حامد رضایی گفت: در اردبیل تعداد ۲ مرکز روزانه توانبخشی - آموزشی ویژه اختلال طیف اوتیسم فعالیت دارند که در مجموع ۱۳۰ کودک دارای اختلال طیف اتیسم در زمینههای آموزشی، اجتماعی شدن، برقراری ارتباط معنی دار و به خانوادههای آنان خدمات ارائه میکنند.
مدیرکل بهزیستی استان اردبیل افزود: پرسنلی که به مبتلایان به اوتیسم خدمات ارائه میکنند از آموزشهای تخصصی روان شـناسی بالینی، کاردرمانگر و گفتاردرمانگر برخوردارند و در ازای ارائه خدمات به هر فرد دارای اختلال اوتیسم، ماهانه مبلغی به عنوان کمک هزینه یا یارانه به مراکز روزانه پرداخت میشود و خانوادهها نیز در صورت بضاعت (بر اساس دهک درآمد)، ماهانه به مراکز یادشده، سهمی بابت مشارکت در خدمات رسانی پرداخت میکنند.
به گفته او، به دلیل اهمیت تشخیص و مداخلات توانبخشی به هنگام اختلالات طیف اوتیسم در سنین طلایی (۲ تا پنج سال) برنامه غربالگری، تشخیص و مداخله در دستور کار بهزیستی است و در چهار مرحله حساس سازی و آگاه سازی، غربالگری، تشخیص و مداخله (مرکز محور، خانواده محور) اجرا میشود.
مدیرکل بهزیستی استان اردبیل گفت: در اجرای برنامه غربالگری، تشـخیص و مـداخله در اختلال اوتیسم سامانه ملی و الکترونیکی با لینک ثبتنام: autism.behzisti.net در سازمـان بهزیستی کشور طراحی شـده و امکان اجرای الکترونیک و آنلاین آزمون غربـالگری توسـط خـانوادهها و ارجاع به پایگاههای غربالگری و تشـخیص سازمان برای دریافت خدمات تشخیصی و معرفی به ستاد پذیرش و کمیسیونهای پزشکی توانبخشی برای تعیین نوع و شدت معلولیت و قرارگیری در چرخه خدمات حمایتی و بهرهمندی از خدمات تخصصـی در قالب مراکز روزانه توانبخشی را با بالاترین دقت و کمترین زمـان و هزینه فراهم کرده است.
رضایی تصریح کرد: کودکانی که در مراکز مذکور تحت برنامههای آموزشی و توانبخشی قرار میگیرند بعد از ترخیص، متناسب با شـرایط، به مهد و مدارس عادی، اسـتثنایی، مراکز توانبخشی حرفهای، کارگاه تولیدی حمایتی و یا مراکز حمایت شده شغلی ارجاع میگردند.
او افزود: اختلال طیف اوتیسم یکی از ۶ اختلال گروه اختلالات عصبی رشدی و شایعترین آنها است و با مشخصه اصلی نقص پایدار در برقراری ارتباط اجتماعی متقابل و تعامل اجتماعی و همچنین با مشخصه الگوهای محدود تکراری و قالبی در رفتار، علایق و فعالیتها مشخص میشود و این نشانهها باید از دوران کودکی وجود داشته باشد و عملکردهای روزانه فرد را مختل یا محدود کند که متاسفانه این ناتوانی، در عملکرد تحصیلی کودک تاثیر منفی دارد.
رضایی گفت: جهت تشخیص اوتیسم هیچ آزمایش بیولوژیک وجود ندارد و مواردی که طراحی شدهاند، به رغم نتایج بسیار خوب (گاهی تا %٩٤ دقت)، هنوز به طور بالینی به کار نمیروند و خصوصیات اصلی اختلالات طیف اوتیسم با نشانههایی در ۲ زمینه رفتاری شامل نقص در ارتباط اجتماعی و رفتارها، علایق یا فعالیتهای تکراری و محدود مشخص میشود.