش که «ایراد شما به امتحانات نهایی چیست؟»، گفت: به گفته یکی از دبیران مصحح برگه‌های امتحانات نهایی، مصحح اول نمره ۶، مصحح دوم نمره ۱۷ و مصصح سوم نمره ۱۲ داده است، این حجم از اختلاف نمره می‌تواند رتبه فرد را ده‌ها نفر به عقب بیندازد.

امرایی افزود: مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی برای مدارس غیردولتی منفعت دارد و شهریه برخی از این مدارس به ۱۲۰ میلیون تومان رسیده است.

ناصر کوهستانی مدیر اسبق منطقه ۲ آموزش و پرورش شهر تهران در این باره گفت: نظام آموزشی کشور ۱۲ سال دانش‌آموزان را آموزش می‌دهد و در دوره متوسطه دوم، بی اعتمادی کامل به مدارس وجود داشت، چون کنکور مدارس و نظام آموزشی کشور را از عرصه خارج کرده است.

وی افزود: به دلیل کنکور هم اکنون فقط قبولی در دانشگاه ملاک است؛ در کنکور ۱۴۰۰، تعداد ۴۵۰ هزار نفر در گروه تجربی شرکت کردند و حدود ۴۲۰ هزار نفر یک درس را منفی زدند، میانگین درصد درس ریاضی در رشته انسانی ۱.۹ و در رشته ریاضی ۳.۹ بود.

کنکور مدارس را از گردونه خارج کرده است

مدیر اسبق منطقه ۲ آموزش و پرورش شهر تهران با تأکید بر اینکه برخی دانشگاه‌ها همچون پیام نور، آزاد، علمی کاربردی و حتی برخی دانشگاه‌های دولتی می‌توانند بدون کنکور دانشجو پذیرش کنند، افزود: کنکور باعث شده است، شأن معلم و مدرسه در دوره متوسطه دوم کاهش یابد و مدرسه را از گردونه تعلیم و تربیت خارج کرده است.

کوهستانی گفت: هم اکنون در کشوری مانند مالزی شیوه ورود دانش‌آموزان دوره متوسطه به دانشگاه‌ها را بررسی کنید، به آسانی با معدل ۱۷ به دانشگاه می‌روند.

مدیر اسبق منطقه ۲ آموزش و پرورش شهر تهران در پاسخ به این پرسش که «آیا در ایران امکان اینگونه سیاست‌گذاری‌ها وجود دارد؟»، عنوان کرد: باید کنکور را با شیب ملایم حذف کنیم و در کنکور ۱۴۰۳، سهم سوابق تحصیلی به ۵۰ درصد و در سال ۱۴۰۴ به ۶۰ درصد می‌رسد. با تأثیر معدل در پذیرش دانشگاه‌ها، استرس داوطلبان را کاهش دادیم و آن‌ها به جای یک کنکور امتحانات متعدد نهایی می‌دهند.

وی با تأکید بر اینکه هم اکنون رقابت کنکور برای ۱۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها است، گفت: مؤسسات کنکور کار را از دست آموزش و پرورش گرفته‌اند؛ مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، مدار کنکور را به دوره متوسطه دوم آورده است، چرا فردی که معلم نیست باید برای داوطلبان کنکور تدریس کرده و جلسه‌ای ۵ میلیون تومان هزینه بگیرد در حالی که ما معلمان، خاک آموزش و پرورش را خورده و برای آن زحمت کشیده‌ایم.

کوهستانی گفت: چه ضرورتی دارد دانش آموز با معدل ۱۲ بخواهد به دانشگاه شریف برود! دانشگاه‌های برتر باید برای پذیرش دانشجو شرط معدل تعیین کنند.

منبع: فارس