مرتضی اشرافی با اشاره به این که امنیت همان دغدغه تاریخمندتر از جامعهای بوده که بشر در آرزوی نیل به قدرت توأمان با امنیت بدان سامان داد، گفت: وجود وضع طبیعی، توماس هابز در عصر ماقبل اجتماع، تداعیگر ظرفیتهای آدمی در بروز واکنشهای ساختارزا در امتداد دغدغههای امنیتی بوده است.
او افزود: امنیت در روابط بینالملل بهعنوان کالای ارزشمند مطرح بوده و بهگونهای که برخی از اندیشهگران، روابط بینالملل را چنین تعریف نمودهاند که تلاش واحدهای سیاسی برای افزایش توانمندیها و امکاناتشان جهت رسیدن به سطح و وضعیتی که خود را ایمن از لطمههای ناشی از عملکرد سایر بازیگران در عرصه بینالملل بیابند.
اشرافی با بیان اینکه موضوع امنیت از لحاظ سطوح به امنیت فردی، امنیت گروهی، امنیت ملی، و بین المللی و ابعاد متنوعی همچون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و ... تقسیم میگردد بیان داشت: امنیت ملی، مهمترین اصل در ثبات سیاسی و استقلال یک کشور با یک واحد سیاسی میباشد؛ زیرا بقای هر کشور، تمامیت ارضی و ثبات و استمرار حکومت آن بستگی به امنیت ملی آن کشور دارد.
عضو ارشد اندیشکده مطالعات راهبردی کریمه در ادامه به سیر تحولات تهدیدات امنیتی در کشور و خاصه جنگ تحمیلی ۸ ساله اشاره داشت و افزود: تهدید نسبت به امنیت ملی عبارت از یک عمل یا یک سلسله حوادث است که در طی زمان کم یا بیش کوتاه، کیفیت زندگی ساکنان یک کشور را شدیدا تهدید میکند یا دامنه اختیار یک حکومت یا کشور یا واحدهای خصوصی متعلق به یک کشور را در انتخاب سیاست مقتضی به شدت به مخاطره میاندازد. در این چند دهه که از حیات نظام مقدس جمهوری اسلامی میگذرد، کشور همواره با تهدیدات داخلی و خارجی فراوانی روبرو بوده و قطع به یقین با هوشیاری و درصحنهبودن کنشگران و مدافعان این عرصهها، کمترین صدمات را در زمینههای تهدیدی اعم از سخت و نرم متحمل شدهایم.
او گفت: در دفاع مقدس هم همین موضوع همواره مطرح و واحدهای اطلاعات عملیات در خطوط مقدم و به عنوان چشم و گوش فرماندهان، در به نتیجه رسیدن بسیاری از عملیاتهای انجام شده، نقش مؤثر و شاخصی داشتهاند که جا دارد در این زمینه، در قالب طرحهای پژوهشی مبسوط و علمی، دستاوردهای این عزیزان را به جامعه علمی و نخبگانی معرفی نمود.
اشرافی گفت: تهدیدهای امنیت ملی را میتوان به داخلی و خارجی تقسیم کرده و برای تهدیدهای داخلی بیست قلمرو و برای تهدیدهای خارجی دوازده مصداق ذکر نمود. به طور مثال از تحریکات استقلال طلبانه قومی و ادعاهای مرزی، آشوبها و اقدامهای براندازانه علیه حکومت، بحران هویت و شیوع برخی جرایم مانند قاچاق گسترده مواد مخدر، میتوان به ترتیب به عنوان تهدیدهای علیه تمامیت ارضی، نظام سیاسی و جامعه نام برد.
این پژوهشگر در تبیین علمی از مسئله امنیت به عنوان مبانی نظری این نشست، به بیان تئوریهای برخی از نظریه پردازان علوم سیاسی پرداخت و افزود: آنها با تقسیم تهدیدهای امنیت ملی به داخلی و خارجی، از تهاجم نظامی، مداخله نظامی برای کمک به شورشیان و مخالفان داخلی، توطئه یا دسیسه برای نفوذ و تدارک کودتا، براندازی با حمایت از افراد و گروههای ناراضی علیه حکومت مستقر، عملیات پنهان سیاسی (تطمیع دولت مردان، فعالیت تبلیغی مخفی و ترور رهبران کشور) و تبلیغات خارجی علیه حکومت، به عنوان تهدیدهای خارجی علیه امنیت ملی نام برده و استفاده از جنگ چریکی، تهدیدهای اقتصادی، اجتماعی و درگیریهای قومی را به عنوان تهدیدهای داخلی علیه امنیت ملی ذکر کردهاند.
این مدرس دانشگاه گفت: امنیت میان کشورها در جهان سوم، بیش از پیش مبتنی بر امنیت در داخل این کشورها میباشد؛ این مسئله به خصوص وقتی که تهدیدهای احتمال، ویژگی فراملی داشته باشند، آشکارتر است و این تهدیدهای امنیتی به شکلهای بسیاری مختلفی است، اما همه آنها ثبات و قدرت رژیمهای موجود را تهدید میکنند و دفاع مقدس ما در هشت سال جنگ تحمیلی، الگوی عملیاتی و عملی بسیار خوبی برای استخراج دادههای دانشی در این زمینه و انگارهای مدون برای نسل حاضر و نسلهای آتی خواهد بود.