اگر از شما بپرسند در زندگی صاحب چه چیزی هستید چه پاسخی خواهید داد؟ لابد به دانش، شغل، احساساتی مثل شادی یا غم، اموال و دارایی مثل خانه و ماشین و حتی خانواده اشاره می‌کنید. اما آیا واقعیت همینطور است؟  از یک منظر ما فقط صاحب بدن خودمان هستیم و باقی پاسخ‌ها به دور از واقع‌بینی است.

بدن ما، خانه‌ای برای ماست که در آن به دنیا می‌آییم و زندگی می‌کنیم. لحظات شادی و غم و کسب علم و دانش و شغل و اموال و دارایی با وجود این بدن است که ممکن می‌شود.

و چه چیزی بهتر از اینکه بعد از گذران زندگی در آن، آن را به کس دیگری هدیه دهیم تا از مرگ نجات پیدا کند و از مریضی رها شود و به آغوش زندگی برگردد؟

خانواده هایی هر روز گوش به زنگ تلفن هستند و با هر زنگ دل‌شان آشوب می‌شود تا اینکه شاید قهرمانی برای نجات عزیز آنها پیدا شود و فرصت دوباره ای برای زندگی داشته باشد.

۳۱ اردیبهشت‌ماه در تقویم ایران، تحت عنوان روز ملی «اهدای عضو؛ اهدای زندگی» نامگذاری شده است. تنها راه ادامه حیات برای بیماران مبتلا به نارسایی پیشرفته قلب و کبد و بهترین درمان برای مبتلایان نارسایی کلیه، پیوند عضو است. هر سال تعداد زیادی از بیماران نیازمند به پیوند عضو که در لیست انتظار هستند، فوت می‌کنند؛ این درحالی است که اعضای سالم بیماران مرگ مغزی، زیرخاک مدفون می‌شود.

اهدای عضو، مصداق واقعی جمله "کسانی بودند که هنوز هم هستند" و به معنی پایان‌هایی که آغازگر حیات دیگران شدند، شاید بهترین تعبیر برای بخشیدن زندگی دوباره به افرادی است که فاصله‌ای با مرگ ندارند و در یک لحظه با تصمیمی نیک اندیشانه به یک یا چند نفر زندگی دوباره می‌بخشند.

اهداء عضو، هدیه علی ۱۴ساله به بیماران نیازمند

علی پسر خانواده، عزیز دل مادر و نور چشم پدر بود.

خانواده علی خلیل طهماسبی برای موقعیتی که علی در آن قرار داشت، شوکه هستند و نمی خواستند بپذیرند که خون‌ رسانی به مغز علی متوقف شده، اکسیژن به آن نمی‌ رسد و دچار مرگ مغزی شده است.

شاید اگر آنها می دانستند که اهدای عضو تنها راهی است که می تواند ادامه کار اعضای سالم فرزند دچار مرگ مغزی اش را تضمین کند بهتر با این موضوع کنار می آمدند.

پدر علی گفت: با خود فکر کردیم که پسر ما که دیگر زنده‌ نمی‌شود حداقل کاری کنیم که شادی را به دل خانواده‌ها و پدر و مادرهای دیگری که مثل ما در رنج و عذاب هستند برگردانیم.

وی افزود: مطمئنیم با این کار پسرمان نیز راضی است و برای همیشه زنده خواهد بود، بنابراین رضایت خود را به بیمارستان اعلام کردیم.

مادر علی گفت:  این واقعه را امتحان الهی برای خودمان می‌دانم هرچند خیلی سخت است و هنوز هم به نبودنش عادت نکرده‌ایم اما خوشحالیم که وجودش حیات بخش افراد دیگری شد.

با رضایت خانواده علی خلیل طهماسبی عمل جداسازی اعضا وی انجام شد و کبد و کلیه‌های این نوجوان لردگانی جداسازی و برای اهدا به بیماران در صف انتظار به شیراز ارسال شد.

قصه بخشش این خانواده تنها یک نمونه از سخاوت و بخشش بندگان خاص خدا است و قطعا چنین تصمیم و کار بزرگی قلبی مهربان و دلی دریایی مملو از یاد خدا می‌خواهد که نصیب هرکسی نمی شود.

مرگ مغزی؛ توفیق خداوند برای بخشیدن عضو

مرگ مغزی و تصمیم برای اهدای عضو، بطور قطع یکی از غم انگیزترین و در عین حال زیباترین روایت‌هایی است که برای همیشه در دفتر زندگی یک فرد به یادگار می‌ماند؛ تصمیمی که می‌تواند جان تازه‌ای به افرادی بدهد و لبخندی از امیدواری برلب آنها بنشاند که هر لحظه منتظر مرگ هستند.

روایت اهدای عضو، سرگذشت انسان‌هایی است که در شرایط سخت و لحظه‌هایی که انسان صدای قلب عزیز خود را می‌شنود، یقین دارد که دیگر امیدی به بازگشت او نیست و مغزش برای همیشه این دنیای فانی را ترک کرده‌است.

طبق نظر پزشکان متخصص،خونریزی‌های داخلی مغز، سکته مغزی، مسمومیت‌های شدید، تصادف رانندگی، سقوط از ارتفاع و وارد آمدن ضربه به سر از جمله دلایل مرگ مغزی است و چنین فردی هرگز امکان بازگشت ندارد اما اعضای او زنده‌اند و می‌توانند جان هشت بیمار نیازمند پیوند عضو را نجات داد.

آمارها حکایت از آن دارد در هر ۱۰ دقیقه یک نفر به این لیست انتظار اضافه می‌شود، در هر ۲ ساعت یک بیمار نیازمند جان خود را از دست می‌دهد و در هر ۱۲ ساعت یک بیمار موفق به دریافت عضو حیاتی می‌شود  و به زندگی باز می‌گردد.

رضایت گرفتن از خانواده های بیمار مرگ مغزی سخت و پر استرس است

 پانته آ رمضان‌نژاد مسئول هماهنگی تیم پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی چهارمحال و بختیاری گفت: رضایت گرفتن از خانواده های بیماران مرگ مغزی سخت و پر استرس است زیرا اکثرا افراد جوانی هستند که دچار مرگ مغزی شده اند.

وی افزود: خانواده های افراد دچار مرگ مغزی، در بحرانی ترین شرایط زندگی شان منطقی ترین و بهترین تصمیم زندگی شان را می گیرند که این کار آن ها ستودنی است.

رمضان‌نژاد تاکید کرد: آن ها در بدترین شرایط عاطفی قرار دارند و اقدام این خانواده ها همچون فرهنگ ایثار و شهادت هست.

 مسئول تیم پیوند دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه بخشش و اهدای اعضای بدن بیماران مرگ مغزی می‌تواند نجات‌بخش زندگی بیمارانی باشد که در صف انتظار دریافت عضو هستند.گفت: از ابتدای امسال تاکنون شش اهدای عضو در این استان ثبت شده است.

وی با اشاره به اینکه اولین اهدای عضو چهارمحال و بختیاری در سال ۱۴۰۳ همزمان با شب قدر رقم خورد، افزود: مرحوم داریوش علی اکبریان دهکردی ۵۰ ساله براثر خونریزی مغزی در مرکز آموزشی درمانی آیت الله کاشانی شهرکرد بستری بود که پس از تایید مرگ مغزی بیمار از سوی پزشکان، خانواده وی همزمان با لیالی پر فیض قدر با سخاوت و بخش رضایت به اهدای عضو دادند.

رمضان‌نژاد با اشاره به دومین عمل اهدای عضو امسال اضافه کرد: سیدتقی طاهری چم کاکایی ۴۴ ساله بر اثر سقوط از ارتفاع در شهرکرد بستری و پس از تایید مرگ مغزی اعضای بدن وی اهداء شد. 

وی ادامه داد:کلیه‌ها و کبد بیمار مرگ مغزی در بیمارستان آیت الله (ره) کاشانی جداسازی شد و به سه بیمار زندگی دوباره بخشید.

مسئول تیم پیوند دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی چهارمحال و بختیاری گفت: علی خلیل طهماسبی هم به سبب تصادف دچار مرگ مغزی و در بیمارستان لردگان بستری بود، با رضایت خانواده نیکوکار عمل جداسازی اعضا وی انجام شد و کبد و کلیه‌های این نوجوان لردگانی جداسازی و برای اهدا به بیماران در صف انتظار به شیراز ارسال شد.

وی از ثبت پنجمین اهدای عضو طی امسال در این استان خبر داد و افزود: سید کریم هاشمی مطلق ۴۲ ساله اهل و ساکن باباحیدر از توابع شهرستان فارسان بر اثر عارضه مغزی در بیمارستان سیدالشهدا (ع) فارسان بستری بود که پس از انتقال بیمار به مرکز آموزشی درمانی آیت الله کاشانی و تایید مرگ مغزی وی از سوی پزشکان، خانواده فهیم و نوع دوست بیمار رضایت به اهدای عضو دادند.

رمضان‌نژاد اظهار کرد: همزمان با سالروز شهادت امام جعفر صادق (ع) عمل جداسازی کلیه‌ها و کبد این بیمار جهت اهدا به بیماران نیازمند عضو انجام شد.

وی با اشاره به ششمین اهدای عضو در امسال گفت: احمد فروزنده جونقانی که به سبب خونریزی مغزی در بیمارستان کاشانی پذیرش شده بود، دچار مرگ مغزی شد.

رمضان‌نژاد افزود: با تایید مرگ مغزی از سوی تیم پزشکی و کسب رضایت از سوی خانواده نیکوکار فروزنده، در نهایت کبد این بیمار جداسازی و برای اهدا به افراد نیازمند به شیراز ارسال شد.

وی از خانواده‌های ایثارگر اهدا کننده عضو بیماران مرگ مغزی تقدیر و برای این عزیزان از درگاه خداوند صبر جمیل و اجر جزیل مسئلت نمود.

به منظور ترویج فرهنگ خداپسندانه اهدای عضو، علاقمندان می‌توانند از طریق وبگاه skums.ac.ir نسبت به تکمیل "فرم عضویت در خانواده بزرگ اهداکنندگان عضو" اقدام کنند.

چهارمحال و بختیاری؛ رتیه هشتم کشوری در زمینه اهدای عضو

رمضان‌نژاد مسئول تیم پیوند دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی چهارمحال و بختیاری گفت: این استان در زمینه اهدای عضو رتیه هشتم کشوری را داراست.

وی افزود: چهارمحال و بختیاری همواره یکی از استان‌های فعال و پیشرو در اهدای عضو است و در بسیاری از سال‌ها عملکرد بسیاری خوبی از خود برجای گذاشته است.

رمضان‌نژاد با بیان اینکه عمل جداسازی قلب هر چند نسبت به جداسازی اعضای دیگر سخت تر است، اضافه کرد: عمل جداسازی قلب در این استان انجام می شود و با بالگرد به استان های دیگر ارسال می شود.

وی ادامه داد: همچنین عمل پیوند کبد و کلیه در استان چهارمحال و بختیاری انجام می شود.

انجام پیوند اعضای اهدایی به صورت رایگان

میری رئیس شورای اسلامی چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: تخصص و امکانات مربوط به عمل پیوند عضو در بیمارستان‌های چهارمحال و بختیاری فراهم شده است.

وی افزود: پیوند اعضای اهدایی به صورت کاملاً رایگان برای بیماران انجام می‌شود که این کار خداپسندانه نشان از فرهنگ غنی مردم این مرز و بوم دارد.

میری اضافه کرد: با توجه به اینکه تخصص و امکانات مربوط به عمل پیوند عضو در استان فراهم شده است انتظار می‌رود بیماران برای جلوگیری از طی کردن مسافت‌های طولانی تا استان‌های دیگر از این خدمات استفاده کنند.

اعضایی که می‌توان آن‌ها را اهدا کرد

اعضایی که می‌توان به طور معمول در اهدای عضو آن‌ها را اهدا کرد، قلب، کلیه، روده، کبد، لوزالمعده و ریه است. همچنین امکان اهدای دریچه قلب، تاندون و غضروف، قرنیه چشم، پیوند استخوان، مغز استخوان و پوست نیز وجود دارد.  

اهدای قلب، کلیه، روده، کبد، لوزالمعده و ریه، می‌بایست پیش از قطع کردن دستگاه‌ها از بیمار مرگ مغزی انجام شود. 

شما هم می توانید قهرمان باشید

کارت اهدای عضو یکی از بزرگترین نشانه‌ها و نمادهای فرهنگی در زمینه ارتقای هرچه بیشتر این عمل پسندیده است. با توجه به اطلاع رسانی‌ها و تبلیغات فرهنگی انجام گرفته، تعداد بیشتری از مردم با این امر پسندیده آشنا شده و روز به روز به تعداد متقاضیان دریافت کارت اهدای عضو افزوده می‌شود. 

افرادی که تمایل به اهدای عضو دارند باید کارت اهدای عضو (پیوند کارت) دریافت کنند.

برای دریافت کارت اهدای عضو چندین روش وجود دارد. این کار را می‌توان با مراجعه به وب‌سایت اهدای عضو بیمارستان مسیح دانشوری و یا وب‌سایت انجمن اهدای عضو ایرانیان انجام داد.

همچنین می‌توان با پیامک کردن کد ملی خود و کلمه اهدا به سرشماره ۳۴۳۲ کارت اهدای عضو را در کمتر از ۳۰ ثانیه دریافت کرد.

البته باید در نظر داشت که داشتن کارت اهدای عضو، تنها به معنای رضایت بیمار برای اهدا می‌باشد و رضایت اولیای دم برای اهدای عضو الزامی است. 

فرصتی دوباره برای زیستن که نویدبخش ضرب آهنگ خوش زندگی به بیماران و خانواده های آنان می شود و امید به فردایی بهتر را در وجود آنها بارور می سازد. خوشا آنان که با جسم سردشان گرمای هستی به دیگران می بخشند.

گزارش از نگار شیخ پور