پوستر طرح را که دیدم مشتاق شدم حرکت خودجوش را از نزدیک ببینم، غروب چهارشنبه‌ای در ماه اردیبهشت بود که میدان آزادی کرمان رسیدم کمی مانده به اذان مغرب بود ۶ خانم چادری و یک دختر نوجوان مانتویی وسط میدان ایستاده اند می‌پرسم طرح زنجیره انسانی کجا و ساعت چندبرگزار می‌شود؟ یک نفر جواب میده ساعت ۷ دور میدون، وضویی می‌گیرم وازترافیک بالای میدان آزادی که با کمک چند پلیس راهنمایی و رانندگی کنترل می‌شود می‌گذرم، فرش‌ها بین شن ریزه‌های میدان کنار مجسمه سردار سلیمانی پهن شده است و همگی به نماز می‌ایستند.

تعدادی از خانم‌ها برای بقیه جا بازمی کنند بازهم کمبود جا هست و نیمی از جمعیت در صف‌ها جا نمی‌شوند در بلندگو اعلام می‌شود نماز جماعت مجددا تکرار می‌شود.

سریع جای خودم را به چند خانم می‌دهم وبین جمعیت زن ومرد و جوان و پیر راه می‌افتم، اکثریت با خانم‌ها و دختران جوان چادری است با طرح‌های مختلف و مدل‌های مختلف چادر با روسری‌های رنگ رنگی وساده، فضای وسط میدان آزادی کرمان یکسره محجبه شده است!

مردجوانی از بلندگوی میدان درباره زنجیره انسانی توضیحاتی می‌دهد و متوجه می‌شوم علت تجمع حمایت از اجرای طرح نور در کرمان است.

خانم‌ها و آقایان بلافاصله دور میدان را پرمی کنند جا کم آمده است و عده‌ای به طرف موکب امام رضا (ع) ابتدای بلوار جمهوری اسلامی می‌روند، بچه‌های موکب شربت آبلیمو آماده کرده اند و از مردمی که تازه گرمای هوا را به خنکای شب پیوند داده اند پذیرایی می‌کنند.

گزستانی از فعالان انقلابی شهر تریبون را بدست گرفته و درباره این حرکت خودجوش مردمی حرف می‌زند خودش هم باور نمی‌کند در این فرصت کوتاه این استقبال خوب را شاهد باشد.

وارد میدان می‌شوم دست نوشته‌هایی درباره اهمیت حجاب بین مردم می‌گردد و شعار‌هایی دروصف حجاب سرداده می‌شود، ایمان سالاری دیگر فعال فرهنگی کرمان می‌گوید:طرح مردمی راه افتاد و ما هم فقط تصمیم گرفتیم به اجرای طرح کمک کنیم وچون حرکت کاملا خودجوش و مردمی بود قطعا نواقصی مانند کمبود جا در میدان برای نمازجماعت را شاهد بودیم که در طرح‌های بعدی رفع می‌شود.

کمی جلوتر جمعیتی را می‌بینم گویی شخصی را در میان خود گرفته ومرکز توجه باشد، سردار ناصر فرشید فرمانده نیروی انتظامی استان کرمان را در کنار پورامینایی فرمانده شهرستان کرمان می‌بینم.

فرصت را مغتنم شمرده واز وی درباره طرح سوال می‌کنم دو سه خبرنگار دیگر دراین گفتگو حضور دارند.

سردار ناصرفرشید گفت: طرح بسیار ارزشمندی است و از نجابت مردم کرمان وحضور باشکوه خواهران وبرادران ایمانی مان در کنارمان بسیار ارزشمند است .

فرمانده انتظامی استان کرمان افزود: این حضور باشکوه خواهران و برادران ایمانی در کنار ما بسیار ارزشمند است و به آن تعداد اندکی که هدف‌شان برهم زدن آرامش جامعه است می گویند ما با هم هستیم و آنها باید خود را همراه کنند.

سردار فرشید ضمن اشاره به قدردانی مردم از خدمتگزاران خود، درباره بازخورد این طرح بین اقشار مردم کرمان، اظهار کرد: در سطح معابر شهر اکثریت قریب به اتفاق با طرح نور همراهی کردند و بلافاصله به تذکر داده شده توجه کردند،  آن اندکی هم که توجه نکردند برابر قانون دستگیر شدند.

وی خواستارهمراهی همه نهادها و دستگاه‌ها  برای ادامه این طرح شد و بیان کرد: دستگاه‌هایی که در بخش ایجابی باید فرهنگسازی کنند و یا اقداماتِ همراه داشته باشند به ویژه دادستانی و شورای تامین استان به ویژه در مرکز استان همراهی خیلی خوبی دارند که جای قدردانی دارد.

فرمانده انتظامی استان کرمان از اقدام خودجوش و همراهی شهروندان با طرح نور قدردانی کرد واظهار کرد: قطعا پرسنل نیروی انتظامی از این اقدام مردمی حمایت کرده وبه آنان توان مضاعف برای طرح را خواهد داد.

گروه سرود دختران صورتی پوش دور سردار را گرفته و با تشکر تشکر از وی قدردانی می کنند.

وسط میدان دو پسرجوان دهه هشتادی را می‌بینم، سر روی یکی از آنان مد روز است می پرسم نظرتان درباره آنچه می بینید چیست؟ می گوید :نظری درخصوص طرح ندارم .

می گویم خوب از بی حجابی اتفاق افتاده در جامعه خوشت می آید، وسط حرفم می پرد و می گوید: خوشم نمیاد  اما به نظرم شما چادر پوشیدید وبقیه مانتویی این نظر شخصی هرکسی درباره پوشش است ، اما کسانی هستند خیلی وضعیت پوششان خراب است اصلا خوشم نمیاد.

همراه وی که پسرجوانی است و هر دو تی شرت سفید پوشیده اند می‌گوید :اینکه حالا شالش کمی بالا وپایین شود مشکلی نیست، اما برخی خانم‌ها شلوارک پوشیده یا شلوار‌های پاره می‌پوشند که درست نیست یا لباس‌های بالای ناف می‌پوشند که خیلی بد هست.

پسرجوان اولی که موهایش را با مدلی خاص فرکرده است می‌گوید: برایم چیزعادی نیست که خانمی لباسش بالای ناف باشد یا پوشش کافی نداشته باشد را ببینم.‌

می‌پرسم خواهر دارید؟ هر دو پاسخ مثبت می‌دهند از نحوه پوشش خواهرهایشان سوال می‌کنم و هر دو می‌گویند مانتو وشال می‌پوشد و بین حرف‌ها متوجه می‌شوم شاید خواهرهایشان از گروه خانم‌هایی هستند که پوشش معمولی با کمی زمینه کم حجابی دارند که از نظرآنان این مساله مهمی نیست؛ می‌پرسم از فردا خواهر‌های شما بخواهند آزادانه لباس بپوشند موردی ندارد؟ نفر اولی می‌گوید آزادی که بخواهد شلوارک بپوشد نه مخالفم.

سوال می‌کنم هیچ گاه شده به یک خانمی که با مدل‌هایی که شما می‌گویید بیرون آمده باشد تذکر بدهید هر دو پاسخ منفی می‌دهند پسردومی که بعدش می‌گوید من رشته معارف می‌خوانم پاسخ می‌دهد : دردسردارد وممکن است برخورد خوبی با مانداشته باشند.

ای مرد غیرتت کو حجاب همسرت کو؟

خداحافظی می‌کنم وبه وسط میدان برمی گردم جایی که زنجیره انسانی درحال سردادن شعار‌های جدی‌تر برای تحریک احساسات مردانه است شعار‌هایی مانند‌ای مرد غیرتت کو حجاب همسرت کو؟ سرداده می‌شود، حضور کودکان از پسر و دختر نشان دهنده اهمیت مساله حجاب برای خانواده‌های کرمانی است، بچه‌هایی که با داشتن بادکنک‌هایی با شعار حفظ حجاب ارزش است یا حجاب بهترین پناهگاه زن است در کنار خانواده‌ها شرکت در حمایت از یک هنجار اجتماعی را تجربه می‌کنند.

باز هم از میدان آزادی فاصله می‌گیرم دو خانم میانسال مانتویی برای چندمین بار است که ابتدای خیابان جمهوری تا بهمنیار را قدم می‌زنند می‌پرسم نظرتان درباره حمایت کرمانی‌ها از نیروی انتظامی چیست؟ یکی از زن‌ها نگاهی می‌کند و چشم می‌دوزد به دوستش زن دومی می‌گوید نظری ندارم. سمج تراز آن هستم که رهایش کنم می‌پرسم از وضعیت حجاب در جامعه راضی هستی می‌گوید نه زیاد، ادامه می‌دهم پس مخالفی برخی پوشش‌های نادرستی که درجامعه می‌بینید هستید سرش را تکان می‌دهد و می‌گوید من نمی‌خواهم صحبت کنم و من او را رها می‌کنم.

برخی کاسب‌های دور میدان هم در نبود مشتری به در ورودی مغازه تکیه داده و جریانات را از نزدیک می‌بینند، خانم میانسالی با حجاب نه چندان خوب و کمی آرایشی که از سن وی بعید است مخاطب بعدی من است.

باطرح نور مخالف است و می‌گوید نیروی انتظامی باید برود کار‌های دیگر انجام دهد چکار به حجاب مردم دارد.‌

می‌گویم از وضعیت پوشش‌های برخی خانم‌ها در خیابان احساس راحتی می‌کنی؟ می‌گوید نه اصلا راحت نیستم بعضا خیلی بد لباس می‌پوشند.

اعتراف می‌کند خودش در گذشته شهربانی چی بوده است، اما اعتقاد دارد راهکاربرون رفت از مساله کشف حجاب این نیست، مخاطب سختی است می‌پرسم با حرکت این خانم‌ها و آقایان که درحمایت از نیروی انتظامی در برخورد با کشف حجاب زنجیره انسانی تشکیل داده اند موافقی می‌گوید نه، دلیلش را نمی‌گوید و فقط نظاره گر میدان است.

دور میدان لحظه به لحظه شلوغ‌تر می‌شود برخی خانم‌ها حالا دست نوشته هایشان را بیرون آورده وبا شعار‌های محکم‌تر ضمن تشکر از نیروی انتظامی به شکل انفرادی وارد مرحله قدردانی و گل دادن به نیرو‌های انتظامی دور میدان هستند؛ گویی شب عید است بچه‌ها در این میان بیشترین بوسه‌ها را دریافت می‌کنند.

نیروی انتظامی تشکر، تشکر

سردار فرشید دور میدان را در حلقه مردم دور می‌زند وبه ابراز احساسات مردم واکنش نشان داده و قدردانی می‌کند، آقایی در میان جمعیت ضمن صحبت قصد بوسیدن دست سردار را دارد که سردار فرشید مانع می‌شود.

کمی آنسوتر از میدان دخترکی ۱۵ ساله را می‌بینم مو‌های بلندش را روی شانه ریخته و یک مینی اسکارف روی سرش بسته است با پوششی کاملا پسرانه می‌پرسم نظرت درباره تذکر‌هایی که نیروی انتظامی به برخی خانم‌ها برای پوشش می‌دهد چیست؟ می‌گوید من تاحالا تذکری نشنیدم. می‌پرسم موهات خیلی قشنگه ایده ات از کجا گرفتی می‌خندد ومی گوید دوستام.

سنش را سوال می‌کنم، تصور می‌کند من از خانم‌های نیروی انتظامی هستم، می‌گوید من منتظر خواهرم هستم ونمی دانم اینجا کجاست می‌شود شما بهش آدرس بدهید و همزمان با گوشی در حال آدرس دادن است و من او را راهنمایی می‌کنم تا خواهرش زودتر او را پیدا کند، ساعتی کمی مانده به ۹ شب و گویا احساس ترس می‌کند.

جمعیت دور گروه سرود دختران صورتی پوش حلقه زده وآن‌ها سرود بسیار قشنگی و پراحساساتی را همراه با حرکات دست می‌خوانند، بچه‌های راهنمایی ورانندگی به کمک آمده اند، شهر امشب در دست مردم است و نکته جالب‌تر خود مردم اجازه بی نظمی را نمی‌دهند و دایم به کسانی که از دور میدان پایین آمده و درخیابان حرکت می‌کنند تذکر می‌دهند و من نیز از این تذکرات در امان نیستم.

برای این اتحاد و این حرکت خودجوشی که زیاد اطلاع رسانی نشد، اما سریع توسط مردم اجرا شد، خوشحال هستم، به بیرون میدان می‌آیم تا سوژه‌ای برای مصاحبه ببینم.

خجالت زده امام عصر نشوی

دختر جوانی که حجاب نسبتا خوبی دارد، اما دایم شال خود را با دست کنترل می‌کند را می‌بینم، مردم همزمان درحال خواندن دعای فرج هستند او نیز بغض کرده انگار و دست برسر منجی را صدا می‌زند، کمی کنارش می‌ایستم حال خوبی دارد انگار و من متخصص برجک زدن! می‌پرسم نظرت درباره این حرکت مردمی چیه؟ می‌گوید خیلی شناختی از طرح ندارم، کمی توضیح می‌دهم و او پاسخ می‌دهد خوب خیلی کار قشنگی است و آفرین دارد، سوال می‌کنم بین دعاخواندن تان اسم امام زمان که آمد بغض کردید؟ یک سوال اگر آقا بگوید حجابت کمی ضعیف است و بیشتر ازت توقع دارم چی میگی؟ بغض می‌کند و می‌گوید خجالت می‌کشم فقط همین؛ می‌گویم ان شالله هیچ وقت خجالت زده امام عصر نباشی و او بین اشک می‌خندد و آمین می‌گوید.

مجری برنامه‌ها تذکر می‌دهد که تجمع مردمی ساعت ۹ تمام می‌شود و در احترام به قانون بعد از ساعت ۹ همگی متفرق شوند.

شب خوبی بین مردم گذرانده ام، حفظ ارزشی بنام حجاب برای مردم اهمیت دارد واز آن مهم‌تر برخورد با اندک قانون شکنانی که در عرصه حجاب دیده می‌شوند برایشان اهمیت دارد، با این امید که این حرکت زمینه‌ای باشد برای حذف جدی کشف حجاب برخی دختران کم سن وسال که هم راستا با بلندگو‌های بیگانه تصور می‌کنند مسیر درستی می‌روند.

آخرین تاکسی‌های خطی دور میدان منتظر مردم هستند تا آنها را به خانه برساند؛ میدان آزادی کم کم خلوت می‌شود و مجسمه سردار سلیمانی آن بالای میدان گویی مردم ولایت مدار شهرش را نظاره می‌کند وبه آنان آفرین می‌گوید.

گزارش میدانی: مرضیه السادات حسینی راد