کردستانیها در این ایام، روز خود را با شنیدن طنین خوش آمد گویی به ماه مبارک رمضان از ماذنه مساجد شروع میکنند.
روزها و شبهای رمضان در استان کردستان به دو نیم تقسیم میشود، نیمه اول رمضان و نیمه دوم اش.
نیمه اول، قبل از آمدن زمان افطار، موذن از بلند گوهای مسجد صدا میزند:
مرحبا مرحبا یا شهر رمضان، مرحبا مرحبا یا شهر تسبیح و التهلیل و تلاوت القران مرحبا، مرحبا مرحبا یا شهر الخیر و البرکت و الاحسان مرحبا.
رمضان به نیمه که میرسد ودر نیمه دوم ماه رمضان مؤذن به جاى مرحبا، نوای الوداع مىخواند.
در این روزهای پر خیر و برکت، صفهای اقامه نماز جماعت در مساجد پر تعدادتر و آیینهای قرائت قرآن کریم پر شمارتر است.
نمازگزاران پس از به جای آوردن نماز عشا، به ادای نماز «تراویح» که در میان اهل سنت، رسم است میپردازند و این آداب، هر شب تا آخر ماه رمضان ادامه دارد.
نماز تراویح در اصل ۲۰ رکعت است، اما در اغلب مناطق کردستان، ۱۱ رکعت خوانده میشود و آداب آن به این گونه است که پس از هر ۲ رکعت، سلام داده میشود.
جمعیت زیادی برای ادای نماز تراویح در مساجد کردستان گرد هم میآیند و این سنت جایگاه خاصی در میان مردمان اهل سنت و کُردها دارد.
معمولاً هر شب پس از به جای آوردن نماز تراویح، امام جماعت مسجد به سخنرانی میپردازد و مولودی خوانی و اشعار مذهبی نیز توسط گروه دف نوازی اجرا میشود.
درکنار غبارروبی مسجد که از انتهای ماه شعبان شروع شده، مراسم غبارروبی قلبها هم این روزها برپاست.
بزرگان هر منطقه در این ماه مبارک، به سراغ خانوادههایی که کدورتی بین شان است میروند و با این استدلال که اگر کسی با کدورت دل، وارد رمضان شود عبادات اش قبول نیست، خانوادهها را با هم آشتی میدهند.
برپایی مراسم اعتکاف در دهه آخر رمضان و مصادف با لیالی پر فیض قدر در مساجد، حفظ چهل حدیث از احادیث نبوی، جشن نزول قرآن کریم، مولودی خوانی و قصیده بردیه خوانی از دیگر آدابی است که کردهای اهل سنت در ایام ماه مبارک رمضان به جای میآورند.
در کردستان و مناطق اهل سنت، شبهای قدر را نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم و بیست و هفتم میدانند و تمام این شبها را تا صبح بیدارند و به تلاوت قرآن و شب زندهداری و برگزاری مراسم مذهبی میپردازند.
نان بربری، برساق و کولیره (نانهای محلی) همراه با دوغ، عسل و روغن محلی غذای غالب مردم کردستان در سحرهای ماه رمضان است.
رسوم است که در روز ۲۷ ماه رمضان، زنان کُرد (اغلب در روستاها) به پخت نان محلی (برساق) میپردازند و آن را میان همسایههای دور و نزدیک توزیع میکنند.
در غروب روز آخر ماه رمضان نیز مردم به دنبال هلال ماه شوال میگردند و با مشاهده آن یا اعلام رسمی توسط رسانهها و با صدای مؤذن خود را برای عید رمضان آماده میکنند.
صبح روز عید و ساعتی پیش از طلوع آفتاب لحن آشنا و زیبای «الله اکبر، الله اکبر، الله اکبر، لا اله الا الله، الله اکبر، الله اکبر و لله الحمد» از بلندگوهای مساجد کردستان برمی خیزد و مردم مؤمن نیز پس از یک ماه طاعت و بندگی خداوند متعال راهی مساجد میشوند تا ضمن شرکت در آئین نماز عید سعید فطر، شکرانه نعمتهای خداوند متعال را به جای آورند.