بر اساس داده‌های اولیه «سرویس تغییرات آب و هوایی کوپرنیک اتحادیه اروپا»، ۲۱ ژوئیه (یکشنبه گذشته) با میانگین دمای ۱۷.۰۹ درجه سانتیگراد، گرم‌ترین روز ثبت شده در جهان از زمان تعیین رکورد‌های گرمایی تاکنون بوده است.

همچنین ماه گذشته گرم‌ترین ماه ژوئن زمین از زمان شروع ثبت رکورد‌های جهانی در سال ۱۸۵۰ بوده است.

ژوئن ۲۰۲۴ نه تنها خیلی گرم بود بلکه سیزدهمین ماه متوالی بود که یک رکورد گرمای جهانی شکسته شد.

دانشمندان مدت‌هاست هشدار داده‌اند که تغییرات آب و هوایی ناشی از انتشار گاز‌های گلخانه‌ای که عمدتا خود ناشی از سوختن سوخت‌های فسیلی است، توالی موج‌های گرما را بیشتر و شدید و کشنده‌تر می‌کند. این دانشمندان سالهاست که می‌گویند دولت‌ها باید برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای اقدامات جدی انجام دهند.

با این حال در ماه‌های اخیر در نقاط مختلف جهان دفعات موج گرما بیشتر شده است و شهر‌ها روز‌های بیشتری را بالای ۵۰ درجه سانتیگراد تجربه می‌کنند.

شبکه تلویزیونی «الجزیره» در تهیه این گزارش، داده‌های اقلیمی ۲۰ ساله از بیش از ۱۲۰۰ شهر در سراسر جهان را تجزیه و تحلیل کرده است.

الجزیره در این تحلیل داده‌ها، گرم‌ترین دما‌های ثبت شده در بیش از ۱۲۰۰ شهرِ جهان را بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۳ رتبه بندی می‌کند.

اگر شما در جایی از این کره خاکی زندگی می‌کنید که هرگز گرمای ۵۰ درجه سانتیگراد (۱۲۲ فارنهایت) یا حتی ۴۰ درجه سانتیگراد (۱۰۴ فارنهایت) را تجربه نکرده اید، درک این که این دمای هوا چقدر گرم است بی‌تردید برایتان دشوار خواهد بود.

شهر‌هایی که معمولا به ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسند

در طول ۲۰ سال گذشته، ۱۹ شهر از ۱۵ کشور حداکثر دمای ۵۰ درجه سانتیگراد (۱۲۲ فارنهایت) یا بالاتر را ثبت کرده‌اند.

شهر بصره در عراق حداقل ۱۲۹ روز دمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد را ثبت کرد و پس از آن اهواز در ایران با ۸۴ روز و «جهرا» (الجهراء) در کویت با ۸۳ روز قرار گرفتند.

نمودار شهر‌های جهان که معمولا به ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسند/عکس: الجزیره

بر اساس جدولی که الجزیره از ثبت دمای بالای ۴۰ درجه سانتیگراد در این ۱۲۰۰ شهر ارائه کرده است شهر جهرا در کویت با رکورد ۱۴۳ روز دمای ۴۰ تا ۵۰ درجه و ۹ روز دمای ۵۰ یا بالاتر از ۵۰ درجه سانتیگراد در صدر این رتبه‌بندی قرار گرفته است.

در این رتبه بندی شهر بصره در عراق و اهواز در ایران در جایگاه‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند. در ۱۰ جایگاه اول شهر‌هایی از سودان، سنگال، عربستان و الجزایر نیز به چشم می‌خورند.

گرم‌ترین شهر‌ها کدامند؟

این گزارش همچنین حاکیست در طول ۲۰ سال گذشته، بالاترین دما تنها در پنج شهر در چهار کشور در سراسر خاورمیانه ثبت شده است که این کشور‌ها براساس رتبه‌بندی فوق شامل ایران (هفت بار)، عراق (شش بار)، کویت (پنج بار) و عربستان سعودی (دو بار) می‌شوند.

این شهر‌ها در مکان جغرافیایی قرار دارند که بیشترین مقدار نور مستقیم خورشید را دریافت می‌کند. علاوه بر این، همه آنها در بیابان و بسیار نزدیک به سطح دریا قرار دارند که در آن گرما تابش می‌کند.

به دلیل موقعیت جغرافیایی، شهر اهواز طی ۲۰ سال گذشته هفت بار بالاترین دما را به ثبت رسانده است که به طور مداوم از ۵۰ درجه سانتیگراد فراتر رفته است. همچنین در بصره عراق، دمای هوا شش بار به بالاترین حد جهانی رسیده است از جمله در سال ۲۰۲۲ که دمای شهر ۵۳ درجه سانتیگراد ثبت شد.