در روز‌های اخیر و همزمان با افزایش دمای هوا در کشور، مصرف برق نیز روندی افزایشی محسوسی به خود گرفت و در هفته اخیر اختلاف ۷ هزار مگاواتی با مصرف برق با سال گذشته به ثبت رسید. در حال حاضر و بر اساس آخرین آماری که مدیریت شبکه برق کشور اعلام کرده، در تاریخ ۲۱ فروردین امسال، نیاز مصرف برق در پیک شبانه به ۴۶ هزار و ۷۳۷ مگاوات رسیده که اختلافی بیش از ۳ هزار مگاواتی با اوج مصرف سال گذشته در روز مشابه داشته است. این افزایش چند هزار مگاواتی مصرف در هفته اخیر، در هفته‌های آینده و با ورود به به فصل گرما جهش‌های مضاعفی را تجربه خواهد کرد.

به گفته سخنگوی صنعت برق، یکی از راه‌های پاسخگویی به تقاضای برق، که هرساله با رشد مشترکان برق در بخش‌های مختلف مصرف افزایش پیدا می‌کند توسعه ظرفیت‌های نیروگاهی است. مصطفی رجبی مشهدی مدیر عامل توانیر و سخنگوی صنعت برق با اشاره به اینکه، برای سال ۱۴۰۳ وزارت نیرو ۱۸۰ اقدام در ۶ محور در گرفته شده می‌گوید: بخشی از این برنامه‌ها توسعه ظرفیت نیروگاهی است و در این بخش توسعه نیروگاه‌های تجدید پذیر، حرارتی و نیروگاه‌های مقیاس کوچک دیده شده است.

اهداف توسعه‌ای ظرفیت‌های نیروگاهی در برنامه هفتم نیز دیده شده و بر این اساس با احداث نیروگاه‌های جدید از حرارتی گرفته تا نیروگاه‌های تجدیدپذیر، ظرفیت اسمی نیروگاهی کشور تا پایان این برنامه باید به ۱۲۴ هزار مگاوات برسد؛ هدفی که در صورت تحقق می‌تواند سایه ناترازی برق را از سر صنعت برق کم کند. در راستای این برنامه و بر اساس آخرین گزارش‌ها از وضعیت ظرفیت اسمی تولید برق کشور، میزان ظرفیت نصب‌شده نیروگاهی کشور تا سال گذشته از ۹۲ هزار مگاوات عبور کرده است که رشد ۱.۴ درصدی را نسبت به سال قبل از آن نشان می‌دهد. 

این ۹۲ هزار مگاوات شامل نیروگاه‌های حرارتی، تجدیدپذیر، برقابی و اتمی است که بیشترین سهم از سبد تولید برق کشور به نیروگاه‌های حرارتی اختصاص دارد و مجموع ظرفیت این نیروگاه‌ها اعم از گازی، بخاری و چرخه ترکیبی، اخیرا از ۷۵ هزار مگاوات عبور کرده است و به عبارتی نزدیک به ۸۲ درصد از ظرفیت اسمی تولید برق کشور مربوط به این حوزه است که البته در ایام پیک مصرف تامین ۹۴ درصد از تقاضای شبکه برق را انجام می‌دهند. نگاهی به روند توسعه نیروگاه‌های حرارتی در کشور نشان می‌دهد که ظرفیت منصوبه این واحد‌ها در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی با رشد ۱۶ برابری مواجه بوده که این میزان افزایش ظرفیت نیروگاهی موجب شده است تا ایران رتبه نهم دارای بیشترین ظرفیت منصوبه نیروگاه‌های حرارتی در جهان را به خود اختصاص دهد.

هادی مدقق مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان شرکت برق حرارتی در زمینه توسعه ظرفیت نیروگاهی می‌گوید: در مدت زمان فعالیت دولت سیزدهم ۲۹ واحد گازی به ظرفیت سه هزار و ۹۳۵ مگاوات به همراه ۱۳ واحد بخار به ظرفیت دو هزار و ۱۳۶ مگاوات به شبکه برق کشور متصل شده‌اند که از محل احداث واحد‌های بخار یاد شده سالانه سه میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌شود. در طول سال گذشته اجرای پروژه‌های ارتقای واحد‌های گازی و سیکل‌ترکیبی و همچنین رفع محدودیت نیروگاه‌های بخاری منجر به افزایش ۹۶۵ مگاواتی توان عملی نیروگاه‌های حرارتی کشور شده است.

او افزود: ظرفیت نیروگاه‌های حرارتی کشور با افتتاح پروژه‌های جدید در دولت سیزدهم از مرز ۷۵ هزار مگاوات عبور کرده است و در حاضر حاضر ۶۲۴ واحد تولید برق حرارتی در ۱۴۲ نیروگاه کشور وظیفه تامین ۹۳ درصد انرژی مورد نیاز مشترکان سراسر کشور را بر عهده دارند که بیش از ۶۸ درصد از این ظرفیت در اختیار بخش خصوصی است.

البته نباید با تمرکز بر توسعه ظرفیت‌های تولید برق، از بخش مصرف غافل شد و در هر شرایطی با توسعه ظرفیت تولید به این افزایش تقاضا پاسخ داد. مدیریت مصرف برق و افزایش راندمان در حوزه‌های مختلف مصرف مانند اصلاح برچسب انرژی کولر‌های آبی که سال گذشته اجرایی شد، عاملی است که می‌تواند در کنار توسعه ظرفیت‌های تولید برق، به حفظ تعادل شبکه و کاهش ناترازی انرژی کمک کند.