تابستان و گرما سوزان در سیستان و بلوچستان با دمای ۴۰ تا ۵۰ درجه از یک سو، وزش باد شدید و گرد و خاک در برخی از نقاط همراه با کاهش دید افقی، کاهش کیفیت هوا و اختلال در تردد این روزها در حالی مهمان ناخوانده مردمان صبور این استان شدند که گرما زدگی و بالارفتن دمای بدن یکی از مهمترین مشکلات شهروندان به شمار رفته و با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.‏

علاوه بر گرمازدگی، توفان گرد و غبار باعث ایجاد شرایط بحرانی در منطقه شمال سیستان و بلوچستان شده به طوریکه در پی شدت گرفتن توفان بیش از ۶۰۰ نفر در منطقه سیستان راهی بیمارستان شدند.

با این تفاسیر و شرایط جوی و اقلیمی سیستان و بلوچستان هوای داغ و رطوبت بالا در فصل تابستان سبب تعریق زیاد و بروز حالت گرمازدگی در افراد می‌شود که نیازمند مراقبت‌های پزشکی است؛ این بیماری زمانی بروز می‌کند که بار اضافی بر سیستم کنترل دمای بدن وارد و بدن دیگر قادر به خنک کردن خود نیست و بر اثر تعریق فراوان به علت گرما مایعات و املاح از بدن خارج و شخص دچار ضعف و بیحالی می‌شود.

علاوه بر بی حالی گرفتگی و انقباض‌های عضلانی، نبض سریع و ضعیف، تنفس کوتاه و سریع، افزایش دمای بدن به بیش از ۴۰درجه، تهوع و استفراغ، سردرد، گشادی مردمک چشم، پوست رنگ پریده، خشک و داغ و ضربان قلب تند از علائم گرمازدگی است.

همچنین وزش توفان و به طبع آن بروز گرد و غبار در هوا پدیده‌ای طبیعی است که هر ساله در فصل تابستان و نیمی از پاییز مردم شمال سیستان و بلوچستان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، توفان‌هایی که در برخی از اوقات باعث تیره شدن هوا شده و در نهایت چند ساعتی مسیرهای اصلی تردد خودروها را نیز مسدود می‌کنند؛ مهمتر آنکه افزایش شمار بیماران ریوی و تنفسی از جمله خسارت‌های این معضل است.

تقویت سیستم ایمنی بدن در فصل تابستان

یکی از کارشناسان تغذیه با اشاره به اینکه در فصل تابستان به علت گرما و افزایش عرق، آب و املاح ضروری بدن کم می‌شود، بیان کرد: گرما باعث شده تا افراد تمرکز خود را از دست بدهند و زودتر از دیگر مواقع خسته و پرخاشگر شوند.

مسعود فیروزکوهی با بیان اینکه گرما بر روان افرادی که تعریق زیاد دارند اثر منفی داشته و خواب‌آلودگی به دنبال دارد، افزود: در دمای بالا احتمال وقوع تصادفات رانندگی افزایش می‌یابد، از سوی دیگر هرچه دمای هوا بیشتر شود، برخوردها و درگیری‌ها بین انسان‌ تا ۱۴ درصد نسبت به حالت مطلوب افزایش یافته و آستانه تحمل افراد را برای پاسخگویی کاهش می‌دهد.

وی تاکید کرد: ننوشیدن آب به میزان کافی در تابستان ممکن است در سیاه رگ ایجاد لخته خون کرده و سبب سکته مغزی شود، علاوه بر آن گرما موجب کم اشتهایی شده و وقتی آب خیلی کم مصرف شود غلظت خون زیاد را به دنبال داشته و اگر فرد زمینه لازم را داشته باشد، دچار سکته مغزی می‌شود.

این کارشناس تغذیه ادامه داد: برای جلوگیری از گرمازدگی و آفتاب سوختگی در تابستان باید با پوشیدن لباس های نخی مثل کتان و البته آزاد و آستین بلند بدن را از گرما و تابش نور خورشید حفظ کرد، تنظیم دمای اتاق کار و منزل و استفاده از کولر ماشین هنگام رانندگی باید مدنظر باشد و برای مراقبت از چشم ها در اوج گرما از عینک آفتابی استفاده کرد.

تشدید گرمازدگی با نوشیدنی‌های شیری

وی اظهار کرد: خودداری از خروج از منزل در اوج گرما، استفاده از کلاه مناسب و لبه دار در صورت تردد بیرون از خانه بویژه برای کارگران و استفاده از ماسک برای حفاظت از گرد و خاک و ذرات معلق در هوا از دیگر راه های در امان ماندن از گرمازدگی و آفتاب سوختگی است.

فیروزکوهی با بیان اینکه نباید برای مقابله با گرما در تابستان سر را خیس کرد، گفت: این اقدام منجر به بروز سردرد شده، برای کاهش دمای بدن خیس کردن مرتب پاها بسیار مفیدتر است، نوشیدن مکرر آب و مایعات غیر کافئین دار ضروری بوده حتی اگر احساس تشنگی نداشته باشیم باید در فواصل زمانی منظم آب و مایعات بنوشیم.

وی خاطر نشان کرد: مصرف شیر برای سم زدایی مواد معلق در هوا و افزایش ایمنی بدن ضروری بوده، همچنین استفاده از میوه های آبدار مانند انگور، آب انگور، آووکادو، آب انار، آب زرشک، مرکبات، طالبی، خربزه و خیار در فصل تابستان بسیار مفید است، از سوی دیگر باید از جعفری، کلم، کرفس و مارچوبه کمتر استفاده کرد زیرا باعث دفع آب بدن می شوند.

این کارشناس تغذیه تاکید کرد: اگر دچار گرمازدگی شدید به سمت مصرف شربت و آب قند نروید، زیرا نوشیدنی‌های شیرین با افزایش قند و فشار خون گرمازدگی را تشدید می‌کند، در این موارد آب معمولی، آب انار و زرشک و شربت سکنجبین بهترین نوشیدنی ها هستند، البته دوش آب سرد و استراحت می‌تواند خیلی کمک کننده باشد.

وی اظهار کرد: از آنجایی که در گرما مصرف آب و مایعات خنک معمولاً بیشتر است می‌توان از شربت‌های کم شیرینِ تخم شربتی یا شربت خاکشیر استفاده کرد که هم خنک کننده بوده و هم آب در بدن بیشتر نگه می‌دارند.

منبع: ایرنا