آیین افتتاحیه «نخستین جشنواره ملی تئاتر شبستان» با حضور محمود سالاری معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حجت‌الاسلام کمال‌الدین خدادادی رییس ستاد کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور و جمعی از اهالی فرهنگ و هنر برگزار شد. 

«محمود سالاری» در آیین افتتاحیه نخستین جشنواره ملی تئاتر شبستان با طرح یک سوال اظهارکرد: «بازیگر» یا «هنرپیشه» به نظر شما کدام واژه صحیح است؟ حضرت آیت الله جوادی آملی می‌فرماید: نگویید بازیگر! چون قرآن فرموده است «و ما کنا لاعبین؛ ما بازیگر نیستیم» بنابراین میان بازیگر و هنرپیشه تفاوت وجود دارد.

معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: تمایز بین تئاتر مسجدی با دیگر هنر‌ها در همین است. یعنی مبنا و ریشه تئاتر مسجدی، مبنای قرآنی است.

وی با اشاره به مقاله دکتر زرین کوب با موضوع رابطه هنر با اسلام گفت: دکتر زرین کوب در بخشی از مقاله خود می‌نویسد: «که گفت که در اسلام، دین را با هنر سازگاری نیست؟ بر عکس، این هر دو با یکدیگر ملاقات می‌کنند و آن هم در مسجد  دوستدار جمال. یک نظر به بعضی مساجد کهن نشان می‌دهد که این بنا‌های باشکوه والا که به پیشگاهِ خدا اهداء شده‌اند صرف نظر از قدس و نزهتِ معنوی که دارند از احاظِ یک مؤرخ نیز در خور آنند که گالری‌های هنر اسلامی تلّقی شوند… حقیقت آن است که معمار مسلمان در روزگاران گذشته هر زیبایی را که در اطراف خویش می‌دید اگر آن را در خورد عظمت و جلال خدا می‌یافت سعی می‌کرد تا به هنگام فرصت برای آن درمسجد جایی بازکند.

سالاری ادامه داد: مسجد در طول تاریخ تجلی گاه همه هنر‌ها بوده است. متاسفانه با ظهور مدرنیته هنر از زندگی مردم جدا شد. در حالی که در گذشته هنر در زندگی روزمره مردم جاری و ساری بود. مردم ما حتی ظرف آبی که در آن آب می‌نوشیدند آمیخته با هنر خوشنویسی بود و بر روی کاسه‌های آب با خط خوشنویسی نوشته بود سلام بر سالار شهیدان.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جایگاه تئاتر و نمایش در زندگی خاطرنشان کرد: جشنواره تئاتر شبستان طلیعه‌ای است برای این که هنر و زندگی دوباره در کنار هم قرار گیرند. اوج هنر ما در دورانی بود که هنر و زندگی با هم ممزوج بودند.   تئاتر شبستان باید «هنرپیشه» تربیت کند نه «بازیگر». هنر پیشه بودن است که ارزش و اهمیت دارد.

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این نکته که ما باید مساجد را مأمن و پناهگاه هنر قدسی قرار دهیم و هنر قدسی را از مساجد به سطح جامعه بیاوریم گفت: زمانی آبشخور، مأمن و جلوه گاه همه هنرمندان در همه رشته‌ها آستان قدس و به تبع آن مساجد بودند. ملک الشعرای بهار، که شما نام او را در تاریخ می‌خوانید این لقب را از آستان قدس داشت یعنی ملک الشعرای آستان بود. امروز هم باید به آن دوران بازگردیم.

در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام کمال‌الدین خدادادی رییس ستاد کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور تئاتر در این مراسم اظهارکرد: خدا در خانه خودش که خانه توحید است به شما توفیق داده تا یک کار بسیار مهم تربیتی را انجام دهید. تئاتر موثرترین ابزار برای انتقال مفاهیم والای انسانی و الهی به مخاطب است که علاوه بر حواس ظاهری انسان، عقل او را به اندیشه و تفکر دعوت می‌کند.

رییس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد با اشاره به تقارن هنر متعالی تئاتر با مسجد و مهم و مبارک دانستن آن بیان کرد: این تقارن مبارک را قدر بدانیم و از این نورانیت برای انتقال مفاهیم ارزشمند انسانی و الهی به مخاطب بهره بگیریم.

خداداده در ادامه خطاب به گروه‌های نمایشی حاضر در جشنواره تصریح کرد: در این مدت که به اجرای نمایش می‌پردازید مراقبت‌های لازم را در رعایت حریم مساجد داشته باشید.

وی ابراز امیدواری کرد اولین تجربه اجرای تئاتر در مسجد تجربه شیرینی هم برای کارگزاران مساجد و هم برای گروه‌های نمایشی باشد.

در ادامه مراسم «حسین عالم بخش» مدیر مدرسه تئاتر شبستان ضمن خوشامدگویی به میهمانان و گروه‌های نمایشی بیان کرد: ان شاءالله به زودی شاهد روزی باشیم که گروه‌های تئاتر در همه مساجد یک بازوی مهم و تاثیرگذار برای امام جماعت مسجد باشند.

عالم بخش با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری گفت: رهبر انقلاب درباره تئاتر می‌فرمایند: «تئاتر همچون منبر اثر دارد و بلکه بیشتر از منبر» و این تاثیرگذاری زمانی ارزشمند است که در خدمت به انسانیت و شرافت انسانی باشد.

وی افزود: ۵۳۶ اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد و بعد از بررسی هیئت بازبینی متشکل از آقایان (محسن سلیمانی، حسین شوندی، مهراب محمدزاده و خانم‌ها لطفی نژاد و موسوی) در نهایت ۳۲ اثر در چهار قالب انتخاب و به مرحله نهایی راه یافت.

مشاور هنری رییس ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد با بیان این که در این مدت بیش از ۱۳۰ اثر توسط هنرمندان مسجدی اجرا می‌شود خاطرنشان کرد:  تمایز اصلی تئاتر مسجدی این است که در میان مردم است و مخاطب گریز نیست.

وی تاکید کرد: بعد از سال‌ها هنرمندان مساجد سخنان رهبر انقلاب ایشان را عملی و اجرایی می‌کنند که فرمودند تئاتر باید در خدمت فرهنگ و اعتقاد باشد و امیدوارم با این کار لبخند رضایتی بر لبان رهبری عزیزمان بنشانیم.

وی در پایان از راه یابی سه اثر از آثار جشنواره تئاتر شبستان به جشنواره صاحبدلان خبر داد.

براساس این گزارش؛ «نخستین جشنواره ملی تئاتر شبستان» به همت کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور؛ از ۱۳ الی ۱۸ اسفندماه ۱۴۰۲ با شعار «مسجد، تئاتر، آگاهی» در سطح مساجد تهران برگزار می‌شود.