پخت و پز غذا کاری است که آشپز‌های هیأت‌ها، با تمام سختی‌هایش در این تابستان داغ و سوزان آن را با دل و جان برای پذیرایی از عزاداران حسینی انجام می‌دهند، کارشان آفتاب نزده در کنار اجاق‌های داغ شروع می‌شود، به عشق امام حسین و سینه زنانش ساعت‌ها پای دیگ و اجاق‌ها اشک ریختند و غذایشان را با ذکر و نام اهل‌بیت معطر نمودند و به دست مهمانان غذای نذری دادند.

سینه زنان برای صرف نهار به هیات برگشته بودند، با ذکر یا حسین و صلوات درب دیگ غذا را باز می‌کنند، سینی‌های غذا یکی پس از دیگری از پنجره کوچک آشپزخانه به داخل سالن هدایت می‌شود، اینجا هر کس وظیفه خاصی دارد و تقسیم وظایف از قبل انجام شده است.

برخی‌ها مسئول شستشوی ظروف بودند و عده‌ای آن‌طرف‏تر مسئول کشیدن برنج در دیس‌ها و جا کردن خورشت در پیاله‌های استیل، گوشه‌ای دیگر از آشپزخانه دیگ‌های بزرگ شستشو می‌شد تا دوباره برای فردا آماده طبخ غذا شود.

پخت غذا برای اهل‌بیت برکت دارد

چین‌های پیشانی و دست‌هایش نشان می‌دهد مشکلات زیادی را از سر گذرانده، اما برای دستگاه اباعبدالله هیچ گاه کم نگذاشته و ۳۷ سال است که در آشپزخانه حسینیه حیدری با دوستانش به مهمانان اباعبدالله خدمت می‌کند.

محمدحسین شامکوئیان گرچه در کارش بسیار جدی است، اما هیچ گاه دل کسی را از خود نرنجانده است، با خنده‌ای که به لب دارد، گفت: در کنار کمک به ساخت‌وساز حسینیه آشپزی هم می‌کنم.

 وی با بیان اینکه هر کس در آشپزخانه خدمت می‌کند از دل و جان مایه می‌گذارد، گفت: زمان‌های گذشته کار در آشپزخانه بسیار مشکل بود. آن زمان که گاز نبود صبح زود برای تأمین سوخت مورد نیاز باید با تبر و پتک تنه‌های درختانی که از قبل برایمان می‌آوردند را می‌شکستیم.

شامکوئیان با اشاره به اینکه زمان قدیم استفاده از برنج ایرانی و پخت آبگوشت و حلیم بیشتر مرسوم بود، افزود: نوع غذا به مهیا شدن مواد اولیه توسط بانی مربوط می‌شود که به مرور نوع مواد اولیه عوض شد.

او که در هر کلامش زمزمه یا حسین قطع نمی‌شود، گفت: خودم را خادم امام حسین (ع) می‌دانم و عنایتش را در سال ۱۳۷۴ به شهادت مردم دیده‌ام.

شامکوئیان در توضیح این مطلب گفت: شب شهادت حضرت علی‌اصغر (ع) بود، باید ساعت ۳ صبح بیدار می‌شدم و برای آماده کردن غذای ظهر به هیات می‌رفتم آن شب خواب دیدم آقایی کنارم آمد و گفت؛ بلند شو جوان امروز که جلوی دیگ می‌روی مواظب حرکاتت باشی گفتم چرا؟ گفت تمام بدنت سوخته در صحبت‌هایش گفتم من که سالمم، پاسخ داد تو نمی‌بینی ولی من می‌بینم که سوختی مواظب باش.

وی ادامه داد: از خواب که بیدار شدم پس از گرفتن وضو وارد آشپزخانه شدم ان قدر مشغول کار بودم که از خواب شبم فراموش کردم، تلاش نمودم درب دیگ آخر را بازکنم تا ببینم آب جوش آمده که یک‌باره داخل آن افتادم و فقط سرم بیرون بود وقتی بیرونم آوردند به لطف امام حسین هیچ جای بدنم کوچک‌ترین سوختگی نداشت.

وی که از کار خود بسیار رضایت دارد گفت: در آماده کردن و نذری غذا برای عزاداران حسینی هیچ‌گاه احساس خستگی نکردم و این کار را تا زنده هستم ادامه خواهم داد، به فرزندانم و جوانان هم همیشه سفارش کردم که این کار را ادامه دهند.

شامکوئیان که معلم بازنشسته است، افزود: هرچه دارم و ندارم به عشق این دستگاه و برنامه‌های ائمه و امام حسین (ع) و لطف خداوند بوده است و همیشه دنبال این‌گونه خدمت بوده و هستم.

وی با اشاره به اینکه در کنار شغل معلمی در کار‌های بنایی و معماری حسینیه نیز کمک کار بودم، گفت: امسال با همکاری جوانان ۲۵ دیگ غذا در این حسینیه مهیا می‌شود که همه مثل برادر، گوش به حرف سرآشپز می‌کنند.

این آشپز هیات با بیان اینکه وسایل پخت از دیگ مسی و ظروف مسی و اجاق‌های کاه‌گلی به ظروف آلومینیومی و استیل سبک و اجاق‌های چدنی تغییر کرده است و تا جایی که توانسته‌ایم افرادی که با دل باز و عاشق آشپزی هستند برای خدمت بهتر در اینجا حضور داشته باشند، گفت: پخت غذا برای اهل‌بیت برکت دارد.

شامکوئیان با بیان اینکه با عنایت ائمه اطهار همیشه عزاداران از غذا استفاده کردند و کم نیامده است، گفت: چندین سال است که روز عاشورا را با پخت شله میزبان عزاداران هستیم که امسال پیش‌بینی بیش از ۱۱ هزار نذری را کرده بودیم.

عنایت اباعبدالله همیشه همراه خادمینش بوده است

کار‌های اولیه طبخ غذا از شب قبل آغاز می‌شود، هر کس به نوعی قبل بیرون رفتن از آشپزخانه اجر و پاداشش را از مولا و سرورش می‌گیرد. این صحبت‌های علی قالیبافان یکی دیگر از آشپز‌های قدیمی خراسان رضوی است که سال‌ها در حسینیه حیدری عمر خود را صرف خدمت به ائمه اطهار و نوکران اباعبدالله الحسین کرده است.

او که ۷۰ سال دارد و دوران تدریس معلمی را به پایان رسانده همچنان در کنار دو برادر و دیگر جوانان در حال خدمت است، آن روز برای بیش از ۵۰۰۰ نفر از عزاداران با همت همین جوانان توانسته بودند غذا طبخ کنند.

قالیبافان در خصوص اینکه چگونه توانسته در آشپزخانه حسینیه حیدری مشغول خدمت شود، گفت: خانه پدریم در کنار حسینیه است و از کودکی در دستگاه اباعبدالله بزرگ شدم. از همان کودکی کنار بزرگ‌تر‌ها در آشپزخانه مشغول خدمت بودم و تاکنون که به این سن رسیده‌ام افتخارم خدمت به مهمانان و عزاداران ائمه اطهار و اباعبدالله الحسین (ع) در آشپزخانه است.

وی افزود: عزیزان دیگری نیز همانند من هستند که در هیأت‌های مختلف کنار اجاق‌های داغ و سوزان برای تهیه نذری عزاداران اباعبدالله الحسین خدمت می‌کنند.

 سکوت کرد؛ انگار ذهنش برای لحظه‌ای در دوردست‌ها سیر کرد به یاد رسم قدیمی‌شان افتاد که برای پخت غذای عزاداران امام حسین (ع) به وسیله هیزم، برای حدود ۵۰۰ نفر نذری تهیه می‌کردند و در مجمعه‏‌های مسی و ظروف مسی و سنگین آن زمان توزیع می‌کردند.

قالیبافان که بغض گلویش را گرفته بود و زمزمه یا حسین بر لب داشت، گفت: اگر سختی می‌کشیم به عشق امام حسین است و در این مسیر هیچ گاه خسته نشده و از برخی مشکلات گلایه‌ای نداشته‌ایم.

وی ادامه داد: جمعیت زیاد اکنون را نمی‌شود مانند قدیم پذیرایی کرد؛ قدیم حسینیه به این بزرگی نبود و سالن فقط یک‌بار پر می‌شد و پذیرایی می‌شدند، اما حالا که حسینیه بزرگ شده با این ازدحام جمعیت چند بار سالن هیأت پر و خالی می‌شود که اگر پذیرایی می‌خواست به روش قدیم باشد عملاً تا شب طول می‌کشید.

وی با اشاره به اینکه عنایت اباعبدالله همیشه در این راه همراه خادمینش بوده است، گفت: گرچه خدمت در آشپزخانه سختی و مشکلات خود را دارد ولی با آمدن گاز و تغییر در وسایل پخت‌وپز و پذیرایی و با حضور پرشور جوانان خدمت به مهمانان بهتر شده است.

قالیبافان اذعان کرد: در این مسیر به ما خیلی طعنه زده‌اند مواردی گفته‌اند تا ما دلخور و رنجور شویم ولی نه تنها دلسرد نشدیم بلکه هر روز تلاش بیشتری نمودیم تا با حمایت جوانان این راه بهتر ادامه پیدا کند.

این خادم حسینیه حیدری تصریح کرد: گرچه امکانات بیشتر و بهتر شده، اما همچنان آشپزی سختی‌های خودش را دارد، زمان قدیم اگر روزی ۵۰۰ نذری و در روز‌های عاشورا این تعداد به ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ نذری می‌رسید امسال در روز تاسوعا بالغ‌بر ۵۰۰۰ نذری پیش‌بینی شد که بدون هیچ مشکلی و با کمک جوانان پرتوان هیأت، همه عزاداران پذیرایی شدند.

وی با اشاره به اینکه بانیان این امر هم از این برنامه حمایت می‌کنند، افزود: گرچه طی سال‌های اخیر تورم و گرانی داشتیم، اما بانیان هیچ گاه کوتاهی نداشته و از هیچ کمکی برای تأمین مواد اولیه طبخ غذا برای عزاداران حسینی دریغ نکردند.

سرش را پائین انداخت و گفت؛ امیدوارم اهل‌بیت در روز قیامت شفاعت من و همه همکارانم را در همه هیأت‌های مذهبی داشته باشند و از نگاه اهل‌بیت محروم نشویم.

منبع: ایسنا