نامه رهبر انقلاب خطاب به جوانان و دانشجویان حامی فلسطین در آمریکا به سرعت با بازتابهای بینالمللی وسیع روبهرو شده است. آنچه از پیام رهبری به جوانان معترض اروپا و آمریکا برداشت میشود، آن است که نشانههایی از دترمینیسم تاریخی جدید در حال ظهور است. فرایندهای تاریخی در نگرش مارکس بر اساس جنگ طبقاتی تفسیر شده است. مارکس تاریخ را انعکاس دورانهای مربوط به مبارزه طبقاتی دانسته، در حالی که شکل جدیدی از دترمینیسم تاریخی بر مبنای نگرش رهبری ایران شکل گرفته و باز تولید شده است. مهمترین نشانه دترمینیسم تاریخی جدید را هویت و مقاومت شامل میشود.
در نگرش رهبری، موتور پویای این گونه از منازعات را مبارزات طبقاتی شکل نمیدهند، بلکه محور اصلی آن را باید در قالبهای ذهنی و کنش عملی گروههای مقاومت جستوجو کرد. اندیشه مقاومت با سازوکارهای کنش عملی و اقدامات پردامنه گروههای اجتماعی و هویتی فلسطین پیوند یافته و شکل جدیدی از پراکسیس تاریخی را به وجود آورده است.
مقاومت گروههای فلسطینی محور اصلی تاریخ در قرن ۲۱ بوده و این امر بر اساس نشانههایی از کنش مقاومت شکل گرفته و بازتولید شده است. مقاومت و هویت را باید محورهای اصلی کنش سیاسی بازیگرانی دانست که از اراده، قابلیت و حقانیت لازم برای نقش آفرینی و کنشگری برخوردارند.
جنگ غزه و مقاومت گروههای فلسطینی، مسیر تاریخی جدیدی را در حال آزمون است. مسیری که مبنای اصلی کنش آن را نشانههای هویت مقاومت و مبارزات آزادیبخش جدید را منعکس میسازد. تحولات خاورمیانه بیانگر آن است که منازعات هویتی به گونه تدریجی جایگزین مبارزات طبقاتی شده و شکل جدیدی از دترمینیسم تاریخی و راهبردی را منعکس میسازد. بر اساس چنین انگاره ای، آینده اسرائیل در نگرش رهبری، با نشانههایی از مقاومت گروههای فلسطینی در حال ظهور و برساختگی است. آنچه را که نشانههای محدود آن در محیط اجتماعی طیف گستردهای از کشورهای منطقهای و فرا منطقهای شکل میگیرد، در آینده تاریخی ابعاد سیاسی پیدا کرده و دترمینیسم افول اسرائیل رامنعکس میسازد. این امر انعکاس اثر بخشی سیاست هویت مقاومت و مبارزات آزادیبخش اجتماعی است.
۱. مسیر درست تاریخ در اندیشه رهبری
هرگونه تحول تاریخی در شرایطی اثربخش خواهد بود که نشانههایی از تغییر و دگرگونی را به وجود آورد. به همان گونهای که فناوری از قابلیت و اثر بخشی مشهودی در ساخت اجتماعی در حال گذار برخوردار است، قالبهای هویتی نیز قادر خواهند بود تا نشانههایی از کنش سیاسی و راهبردی معطوف به مقاومت، هویت و بقا را منعکس سازند. در پیام تاریخی رهبری جمهوری اسلامی ایران به جوانان مبارز، گروههای انقلابی و معترض در اروپا و آمریکا این موضوع مورد توجه و تاکید قرار گرفته که آنها در مسیر درست تاریخی قرار داشته و به همین دلیل مسیر و حرکت آنان در آینده سیاسی جهان اثربخش و تعیین کننده است.
مسیر درست تاریخ بیانگر این انگاره ماست که چه نیروهایی قادر هستند تا شکلبندیهای سیاسی و الگوی کنش تاکتیکی بازیگران تاثیرگذار باشند. جهت و محور اصلی تاریخ را در دوران موجود شکلبندیهای هویتی تعیین میکند. هویت مقاومت و هویت انقلابی را باید به عنوان نشانههایی از کنش سیاسی اثربخش محیط در حال تغییر خاورمیانه دانست.
در سالهای پس از جنگ اول و دوم جهانی، جهان غرب از اسرائیل به عنوان طعمه ژئوپلیتیکی بهره میگیرد. جهان غرب تلاش دارد تا شکل جدیدی از مبارزات هویتی و اجتماعی را در خاورمیانه توسط بازیگری کنترل نماید که محور اصلی سیاست و کنش رفتاری خود را خشونت قرار داده است. در اسرائیل مفاهیمی همانند ایدئولوژی، خشونت و نابودسازی به عنوان عناصر اصلی ایدئولوژی بقا تلقی میشود در حالی که هر یک از مولفههای هویتی و راهبردی جدید نیروی اصلی مقاومت محسوب میشود.
هویت مقاومت در عصر جامعه شبکه ای، آگاهیهای اجتماعی جدید زیر به وجود آورده است. آنچه را که رهبری ایران به عنوان افول مرحلهای و پایان اسرائیل از آن یاد کردهاند، به مفهوم آن است که چنین بازیگری به گونه اجتناب ناپذیر درگیر چالشهای درون ساختاری شده، نشانههای از بحران معطوف به تباهی اجتماعی و ساختاری را باز تولید میکند.
اندیشه سیاسی و کنش راهبردی رهبری ایران را میتوان در پیام ایشان به جوانان انقلابی اروپا و آمریکا مورد توجه قرار داد. در این پیام تاکید شده است که حقانیت تاریخ بر اساس هویت، تحرک گروههای اجتماعی و اثربخشی راهبردی حاصل میشود.
اگرچه برخی از سناتورهای آمریکایی و حتی رئیس مجلس نمایندگان امریکا در صدد دوگانهسازی ساخت اجتماعی آمریکا و متصل سازی اندیشه آنان به ایران است، اما آنان به این موضوع توجه ندارند که ایران، جمهوری اسلامی، گروههای هویتی و مقاومت در خاورمیانه در فضای رویارویی با خشونت و نسل کشی قرار گرفتهاند. هویت مقاومت نشانهای از تلاش سازمان یافته گروههایی است که در عمق تاریخ حضور داشته، در حالی که ندای آنان همواره سرکوب شده است.
در فضای اجتماعی و تاریخی موجود که پیام رهبری به جوانان فرامرزی منتشر شده، عصر جدیدی از هویت مقاومت را منعکس میسازد که آزادی انسانها و گروههای آزادی بخش را نوید میدهد.
۲. آینده هویت و مقاومت در خاورمیانه
پیام مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و امریکا از این جهت اهمیت دارد که هویت مقاومت به موازات الهام بخشی اندیشه کنش سیاسی در برابر نیروی تهاجمی و گروههای خشونت آمیز را منعکس میسازد. در این فرایند، اندیشه و رویکرد رهبری ایران با نشانههایی از کنش دایمی، جنبشهای ضد ساختاری و هویت مقاومت پیوند یافته است. طبیعی است که در چنین فضا و شرایطی نیروهایی از هویت و قابلیتهای اثربخش برخوردار میشوند که قادر به کنش مبارزاتی باشند. در اندیشه و پیام رهبری ایران، جوانان اروپا و آمریکا را باید محور اصلی هویت، سیاست و اندیشه راهبردی جهان آینده دانست. هیچ ساخت اجتماعی بدون توجه به مبانی اندیشه و هویت گروههای جوان حاصل نمیشود. گروههای هویتی وانتقادی در اروپا و آمریکا عموماً از قابلیتهای اعتراض نسبت به ساختار طبقاتی، شکلبندیهای فرا عدالت اجتماعی و اعتراض نسبت به وضع موجود برخوردارند.
جهت گیری کنش و رفتار جوانان اروپا و آمریکا معطوف به نشانههایی از عدالت بوده است. واقعیت چنین جنبشی را میتوان در اعتراض پایان ناپذیر جوانان و در قالب اعتراضات اجتماعی از جمله جنبش وال استریت جست وجو کرد. بخش دیگر اندیشه اعتراضی جوانان و گروههای اجتماعی نوظهور در اروپا و آمریکا را باید بر اساس هویت مقاومت ارزیابی کرد.
هم اکنون نشانههایی از هویت و مقاومت به عنوان امری گسترش یابنده و جهانی محسوب میشود. گروههای هویتی عموماً از قابلیت لازم برای اثربخشی در محیط پیرامونی برخوردارند. میشل فوکو در یک دوران تاریخی هویت را به مثابه قدرت مقاومت گروههای اجتماعی و بازیگران حاشیه دانست.
در شرایط موجود نیروهای حاشیهای باز تولید شده و همانند روح جهان بیرو ایفای نقش میکند. در این فرآیند شکل جدیدی از هویت مقاومت در اروپا و امریکا به وجود آمدهاست. این امر تاثیر خود را در سیاست کشورهای متبوعه آنان نیز به جا میگذارد هویت از قابلیت اثربخشی، تسری و گسترش برخوردار است. آنچه را که در پیام مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و آمریکا مستتر است، با نشانههایی از الهام بخشی سیاسی و هویتی پیوند یافته است. هویت موضوعی در هم تنیده بوده و از قابلیت لازم برای انتقال به عرصههای مختلف جغرافیایی برخوردار میشود.
در عصر موجود هویت و بازیگران هویتی قادرند تا الگو اهداف خود را با نشانههایی از مشروعیت پیوند دهند. حقانیت و مشروعیت به عنوان واقعیتهای عصر جدید محسوب میشود. در عصر موجود ایران در مسیر هویت مقاومت قرار دارد.
الهام بخشی ایران برای گروههای مقاومت مبتنی بر نشانههای هویتی بوده است. ایران از هر اقدامی که در جهت تحقق عدالت و مقابله با خشونت و ظلم باشد، حمایت به عمل میآورد. در عصر هویت مقاومت، دترمینیسم جدید تاریخی در حال ظهور است. آنچه سیاست عصر موجود را شکل میدهد با قالبهای هویتی و معنایی پیوند پیدا کرده است. در این شرایط و محیط، خشونت اسرائیل علیه گروههای هویتی، نشانههایی از خودتخریبی ساختاری را منعکس میسازد.
در فرایند این خودتخریبی نشانههایی از جدایی کشورهای اروپایی از سیاست قدرت و خشونت آمریکا مشاهده میشود. حمایت سه کشور اروپایی از تاسیس سفارتخانه در سرزمین فلسطینی را باید گام دوم هویت مقاومت دانست. این امر از سوی کشورهایی اعمال میشود که خشونت اسرائیل در غزه را نکوهش میکنند و به عنوان نیروی کاتالیزور سیر و فرایند تحولات تاریخی را سرعت میبخشند.
منبع: روزنامه خراسان