داده‌های واردات رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد تعدادی از کشور‌های عربی، با وجود تلاش‌های سایر کشور‌های منطقه برای تضعیف اقتصاد این رژیم، نقش مهمی در افزایش حجم تجارت آن دارند.

بر اساس گزارش سالانه موسسه صلح آبراهام (AAPI)، تجارت بین رژیم صهیونیستی و هفت کشور عربی که روابط خود را با این رژیم عادی کرده اند، در سال ۲۰۲۳ رکورد شکست و از چهار میلیارد دلار فراتر رفت که ۱۶ درصد در مقایسه با سال ۲۰۲۲، افزایش داشت. تجارت دوجانبه بین این کشور‌ها و رژیم صهیونیستی، پس از آغاز جنگ غزه در اکتبر گذشته، تنها چهار درصد کاهش یافت و از ۹۳۷ میلیون دلار، به ۹۰۳ میلیون دلار رسید. در مقابل، تجارت کلی رژیم صهیونیستی با جهان خارج، ۱۸ درصد کاهش داشت.

در گزارش سالانه این موسسه، روابط دیپلماتیک پس از آغاز طوفان الاقصی، «باثبات»، توصیف شده، اما در عین حال، اذعان شده که جنگ، تاثیر منفی شدیدی بر افکار عمومی منطقه نسبت به رژیم صهیونیستی داشت.

از ابتدای دهه جاری، بنادر رژیم صهیونیستی، از سراسر منطقه، واردات کالا داشته است. هر محموله نه تنها اقتصاد اشغالگر را تقویت می‌کند، بلکه واقعیتی فراتر از آمار‌های تجاری را عیان می‌سازد، زیرا این تعاملات اقتصادی، جریان پنهانی از اهمیت سیاسی را در خود مستتر کرده‌اند.

ترکیه

ترکیه یک کشور عربی نیست، اما اولین کشور مسلمانی بود که با تل آویو روابط دیپلماتیک برقرار کرد و از نظر رشد واردات به رژیم صهیونیستی، در صدر کشور‌های غرب آسیا قرار داشته است. ارزش صادرات ترکیه تنها در سال ۲۰۲۰، به ۵.۷ میلیارد دلار افزایش یافت که ۶.۲ درصد از کل واردات رژیم صهیونیستی در آن سال را تشکیل داد. آهن و فولاد (۱.۰۶ میلیارد دلار)، پلاستیک (۴۶۴.۶۷ میلیون دلار)، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی (۳۴۶.۸۳ میلیون دلار)، وسایل نقلیه (۳۳۱.۴۸ میلیون دلار)، ماشین‌آلات (۲۹۸.۸۹ میلیون دلار)، فلزات (۲۶۱.۶۶ میلیون دلار) و مصالح ساختمانی (۱۸۸.۳۹ میلیون دلار)، عمده صادرات ترکیه به رژیم صهیونیستی را تشکیل می‌دهند.

در حالی است که آنکارا اعلام کرده است در پاسخ به جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، تجارت خود با این رژیم را به طور کامل متوقف می‌کند، تجارت بین ترکیه و رژیم صهیونیستی از طریق طرف‌های ثالث مانند یونان ادامه دارد. آمار‌های منتشر شده از سوی اداره مرکزی آمار رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد این رژیم، در ماه مه سال ۲۰۲۴، کالا‌هایی به ارزش ۱۱۶ میلیون دلار از ترکیه وارد کرده که البته در مقایسه با ۳۷۷ میلیون دلار در مدت مشابه سال میلادی گذشته، کاهش ۶۹ درصدی داشته است. داده‌های اداره صادرات ترکیه نشان می‌دهد که صادرات این کشور به یونان در ماه مه سال ۲۰۲۴، به ۳۷۵ میلیون دلار رسید که افزایش ۷۱ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۳ داشته است.

همچنین بر اساس گزارش موسسه آمار ترکیه، ارزش تجارت بین دو طرف در سال میلادی گذشته، ۶.۳ میلیارد دلار بود که ۷۶ درصد آن صادرات ترکیه بوده است.

امارات عربی متحده

در رتبه دوم، امارات عربی متحده قرار دارد که با «توافقنامه ابراهیم» که در سال ۲۰۲۰، با میانجی‌گری آمریکا امضا شد، روابط خود را با تل آویو عادی کرد و اولین کشور عربی بود که توافقنامه تجارت آزاد (۲۰۲۲) را با ریژیم صهیونیستی تحت طرحی برای تقویت تجارت دوجانبه به ۱۰ میلیارد دلار در سال، امضا کرد. ارزش صادرات این کشور در سال ۲۰۲۲، به ۱.۸۹ میلیارد دلار رسید که ۲.۱ درصد از کل واردات به رژیم صهیونیستی را تشکیل می‌داد. نکته قابل توجه، افزایش ۱۵۴۳ درصدی ارزش صادرات امارات به رژیم صهیونیستی از زمان توافق عادی سازی روابط بین دو طرف است. مهم‌ترین صادرات شامل فلزات و سنگ‌های گرانبها (۵۲۵.۳۲ میلیون دلار)، آهن و فولاد (۴۸۳.۹۵ میلیون دلار)، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی (۲۱۰.۷۱ میلیون دلار) و نفت خام (۹۴.۵۵ میلیون دلار) است. با این حال، گزارش موسسه صلح آبراهام نشان داد تجارت بین دو طرف در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۳، در پی آغاز جنگ غزه، ۱۴ درصد کاهش یافته است.

اردن

در رتبه سوم، اردن قرار دارد که صادراتش به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲، به ۴۶۹.۲۵ میلیون دلار رسید و در مقایسه با سال ۲۰۱۸، افزایش ۴۸۹ درصدی نشان داد. صادرات اصلی اردن شامل پلاستیک (۱۳۵.۲ میلیون دلار)، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی (۱۲۷.۹۳ میلیون دلار) و آهن و فولاد (۷۴.۳۵ میلیون دلار) است.

طبق گزارش موسسه صلح آبراهام که پیشرفت روابط بین کشور‌های عربی و رژیم صهیونیستی در سومین سال از زمان امضای توافقنامه‌ها را بررسی و تحلیل می‌کند، ارزش واقعی تجارت توافق‌نامه آبراهام با احتساب معاملات در گاز طبیعی، آب و دفاع، احتمالا بیش از ۱۰ میلیارد دلار خواهد بود.

ارزش صادرات گاز طبیعی و آب از رژیم صهیونیستی به مصر و اردن، بیش از ۲ میلیارد دلار برآورد شده است. تجارت رژیم صهیونیستی با اردن در ۹ ماه اول سال میلادی گذشته، هشت درصد نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش یافت و سپس در سه ماهه پایانی، ۴۲ درصد کاهش یافت. با این حال، این کاهش، به جهش صادرات محصولات کشاورزی اردن در سال ۲۰۲۲ نسبت داده شد.

مصر

مصر، اولین کشور عربی بود که با اسرائیل پیمان صلح بست و آن را به رسمیت شناخت. صادرات مصر به این رژیم اشغالگر، در سال ۲۰۲۲، بر ۱۷۹.۳۱ میلیون دلار بالغ شد. عمده صادرات مصر شامل مواد شیمیایی غیرارگانیک، مواد فلزات گرانبها (۶۱.۱۵ میلیون دلار)، مصالح ساختمانی (۱۴.۲۶ میلیون دلار)، مواد غذایی (۱۲.۷۸ میلیون دلار) و پلاستیک (۱۱.۳۲ میلیون دلار) است. طبق گزارش موسسه صلح آبراهام، در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳، تجارت رژیم صهیونیستی با مصر، نسبت به سال گذشته، ۱۶۸ درصد افزایش یافت و از ۷۱ میلیون دلار، به ۱۹۱ میلیون دلار رسید.

الجزایر

در کمال تعجب، الجزایر، در رتبه پنجم قرار دارد و صادراتش به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲، به ۲۱.۳۸ میلیون دلار رسید که بخش عمده آن را مواد شیمیایی غیرارگانیک، ترکیبات فلزات گرانبها و ایزوتوپ‌ها تشکیل می‌دهند. منبع این آمار، پایگاه اطلاعاتی سازمان ملل متحد است که آمار مربوط به روابط اقتصادی بین الجزایر و رژیم صهیونیستی را ارائه کرده است. این آمار با موضع دیرینه الجزایر علیه عادی سازی، از جمله جرم انگاری آن در دو سال پیش، در تضاد است.

مراکش

مراکش با صادرات ۱۷.۹۲ میلیون دلاری به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲ که عمدتا از مواد غذایی تشکیل شده است، در رتبه ششم قرار دارد. رباط، روابط دیپلماتیک و تجاری با رژیم صهیونیستی را به عنوان بخشی از توافقات ۲۰۲۰ از سرگرفت. داده‌های موسسه صلح آبراهام نشان داد تجارت رژیم صهیونیستی با مراکش، در سه ماهه پایانی سال میلادی گذشته، هشت درصد افزایش یافت و از ۲۴ میلیون دلار، به ۲۶ میلیون دلار رسید.

بحرین

در نهایت، صادرات بحرین به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲، به ۱۰.۵۸ میلیون دلار رسید که افزایش مهبوت کننده ۱۲ هزار و ۸۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۰ را که سال امضای توافق عادی‌سازی روابط بین منامه و تل آویو بود، نشان می‌دهد. صادرات اصلی شامل آلومینیوم (۸.۷۸ میلیون دلار) و آهن و فولاد (۲.۶۲ میلیون دلار) است.

به این ترتیب، مجموع صادرات کشور‌های غرب آسیا به اسرائیل در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، رشد حدود ۱۱۱ درصدی داشت.

واردات انرژی به رژیم صهیونیستی

رژیم صهیونیستی برای تولید برق خود، به شدت به نفت و گاز طبیعی وابسته است و این منابع، ۸۰ درصد از کل انرژی مورد نیازش را تشکیل می‌دهند. این رژیم یک صادر کننده بزرگ گاز طبیعی است که در سال ۲۰۲۲، به ۹.۴ میلیارد متر مکعب رسید و ۶.۵ میلیارد متر مکعب آن به مصر و ۲.۹ میلیارد متر مکعب به اردن ارسال شد.

در مقابل، رژیم صهیونیستی، تمام نفت مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین می‌کند و تقریبا ۲۲۰ هزار بشکه در روز مصرف دارد. از این میزان، ۶۲ درصد مربوط به دو کشور مسلمان یعنی قزاقستان (۹۳ هزار بشکه) و جمهوری آذربایجان (۴۵ هزار بشکه) است. باقی آن از برزیل و کشور‌های غرب آفریقا از جمله گابن، نیجریه و آنگولا تامین می‌شود و مقدار نامعلومی به صورت غیرقانونی از کردستان عراق حمل می‌شود.

بندر جیهان در جنوب شرقی ترکیه نقش مهمی در تسهیل واردات بیشتر نفت به سرزمین‌های اشغالی، ایفا می‌کند. این بندر، محل بارگیری نفت قزاقستان و جمهوری آذربایجان است که از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیهان منتقل می‌شود. نفتکش‌ها همچنین نفت را از کردستان عراق در امتداد شرق دریای مدیترانه، به بنادر حیفا و اشکلون منتقل می‌کنند.

نفتکش‌ها از طریق دو بندر اصلی اشکلون با ۲۲ مخزن به ظرفیت ۱۱ میلیون بشکه و بندر ایلات با ۱۶ مخزن بزرگ به ظرفیت حدود ۱.۴ میلیون متر مکعب نفت، به سرزمین‌های اشغالی وارد می‌شوند.

فعالیت بندر ایلات در بحبوحه افزایش عملیات دریایی نیرو‌های مسلح یمن در دریای سرخ علیه کشتی‌های عازم به سرزمین‌های اشغالی و مرتبط با رژیم اشغالگر، ۸۵ درصد کاهش یافته است.

تقریبا ۱۸۰ هزار بشکه در روز نفت به اشکلون وارد می‌شود و از آنجا، با استفاده از خطوط لوله داخلی، به بنادر اشدود و حیفا منتقل می‌شود. هر دو بندر، پالایشگاه‌های نفتی با ظرفیت ۱۰۰ هزار و ۱۹۷ هزار بشکه در روز دارند. بعلاوه، خط لوله‌ای، اشکلون و ایلات را به هم متصل می‌کند که از صحرای نقب با ظرفیت ۱.۲ میلیون بشکه در روز عبور می‌کند.

با وجود تنش‌های فزاینده و لفاظی‌های تند برخی از کشور‌های منطقه در برابر رژیم صهیونیستی از زمان آغاز جنگ غزه، فعالیت‌های تجاری تا حد زیادی بدون وقفه باقی مانده است. ترکیه، با وجود اینکه رژیم صهیونیستی را یک دولت تروریست می‌خواند، با کمک به تل آویو برای دور زدن محاصره یمن، افزایش صادرات کلی خود به رژیم صهیونیستی و ایفای نقشی محوری در حمل و نقل نفت، به رونق اقتصادی رژیم صهیونیستی، کمک زیادی می‌کند.

با وجود جنگ غزه، صادرات ترکیه از ۳۱۹.۵ میلیون دلار در نوامبر سال ۲۰۲۳، به ۴۳۰.۶ میلیون دلار در دسامبر همان سال افزایش یافت و حتی از ۴۰۸.۳ میلیون دلار صادراتی در ژوئیه که قبل از عملیات توفان الاقصی در ۷ اکتبر بود، بالاتر رفت.

صادرات به رژیم صهیونیستی از امارات عربی متحده، اردن، مصر و مراکش، چندان تعجب آور نیست. اینها کشور‌های عربی هستند که بیش از همه از سیاست‌های منطقه‌ای دفاع می‌کنند که در خدمت منافع دولت اشغالگر است. با این حال، ارتباط شگفت‌انگیزتر، روابط تجاری هر چند حداقلی بین الجزایر و رژیم صهیونیستی است. 

بر اساس گزارش پایگاه خبری کرادل، برای درک مواضع واقعی دولت‌ها، باید لفاظی‌های رسمی را نادیده گرفت و روابط اقتصادی را بررسی کرد که سیاست واقعی اغلب در آنها مستتر هستند.

منبع: ایسنا