«ولادیمیر پوتین» و «سید ابراهیم رئیسی» روسای جمهور روسیه و ایران چند مورد مشترک دارند و هر ۲ متعلق به گروهی از سران جهان هستند که شخصاً هدف تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند، هر ۲ در سال‌های اخیر به چین سفر کرده‌اند و به نظر می‌رسد که آن‌ها به‌طور فزاینده‌ای به یکدیگر علاقه دارند. آن‌ها در ماه دسامبر برای گفت‌وگو در مورد جنگ غزه در کرملین ملاقات کردند. رئیسی همچنین به سرعت به پوتین به خاطر پیروزی «قاطعانه» در انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه تبریک گفت.

نشریه اکونومیست با این مقدمه، افزود: «اگرچه ایران، روسیه و چین در گذشته با یکدیگر بر سر کنترل مسیر‌های تجاری آسیا رقابت داشتند و روابط دوستانه چندانی با یکدیگر نداشتند، اما اقدامات و سیاست‌های واشنگتن این مناسبات را تغییر داده است. هر سه کشور که توسط یک دشمن مشترک متحد شده‌اند، اکنون متعهد می‌شوند که یک سیاست خارجی مشترک را پیش ببرند: حمایت از دنیای چند قطبی که دیگر تحت سلطه آمریکا نیست. آن‌ها همه پیوند‌های اقتصادی قوی‌تر را مبنای اتحاد جدید خود می‌دانند».

در همین راستا، هر سه کشور در حال پیوستن به باشگاه‌های چندجانبه و بین‌المللی مانند بریکس هستند. تجارت دوجانبه بین آن‌ها در حال رشد است. طرح‌هایی هم برای بلوک‌های بدون تعرفه، سیستم‌های پرداخت جدید و مسیر‌های تجاری که مکان‌های تحت کنترل غرب را دور می‌زنند، طراحی شده است.

اکونومیست می‌نویسد: «برای آمریکا و متحدانش، این موضوع یک کابوس است، زیرا یک محور رو به رشد ضدغربی می‌تواند به دشمنان کمک کند تا از تحریم‌ها قسر در بروند، در جنگ‌ها پیروز شوند و دیگر بازیگران را به خدمت بگیرند». 

سفر رئیسی به روسیه

این نشریه در ادامه به افزایش واردات نفت چین از ایران و روسیه اشاره کرد و با ارائه جزئیاتی درباره حجم معادلات تجاری و واردات و صادرات میان «ایران و چین» و «روسیه و چین» نوشت: «این ائتلاف تاکنون به چیزی قابل توجه دست یافته است: نجات اعضای کوچکتر خود از فروپاشی در برابر تحریم‌های غرب».

رسانه انگلیسی با طرح این پرسش که «آیا این اتحاد به پتانسیل کامل خود رسیده است؟ «نوشت: «پاسخ آن، به توانایی اعضای ائتلاف در غلبه بر موانع بیرونی و داخلی بستگی دارد. هدف گردهمایی‌های مختلف، ترویج همکاری و سرمایه‌گذاری فرامرزی است».

ایران در ژوئیه گذشته نهمین عضو سازمان همکاری شانگهای شد؛ یک ائتلاف امنیتی به رهبری چین که شامل روسیه نیز می‌شود. در ماه دسامبر نیز یک توافق تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه امضاء کرد که بیشتر آسیای مرکزی را پوشش می‌دهد. همچنین در ژانویه به بریکس، یک گروه بازار‌های نوظهور که شامل چین و روسیه است، پیوست.

اکونومیست می‌نویسد: «حضور در این گروه‌ها به هر سه کشور فرصت بیشتری برای گفت‌وگو می‌دهد. در اجلاس‌های اخیر، وزرای ایران و روسیه مذاکرات را برای گسترش کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب، مسیری به طول ۷۲۰۰ کیلومتر که روسیه را از طریق ایران به اقیانوس هند متصل می‌کند، احیا کردند. در حال حاضر غلات روسیه باید از طریق تنگه تحت کنترل ناتو به خاورمیانه سفر کند. این پیشنهاد که شامل ترکیبی از جاده‌ها، راه‌آهن و بنادر است، می‌تواند ایران را به یک خروجی صادراتی برای روسیه تبدیل کند».

سفر رئیس‌جمهور چین به روسیه

به نوشته این نشریه وجود تحریم‌های غرب علیه ایران و روسیه و رقابت تجاری میان تهران و مسکو، به‌ویژه در حوزه انرژی و رقابت میان تهران و پکن در برخی زمینه‌ها محدودیت‌هایی را نیز برای افزایش تجارت میان این سه کشور ایجاد کرده است.

اکونومیست با این‌حال «این اتحاد ضد غربی» را «نگران کننده» توصیف کرد و نوشت: «ممکن است این وضعیت، شاید در دومین دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ و در صورتی که تلاش کند چین را از بازار‌های غربی خارج کند، تغییر یابد. در این سناریو، چین برای اینکه چیز بیشتری از دست ندهد منابع بسیار بیشتری را برای تشکیل یک بلوک جایگزین به کار خواهد گرفت و ناگزیر تلاش خواهد کرد تا با تکیه بر روابط موجود، اتحاد‌های خود را گسترش دهد».

منبع: ایسنا