حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی‌پور در آیین پایانی جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی، با بیان اینکه مراکز متعدد دانشگاهی و علمی در کشور، برای برگزاری این رویداد، مشارکت کرده‌اند، اظهار داشت: از نخستین برکات این جایزه، شکل گیری شبکه‌ای گسترده از پژوهشگران بود و امیدواریم اتفاقات خوبی در ادامه مسیر، رقم بزنیم.

وی با بیان اینکه در درجه نخست، شناسایی ظرفیت‌های علمی، هدف اولیه برگزاری این رویداد بود، افزود: ظرفیت‌های خوبی در دانشگاه‌ها در حوزه روابط فرهنگی وجود دارد و ما تلاش کردیم ظرفیت‌های شناخته شده، به درستی معرفی شوند. هدف بعدی حمایت از پژوهش‌های صورت گرفته در کشور بود. پژوهش‌هایی که مورد حمایت قرار می‌گیرند رشد و توسعه بیشتری پیدا می‌کنند.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشور ادامه داد: بهره گیری از دانش اندوخته شده در مراکز آکادمیک کشور، در برنامه‌ریزی فرهنگی برای خارج از کشور، مدنظر ما خواهد بود و امیدوارم این جایزه بتواند این اهداف را به خوبی دنبال کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور با اشاره به اینکه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بر مسأله دانش بنیان کردن ارتباطات تأکید داریم، ابراز کرد: روابط بین‌الملل جمهوری اسلامی ایران نیاز به دانش بنیان شدن دارد و ما در این عرصه، با تمام امکانات مان، تلاش خواهیم کرد.

وی به آسیب شناسی آثار ارائه شده در نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی پرداخت و گفت: در حوزه کمیت، علی رغم رشد نسبی که شاهد بودیم، اما باید بگویم که میزان مطالعات در این زمینه، اندک است و تلاش می‌کنیم این نقیصه برطرف شود.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با بیان اینکه در حال حاضر درباره دیاسپورای ایرانی حداقل ۱۰ مرکز در کشور آمریکا فعالیت می‌کنند، ادامه داد: متاسفانه در کشورمان خود عده قلیلی در این زمینه، فعالیت می‌کنند در حالی که مسأله ایرانیان خارج از کشور، مسأله راهبردی محسوب می‌شود. کاستی جدی در این حوزه است که ان شاءالله جبران خواهد شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور ادامه داد: در دوره نخست این جایزه، با اینکه همگی تلاش کردیم مراکز دانشگاهی و حوزوی سراسر کشور در این رویداد حضور جدی داشته باشند، اما ۳۰۵ اثر به دبیرخانه جایزه واصل شد که این تعداد، با توجه به توانمندی‌های پژوهشگران کشورمان، رقم ناکافی است، اما با اطلاع رسانی فراگیر در دوره بعدی، امیدواریم آثار بیشتری دریافت کنیم.

وی با بیان اینکه مشکل اصلی در حوزه پژوهش‌های مرتبط با روابط فرهنگی، عدم حضور پژوهشگران در عرصه میدان است، عنوان کرد: ما در دوره سه ساله گذشته، توانستیم ۱۲ رساله دکتری در زمینه روابط فرهنگی بین‌المللی شناسایی کنیم، یعنی چهار رساله برای یک سال. قطعا رساله‌های بیشتری در این زمینه موجود است، اما دسترسی ما اندک بوده است. حضور پژوهشگران ما در میدان کمرنگ است که باید کمک کنیم، این حضور پررنگ‌تر شود.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه، بیان کرد: نکته خوبی که در ۳۰۵ اثر ارسال شده به دبیرخانه جایزه وجود داشت، مشارکت فعال همکاران سازمانی ما بود که ۵۰ اثر از ایشان ارسال شد. این رقم، قابل قبول بود و نشان می‌داد که مطالعات ایشان قابل توجه بوده است و لازم است که کیفیت این آثار، افزایش یابد. با این حال، نشان دهنده قرابت مطالعات و پژوهش‌ها با میدان بود که اتفاق مبارکی است.

رئیس دستگاه دیپلماسی فرهنگی کشور، با تأکید بر اینکه فاصله حوزه آکادمیک و میدان باید رفع شود، گفت: مشکل جدی این است که مطالعات در روابط فرهنگی بین‌المللی، ناظر به مسائل نبوده است. پیش از این ما از مدل‌های سنتی در روابط فرهنگی بین‌المللی بهره می‌برده‌ایم و سال‌ها در این حوزه فعالیت کرده‌ایم در حالی که سال‌هاست که کشور‌های غربی به صورت ویژه از طریق اتاق فکر و دانشگاهی مطالعات فرهنگی را پی می‌گیرند و موفق هم بوده‌اند؛ بنابراین لازم است در حوزه دیپلماسی فرهنگی، اتاق فکر‌ها و مدل‌هایی ایجاد شود که ما را به نتایج مثبتی برساند.

حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور با بیان اینکه دیپلماسی تقریب و قرآنی یکی از اصلی‌ترین محور‌های دیپلماسی فرهنگی ما در خارج از کشور باید باشد، اظهار کرد: این نکته، لازم است که بیشتر مورد پژوهش قرار گیرد. از سوی دیگر، اغلب پژوهش‌های صورت گرفته در عرصه روابط فرهنگی، مبتنی بر کتاب‌های دوره قبل است. سرعت علم، به قدری زیاد است که این کتاب‌ها دچار کهنگی می‌شود و لازم است که منابع ما دائما نوسازی شود.

وی با اشاره به بیاناتی از مقام معظم رهبری درباره حضور کشورمان در یک پیچ تاریخی اشاره کرد و افزود: ما نیازمند شناسایی چارچوب‌های این دوران گذار هستیم و اگر این اتفاق نیفتد دچار عقب افتادگی در عرصه روابط بین‌الملل خواهیم بود؛ بنابراین ما وظیفه داریم که از استعداد‌ها در این عرصه حمایت کنیم و فرصت حضور آنان را در میدان، ساماندهی کنیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور در بخش دیگری از این مراسم، ابراز کرد: ایده اولیه این جایزه، قرار بود با همکاری وزارت امور خارجه انجام شود و مطالعات در روابط خارجی هم مورد توجه قرار بگیرد، از این رو امیدواریم در دوره‌های بعد، بتوانیم با کمک این وزارتخانه، آثار مرتبط با روابط خارجی را نیز دریافت کنیم.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانش بنیان شدن روابط فرهنگی بین‌المللی کشور، نیاز به چنین رویدادی دارد و حلقه‌ای که به برکت این جایزه شکل گرفته است می‌تواند به حوزه روابط بین‌المللی کشور سامان دهد. امیدوارم این جازه بهانه و تلاشی باشد برای کم کردن فاصله میان میدان و مطالعه. اقدام و عدم از یک سو و مطالعه و پژوهش از سوی دیگر با چنین رویدادی، با هم تلاقی خواهد یافت.

شایان ذکر است، نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دبیری رضا ملکی، امروز ۱۵ اسفندماه با معرفی برگزیدگان بخش‌های مختلف، به کار خود پایان داد.