هر ساله با شروع ماه محرم و عزاداری برای سرور و سالار شهیدان و یاران با وفایش، هر کس به طریقی ارادت خود را به امام حسین (ع) نشان می‌دهد که در این میان اجرای شبیه خوانی از سنت‌های قدیمی است که هنوز هم بین مردم آذربایجان غربی طرفداران خود را دارد.

اجرای تمام مجالس تعزیه برای مخاطبان این آثار جذاب و تاثیرگذار است اما مجالسی مانند تعزیه «حضرت ابوالفضل (ع)»، «شهادت حضرت علی اکبر (ع)» و تعزیه «حضرت سیدالشهدا (ع)» که فداکاری، شجاعت و شهادت این بزرگواران را همزمان به تصویر می‌کشد مخاطبان را بیشتر تحت تاثیر قرار می‌دهد.

شبییه خوانی سنت عزای امام حسین(ع) در آذربایجان غربی

مسجد مهدی‌القدم ارومیه که بنا به قولی میزبان قدوم مبارک امام زمان (عج) در سال‌های دور بوده، بیش از ۶۰ سال است با ابتکار اهالی منطقه آیین تعزیه‌خوانی را میزبانی می‌کند و هزاران مشتاق اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) در این مکان گرد هم می‌آیند تا برای امام‌حسین (ع) و اصحاب آن حضرت اشک ماتم بریزند.

در ارومیه آیین تعزیه‌خوانی در خصوص واقعه کربلا با حضور تیم‌های زبده نمایشی و حتی افرادی که به‌صورت تجربی در این مسیر پا گذاشته‌اند، برگزار می‌شود که یکی از مهمترین و با قدمت‌ترین آنها تعزیه‌خوانی در محله مهدی‌القدم ارومیه است.

صحنه‌های شهادت اصحاب امام‌حسین (ع)، حضور حضرت ابوالفضل (ع) در علقمه و پُر کردن مشک آب و همچنین نبرد آن حضرت با سپاهیان عمر سعد، پشیمان شدن حربن یزید ریاحی، توبه او و همچنین نبردش با یزیدیان، شهادت حضرت علی‌اصغر، حضرت علی‌اکبر و حضرت قاسم (ع)، آتش‌زدن خیمه‌ها و به اسارت گرفتن حضرت زینب (س) و دیگر افراد خانواده امام حسین (ع) جلوه‌های بارزی است که در طول ایام منتهی به عاشورا در فضایی آکنده از حزن و اندوه مقابل مسجد مهدی‌القدم ارومیه در قالب تعزیه به تصویر کشیده می‌شود.

 «مسجد مهدی‌القدم» ارومیه میزبان بزرگترین تعزیه‌خوانی آذربایجان‌غربی

کارشناس مردم‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان‌غربی می‌گوید: مراسم تعزیه‌خوانی ظهر عاشورا سالیان متمادی است که در مقابل مسجد مهدی‌القدم ارومیه برگزار و هر سال میزبان شمار زیادی از عزاداران حسینی است.

حسن سپهرفر اظهار کرد: تعزیه‌خوانی آیینی است که در روز عاشورا در برخی روستا‌های شهر‌های ارومیه، خوی، سلماس و ماکو برگزار می‌شود ولی بزرگترین تعزیه‌خوانی آذربایجان‌غربی در «مسجد مهدی‌القدم» ارومیه برپا شده و گروه‌های مختلفی از عزاداران در این مراسم حضور می‌یابند.

برخی عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) که هر سال در مراسم مسجد مهدی‌القدم تعزیه‌خوانی می‌کنند، گفتند: چندین سال است که نقش‌های مختلفی را در تعزیه اجرا می‌کنیم و اگر عمری باشد بازی در این نقش‌ها را تا زمان حیات ادامه خواهیم داد.

یکی از این افراد اظهار کرد: ایفای نقش در تعزیه قابل توصیف نیست بطوریکه از ماه ها قبل تا روز عاشورا برای نقش‌آفرینی لحظه‌شماری می‌کنیم تا ندای مظلومیت حضرت اباعبدالله الحسین علیه اسلام را به نمایش بگذاریم.

مسجد تاریخی «مهدی‌القدم» که دیوار به دیوار کلیسای مسیحیان آشوری قرار گرفته است در ارومیه خیابان حب نقی (سرداران) واقع شده و  این مسجد امروزه به قدمگاه حضرت ولی عصر (عج) مشهور است.

بیش از ۲ قرن پیش در دوران قاجاریه به هنگام مرمت مسجد قطعه سنگی زیر خاک نمایان شد که متبرک به جای پای حضرت امام زمان (عج) بود و امروزه در ضریحی در داخل مسجد نگهداری می‌شود.

تعزیه خوانی و شبیه خوانی در سال ۱۳۸۸ به شماره ۷۳ در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است.