پاکستان همسایه شرقی ایران که بیست و ششمین سال اتمی شدن خود را تجربه میکند، با وجود تلاشهای فراوان برای عضویت در گروه تامینکنندگان هستهای (ان. اس. جی) همچنان به در بسته خورده و بارها به رفتار تبعیضآمیز جبهه غرب علیه برنامههای اتمی پاکستان اعتراض کرده است.
امروز مقارن با هشتم خرداد (۲۸ ماه مه) است و ۲۶ سال پیش (۱۳۷۷شمسی - ۱۹۹۸ میلادی) در چنین روزی پاکستان با انجام نخستین آزمایش موفقیت آمیز هستهای، به فهرست کشورهای صاحب سلاح اتمی پیوست و بعد از هند، در این فهرست جا گرفت.
این روز مهم در تاریخ پاکستان یوم تکبیر نام گذاری شده و مراسم بزرگداشت این روز همه ساله از سوی دولت پاکستان به عنوان یکی از روزهای مهم و سرنوشت ساز این کشور، با صدور پیامهایی از سوی عالیترین مقامات انجام میشود. پاکستان تنها کشور مسلمان صاحب بمب هستهای است. شهباز شریف نخست وزیر پاکستان برای پاسداشت ۲۶ سالگی بمب اتم این کشور امروز ۸ خرداد را تعطیل رسمی در این کشور اعلام کرد.
عبدالقدیر خان دانشمند فقید و صاحبنام هستهای پاکستان که به «پدر بمب اتمی» این کشور معروف است و برنامه غنیسازی اورانیوم پاکستان را پایه گذاری کرد، در مهر ماه سال ۱۴۰۰ و در سن ۸۶ سالگی درگذشت. او از سال ۲۰۰۴ به دلیل برخی نگرانیهای امنیتی، تحت مراقبت قرار گرفته بود و نهادهای امنیتی این کشور از بیم خطر احتمالی برای زندگی این دانشمند پاکستانی، دید و بازدید و حضور وی در محافل اجتماعی را محدود کرده بودند.
نزدیک به ۳ دهه از اقدام پاکستان در آزمایش اتمی سپری میشود، اما این کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران همواره از سوی جبهه غرب به ویژه آمریکا بارها به سوء مدیریت در تامین امنیت زرادخانههای اتمی متهم شده است. اسلامآباد با رد این اتهامات تاکید دارد که به هیچ قیمتی بر روی برنامههای اتمی و موشکی خود مصالحه نخواهد کرد.
پاکستانیها به آنچه رفتار دوگانه، تبعیض آمیز و انحصارطلبانه غرب به سرکردگی آمریکا در بحث مشارکت در صنعت هستهای میخوانند و به ویژه کارشکنی در مسیر الحاق اسلامآباد به گروه تامین کنندگان هستهای (ان. اس. جی)، اعتراض کردهاند.پاکستان هشت سال پیش درخواست رسمی برای عضویت در گروه تامین کنندگان مواد هستهای را ارائه کرده است و هرگونه نگاه سیاسی به این مقوله را به ضرر اعتبار رژیم عدم اشاعه میداند.
گروه تامین کنندگان مواد هستهای در سال ۱۳۵۳ شمسی و بعد از نخستن آزمایش اتمی هند تشکیل شد. هدف از تشکیل این گروه که هم اکنون ۴۸ کشور جهان عضو آن هستند، تامین مواد هستهای مورد نیاز کشورها با اهداف صلح آمیز است. اگر چه تمام کشورهای عضو از امضا کنندگان پیمان ان. پی. تی (منع گسترش سلاحهای هسته ای) هستند، اما پاکستان در کنار هند که از مدتها پیش متقاضی پیوستن به این گروه است، معتقدند که عضویت در ان. پی. تی لازمه عضویت در گروه تامین کنندگان مواد هستهای، نیست.پاکستان و هند هیچ کدام پیمان ان. پی. تی را امضا نکرده اند. این در حالیست که منابع مختلف دارایی اتمی پاکستان را ۱۲۰ کلاهک هستهای برآورد میکنند.
سید یوسف رضا گیلانی جانشین رئیس جمهور و محمد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان امروز طی پیامهایی به مناسبت ۲۶ سالگی بمب اتم در پاکستان گفتند: روز تکبیر روایت مسیر پرمشقت و در عین حال مهم مردم پاکستان است که ایجاد حداقل بازدارندگی معتبر را برای کشور ممکن میکند. این روز مهم نمادی از تلاش جمعی همه جنبههای قدرت ملی در پاکستان برای غلبه بر چالشی غیرقابل عبور و دستیابی به نقطه عطفی در توان دفاعی کشور است.
سران قوای مسلح پاکستان نیز امروز در پیام مشترک خود گفتند: دستاورد تاریخی آزمایشهای هستهای پاکستان در سال ۱۹۹۸ منجر به موفقیت در ایجاد حداقل بازدارندگی و بازگشت توازن قدرت در منطقه شد. نیروهای مسلح پاکستان بار دیگر بر عزم تزلزل ناپذیر خود برای دفاع از سرزمین مادری، حفاظت از حاکمیت و تمامیت ارضی آن و تضمین امنیت کشور در هر زمان و به هر قیمتی تاکید میکنند.
پاکستان در سال ۱۳۷۷ شمسی (۱۹۹۸ میلادی) در پاسخ به اقدام کشور هند، آزمایش هستهای انجام داد. اسلامآباد دارای چند سری موشکهای هستهای و بالستیک است. این کشور جنوب آسیا در بهمن ماه امسال (۱۴۰۱) میزبان رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی بود.در عین حال آمریکا و برخی از متحدان غربی آن همواره از سوی پاکستان به دلیل فشار بر برنامههای موشکی و هستهای این کشور مورد سرزنش قرار میگیرند.
منبع: ایرنا