داروهای مربوط به اختلال بیش فعالی (ADHD) ظاهراً میتواند تأثیر مثبتی روی افراد مبتلا به این بیماری داشته باشند. یک مطالعه جدید نشان میدهد افراد مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی که از داروهای ADHD استفاده میکنند، کمتر از سایرین در معرض خطر مرگ در اثر عوامل غیرطبیعی قرار دارند.
یک مطالعه مشاهدهای روی حدود ۱۵۰ هزار نفر با تشخیص بیشفعالی میگوید افرادی که داروی مربوط به این اختلال را مصرف میکردند، در مقایسه با افرادی که دارو مصرف نمیکردند، کمی بیشتر شانس زندهماندن در دوره مطالعه دو ساله داشتند.
محققان به سرپرستی مؤسسه کارولینسکا در استکهلم میگویند که مطالعه آنها برای تفکیک علت و معلول این مسأله طراحی نشده است. اما با درنظرگرفتن محدودیتها، محققان میگویند افرادی که دارو مصرف میکنند مدیریت بهتری روی علائم مختلف ADHD دارند که میتواند روی زندگی و مرگ آنها تأثیرگذار باشد.
داروهای ADHD ممکن است خطر مرگومیر ناشی از علل غیرطبیعی را با کاهش علائم اصلی ADHD و بیماریهای روانپزشکی کاهش دهند. افراد مبتلا به این بیماری که دارو مصرف میکنند، میتوانند کنترل بهتری روی تصمیمگیریهای خود داشته باشند. مبتلایان به ADHD عمدتاً به نوعی بیقراری و بیپروایی دچار میشوند که میتواند بهطور فزایندهای روی عملکرد مغز آنها تأثیرگذار باشد. اگرچه گستره رفتارها از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما ADHD میتواند وظایف روزمرهای را که نیاز به تمرکز و آمادگی دارند، با چالشهای بسیار روبهرو کند. گاهی اوقات یک اقدام نامناسب در چنین افرادی حتی میتواند برای آنها با خطر مرگ همراه شود.
با وجودی که چنین داروهایی ممکن است به خودی خود بدون خطر نباشند، اما اثرات مثبتی هم دارند. اکثر تحقیقات نتوانسته اند بهطور قطعی هیچ ارتباط قابلتوجهی بین بیماریهای قلبی عروقی و داروهای ADHD شناسایی کنند ولی مطالعاتی هم در این زمینه انجام شده که میگویند این داروها میتواند فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهد.
محققان در مطالعه اخیر خود ۱۴۸۵۷۸ نفر بین ۶ تا ۶۴ ساله را بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۸ مورد بررسی قرار دادند. بیش از نیمی از افراد، یکی از شش داروی دارای مجوز برای این بیماری را مصرف کردند. محققان با پیگیری دادههای مربوط به هر فرد به مدت دو سال دریافتند که تقریباً از هر ۱۰ هزار نفری که یک دارو مصرف میکنند، ۱۷ نفر در آن دوره به دلایل طبیعی و غیرطبیعی جان خود را از دست دادهاند. تقریباً ۳۲ نفر از هر ۱۰ هزار نفری که دارو نداشتند در این آمار بودند.
با تجزیهوتحلیلهای بیشتر محققان متوجه شدند که نرخ مرگومیر ناشی از عوامل غیرطبیعی در مردانی که داروهای ADHD مصرف میکردند، بهصورت قابلتوجهی کمتر از آنهایی بود که دارو مصرف نمیکردند. در میان زنان، مرگومیر ناشی از علل طبیعی بیشتر از عوامل غیرطبیعی گزارش شد.