فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان و رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی در نشستی که به مناسبت هفته ملی جمعیت در مجلس برگزار شد، گفت: در چهار سالی که زیر بمباران خبری و تحت شانتاز رسانه‌های بیگانه قرار می‌گرفتیم این خبرنگاران بودند که با صداقت آنها توانستیم بحران کاهش جمعیت را به مردم منتقل کنیم.

وی اظهار کرد: جمعیت یکی از مولفه‌های تامین امیت و سلامتی و در امتداد حوزه تمدنی کشور است. 

نماینده مردم قزوین در مجلس بیان کرد: در چهار دهه گذشته سیاست‌های تنطیم خانواده که می‌گفتند دو فرزند کافی است و سال ۷۹ که رسیدن به هدف قانون تنطیم خانواده بود به کاهش ۱.۶ جمعیت رسیدیم.

محمدبیگی گفت: در مجلس به دنبال سامان جمعیت بودیم که کمیسیون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مورد تصویب قرار گرفت. علی‌رغم اینکه خیلی‌ها در ابتدا ناامید بودند شاهد اتافاقات خوبی در کشور هستیم و ترمز کاهش شیب جمعیت کشیده شده و شاهد افزایش تولد در برخی شاخص‌ها هستیم.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان اظهار کرد: در سال ۱۴۰۱ حدود ۴۹ هزار کاهش تولد داشتیم. از ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ میزات موالید کلا بیش از سه هزار بوده که این جهش در روند تغیبرات نشان می‌دهد اجرای سیاست‌های جمعیتی و حرکت‌های مردمی و دولتی و نظارتی باعث شده در گفتمان سازی جمعیت موفق ظاهر شویم.

باید افزایش جمعیت داشته باشیم

زهره سادات لاجوردی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در این نشست گفت: در قانون جوانی جمعیت به افزایش باروری و رفع موانع ازدواج و کاهش سن ازدواج و پوشش بیمه‌ای و درمان و تحکیم بنیان خانواده اساره شده است. 

وی ادامه داد: جلوی سرعت کاهش جمعیت گرفته شده و در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۱ از پنجاه هزار به ۳۳۰۰ رسیده است. برای اینکه قانون اثربخشی خود را داشته باشد باید با اجرای قانون جوانی جمعیت افزایش جمعیت را داشته باشیم.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس بیان کرد: در آمار طلاق تعداد برخی استان‌ها مثل البرز، تهران، خراسان شمالی، قزوین، کهگیلویه و بویراحمد و قم کاهشی شده و میانگین طول مدت طلاق ۱۱.۴ بوده و آمار ازدواج از سال ۱۴۰۰ تا به امروز رو به کاهش بوده است. در سال ۱۴۰۰ کل ازدواج‌ها ۵۵۴۱۰۷ و در سال ۱۴۰۲ تعداد آن ۴۸۰۸۶۲ بوده و روند ازدواج کاهشی بوده است همچنین سن ازدواج در ۱۴۰۲، ۲۸ سال و میانگین سن زنان برای ازدواج در ۱۴۰۲، ۲۳.۹ سال بوده است.

۵۰ درصد قانون جوانی جمعیت اجرا شده است

امیرحسین بانکی‌پورفرد عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در ادامه این نشست خبری گفت: مسئله رشد جمعیت مسئله کشور‌ها شده تا جمعیتشان رشد داشته باشند. در بین کشور‌های دنیا تجربه‌های مختلفی بود و وقتی قانون جوانی جمعیت را نوشتیم یک به دنبال این بودیم که یک طرح جامع بنویسیم لذا این قانون از لحاظ جامعیت نسبت به کشور‌های دیگر قوی‌تر است. 

وی بیان کرد: نکته دوم این قانون تاثیر زودهنگام آن در تغییر رفتار اجتماعی است. سیاست‌های تنطیم جمعیت زمان می‌برد تا در جامعه اثر بگذارد. در دو سال گذشته که قانون تصویب شده تعییر رفتار دیده شده است.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس اظهار کرد: آنچه در دو سال گذشته نمایان شده این بوده که سیاست‌ها افزایش داشته و در برخی استان‌ها نرخ باروری افزایش داشته است و این در حالی است که ۵۰ درصد قانون اجرا شده، اما این ۵۰ درصد به شیرینی اجرا نشده است.

بانکی‌پورفرد گفت: با وجود همه عوامل زمینه‌ای بخشی از دولتمردان هنوز عزم جدی و درک مناسبی از قضیه کاهش جمعیت ندارند. 

وی تصریح کرد: این قانون دارد به نتیجه می‌رسد و نهال رشد جمعیت جوانه داده است و نسبت به فرصت پنج ساله باقی مانده نهال قانون جوانی جمعیت بیرون آمده است.

نماینده مردم اصفهان بیان کرد: سقوط جمعیتی بسیار خطرناک بود، چون در یک سال موالید ۱۷۰ هزار تا از موالید کم شده بود، اما گرفتن جلوی سقوط جمعیت در شرایط سخت اقتصادی کار بزرگی بود، چون توانسته از پیر شدن جمعیت جلوگیری کند.

وی اظهار کرد: یکی از جا‌هایی که نیاز به تذکر دارد خودروسازان هستند، چون پارسال ۲۵۰ هزار مادر خودرو گرفتند، اما امسال خودروسازان خوب همکاری نکردند و باید از وزیر صمت در این باره سوال کنیم.

بسیاری از احکام قانون جوانی جمعیت بر روی زمین مانده

حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی در نشست فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده به مناسبت فرارسیدن سومین سالروز تصویب قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده بیان کرد: یکی از مطالبات جدی که رهبر انقلاب بر آن تاکید داشتند و اساسا عملی منطقی و عقلانی است بحث جمعیت و رشد جمعیتی می‌باشد.

وی ادامه داد: یکی از قوانینی که رهبری نسبت به ضرورت آن اذعان داشتند بحث قانون جوانی جمعیت بود مجلس یازدهم به این زمینه ورود داشت و بیش از صد جلسه تشکیل شد. احکام قانونی زیادی به تصویب رسید، اما متاسفانه بخشی از این احکام بر روی زمین مانده است. باید بگویم هنوز که هنوز است بحث رشد جمعیت شرایط خوبی ندارد وضع همچنان بحرانی است. درست است براساس آماری که ارائه شده است اوضاع رو به بهبودی در حال حرکت است، اما بسیاری از احکام قانون جوانی جمعیت بر روی زمین مانده است.

وی در ادامه اظهار کرد: به عنوان مثال با وجود احکام قانونی دیده شده برای اعطای زمین به خانواده‌های دارای بیش از سه فرزند در حوزه انتخابیه بنده این حکم قانونی بر زمین مانده است. بیش از ۱۰۰۰ نفر مشمول این حکم قانونی می‌شوند و علی‌رغم این‌که زمین در دست دستگاه‌های نظامی و دانشگاهی وجود دارد، اما همکاری لازم جهت اعطای زمین صورت نمی‌گیرد.

نماینده مردم خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: دولت باید اهتمام ویژه‌ای برای اجرای احکام قانون جوانی جمعیت داشته باشد. درست است که این قانون در حوزه توقف شیب کاهش جمعیت و افزایش آمار ازدواج نقش‌آفرین بوده است و توانسته ترمز آمار طلاق را بکشد، اما در بعضی حوزه‌ها کار باقی‌مانده است. یکی از این موارد بحث اعطای زمین به خانوار‌ها است که ما انتظار داریم با همکاری دستگاه‌ها محقق شود.

باید مشوق‌های بیشتری برای فرزندآوری در نطر گرفته شود

حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در نشست فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده به مناسبت فرارسیدن سومین سالروز تصویب قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده بیان کرد: قانون جوانی جمعیت در دولت‌های قبل در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید، اما در آن زمان رهبر انقلاب فرمودند که این قانون باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد به همین دلیل به مجلس ارجاع شد. در مجالس قبلی نیز بر روی این قانون کار شد، اما زمانی که به تصویب می‌رسید برآورد می‌شد که ۱۰ هزار میلیارد تومان بار مالی دارد و دولت زیربار آن نمی‌رفت. در نهایت در مجلس یازدهم که مجلسی انقلابی بود این قانون را پیگیری کردیم و توانستیم به سرانجام برسانیم. یکی از وزارتخانه‌هایی که در اجرای این قانون پیش‌رو بود وزارت بهداشت و درمان بود که دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های آن را فراهم کرد و زمینه اجرای این قانون را محقق کرد، اما باید بگویم که هنوز در ابتدای راه هستیم و احکام زیادی باقی‌مانده و باید اجرایی و عملیاتی شود. متاسفانه گاهی در اجرای قوانین شاهد نگاه‌های سلیقه‌ای هستیم.

وی در ادامه اظهار کرد: شاید اهرم اساسی در راستای جوانی جمعیت مساله مهم فرهنگ‌سازی فرزندآوری باشد که ما هنوز نتوانستیم کار جدی در این حوزه انجام دهیم. در حوزه درمان ناباروی گفته می‌شود که ۹۰ درصد آن در بخش دولتی و با پوشش بیمه سلامت انجام می‌شود، اما واقعیت این بوده که بخش دولتی که توان این‌که تمام این افراد را تحت پوشش قرار دهد را ندارد و هزینه درمان این افراد در بخش خصوصی نیز بسیار بالاست.

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: از سویی دیگر حفظ سلامت مادران باردار نیز موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. به خاطر مسائل معیشتی سلامت مادران در دوران بارداری بعضا مورد غفلت قرار می‌گیرد. در حوزه تسهیلات ازدواج و فرزندآوری اقدامات خوبی انجام شده است، اما همچنان در ابتدای راه هستیم. حس سلامت نوزادان و کودکان از مسائل مهمی دیگری است که باید به آن پرداخته شود. پیشگیری از سقط نوزادان نیز مساله حائز اهمیتی است که در این حوزه تلاش شده است، اما همچنان آمار سقط‌های زیرزمینی بالاست و باید کار جدی‌تری در این حوزه صورت گیرد. از سوی دیگر علی‌رغم این‌که هزینه زایمان طبیعی رایگان در نظر گرفته شده است، متاسفانه همچنان آمار سزارین در کشور بالا می‌باشد. قانون جوانی جمعیت توانسته تولد فرزند دوم را ۲.۵ درصد و تولد فرزند چهارم را ۱۵ درصد افزایش دهد، اما مساله حائز اهمیت این است که ما باید به یک وحدت رویه در اجرای قانون دست پیدا کنیم. منابع بیشتری باید تخصیص پیدا کند. اگر فرزندآوری چیز بدی بود کشور‌های غربی این میزان برای آن هزینه نمی‌کردند. باید مشوق‌های بیشتری برای فرزندآوری در نظر گرفته شود.