روز گذشته اختتامیه نخستین جشنواره ملی و بینالمللی کتاب کودک و نوجوان با اعلام برگزیدگانش به اتمام رسید، که در ابتدا به معرفی آثار برگزیدهای میپردازیم، که نوجوانان آن را انتخاب کردند.
کتاب «پنج و ده دقیقه» سروده طاهره شهابی سال گذشته از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روانه بازار شد. این کتاب شامل ۲۶ قطعه شعر با عنوانهای «شکوفه، شکفتن بهار، آرزو، سفر، داستان عاشقانه، رعد و برق، سبز، رفیق، هدیه، سوال، مکث، تلاقی، شادی، هنوز، رقص، پنج و ده دقیقه، زلال، گل یخ، خاطره، زمین، پل، سپیدار، رویا، پرواز، پیله و به جای تو» است. طاهره شهابی این کتاب را به زندهیاد مادرش تقدیم کرده است که عشق به شعر و ادبیات را در جانش ریخته است.
کتاب «قصههایی که شهرزاد نگفت» از انتشارات قدیانی رمانی مختص نوجوانان است، که داریوش عابدی سال گذشته آن را منتشر کرده است.
ماجرای کتاب مربوط به قتل دلقکی میشود که چهار نفر ادعا میکنند مرتکب شده اند، ولی نه تنها هیچ کدام قاتل نیستند، بلکه دلقک هم به قتل نرسیده است. حال این سوال مطرح میشود که چرا آن چهار نفر، بیهوده ادعای قتل دلقک را میکنند!
در بخشی از کتاب «قصههایی که شهرزاد نگفت» میخوانیم: «گلین خانم یک قصه گوی حرفهای بود. صدای سحرانگیزی داشت و هنگام قصه گویی، از انواع و اقسام ضرب المثلها و اصلاحات عامیانه استفاده میکرد. تسلطش بر فرهنگ عامیانه حیرت آور بود. وقتی قصه میگفت، انگار آدم مجبور میشد هر کاری دارد زمین بگذارد و فقط به او گوش کند. من که هیچ نمیتوانستم وسط قصه هایش سراغ کار دیگری بروم. گلین خانم عاشق شهرزاد، قصه گوی هزار و یک شب بود. میگفت او با صدای جادویی و قصههای سحرامیزش، شهریار را که سلطانی وحشی بود رام کرد و توانست جلوی کشتار زنها را بگیرد».
مجموعه کتاب «یک پاورقی» از انتشارات کانون پرورش فکری کودک و نوجوان مجموعه داستانهایی از «هفتخوان رستم، آرش کمانگیر، گردآفرید، زال و ضحاک» به نویسندگی محمد گودرزیدهریزی و امیرحسین زنجانبر است، که عاطفه قنبریان نائینی، نگار اورنگ، مهشید دارابی و مرتضی یزدانی تصویرگری این مجموعه پنج جلدی را عهدهدار شدند. این کتاب برای گروه سنی بالای ۱۲ سال نوشته شده است.
در ادامه به معرفی آثاری که هیات داوران انتخاب کردند، میپردازیم.
«مجموعه ماجراهای دخترانه» اثر کلر ژوبرت از انتشارات مهرک یک مجموعه چهار جلدی است، که جلد اول آن با عنوان «گربهی نقاشی من و سه ماجرای دیگر»، جلد دوم با عنوان «بستنی دوم و سه ماجرای دیگر»، جلد سوم با عنوان «هدیهی خدا و سه ماجرای دیگر» و جلد چهارم با عنوان «بیاجازه و سه ماجرای دیگر» است.
در بخشی از کتاب «گربهی نقاشی من و سه ماجرای دیگر» میخوانیم: «امروز صبح که بیدار شدم، توی دلم گفتم آخ! باز هم باید تند تند دست و صورتم را بشویم.
تند تند صبحانه بخورم و تندتند لباس بپوشم؛ بعد تندتند توی خیابان دنبال مامان بدوم. من این تندتند را دوست ندارم. برای همین، امروز که بیدار شدم، به خودم گفتم وقتی مامان بیاید صدایم کند، کمی خودم را لوس کنم، یک ذرّه هم آه بکشم. شاید دلش بسوزد و بگذارد بخوابم و مدرسه نروم. ولی هر چه صبر کردم، مامان پیشم نیامد. حوصلهام سر رفت».
کتاب «کتانیهای کوکام» یک رمان برای نوجوانان است، که توسط فاطمه جدیدی نوشته شده است. این کتاب داستانی پر از ماجراهای جذاب و پرهیجان نوجوانانی است که با مفاهیمی همچون اتحاد و همبستگی مواجه میشوند. این کتاب یک چشم انداز روشن و جذاب برای نوجوانان این سرزمین را به تصویر میکشد. در این داستان، شخصیتهای جذاب و پویای داستان با چالشهایی روبرو میشوند که باعث میشود تا آنها در مقابل مشکلاتی که در پیش رو دارند، پایداری و ایثار را به خرج دهند.
کتاب «روز اول، روز آخر» به قلم معصومه میرابوطالبی برای گروه سنی نوجوان از سوی کتاب زیتون واحد نوجوان دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شده است.
داستان «روز اول، روز آخر» روایت یک سفر است؛ سفری کوتاه که دو پسر به نامهای مسعود و رضا با هم انجامش میدهند. پدر مسعود مدتی است گم شده و از او خبری نیست. این سفر برای یافتن پدر مسعود است و حقیقتهای پنهان این ماجرا. در کنار این مسئله، داستان دادخواهی مادر این خانواده هم روایت میشود که در روستایشان به او ظلمی شده و مسعود نمیتواند این ظلمها را بپذیرد و میخواهد کاری کند:، اما چه کاری از او برمیآید؟
کتاب «آتش در آشیانهی اژدها» اثر رویا منوچهری رمانی نوجوانانه است، که از سوی انتشارات قدیانی منتشر شده است.
در بخشی از کتاب میخوانیم: «به کُندی حلزون راه میرفتم ولی قلبم به سرعت یک آهو میتپید. با یک اشتباه کوچک، این راز آشکار میشد و هیچ کدام زنده نمیماندیم. باد سرد بالای کوهستان پرزورتر وزید و اشکم را درآورد... نمیدانم چرا یک دفعه لبخندزدن سخت شد. آیا موفق میشویم؟ چند نفر از گروه کوچک ما زنده میماند؟».
کتاب «بهار از کوچ برگشت» سروده بابک نیک طلب از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شامل ۱۹ قطعه شعر نو برای گروه سنی نوجوانان است.
در این اشعار، شاعر با دیدی ریزبینانه و شاعرانه به پدیدههای اطرافش پرداخته و درباره آنها سخن گفته است. برای نمونه شعر «دیدار» را که از این مجموعه انتخاب شده، با هم میخوانیم: «چقدر گل، پرنده، رود، پل
چقدر راه سخت، آفتاب، سایهی درخت
چقدر زنجره، سکوت، منظره
چقدر پنجره، سلام، خاطره
چقدر طعم و رنگ و بو
امید و آرزو
چقدر هر چه هست
در انتظار دیدن من است».
کتاب «باران چه مینویسد» سروده خاتون حسنی از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شعری کودکانه است، که برای رده سنی بالای ۷ سال نوشته شده است.
کتاب «آسمان مگر تمام میشود» سروده منیره هاشمی از انتشارات موسسه فرهنگی منادی تربیت است، که شاعر تلاش کرده تا شعر خود را مابین شعر سپید و نیمایی نگه دارد و تصویرسازی و خیالپردازی را بخش اصلی اشعار خود قرار دهد. حس و فضای کتاب با مناظر طبیعت همچون پاییز، باران، آسمان و... عجین هستند و قوه تخیل و حس شاعرانگی مخاطب را بالا میبرند.
کتاب «پسر اقیانوس» نوشته مهدی رجبی و با تصویرگری هاله قربانی توسط نشر افق منتشر شده است. این کتاب یکی از عناوین مجموعه «کتابهای فندق» است که برای کودکان منتشر میشود. «پسر اقیانوس» درباره یک پسربچه جنوبی بهنام سمیر است و قصهاش از بعدِ یک سیل ویرانگر شروع میشود. همه روستای سیلزده را ترک کردهاند، اما سمیر و خانوادهاش ماندهاند. سمیر در بازیهای کودکانه، خودش را ناخدای اقیانوس تصور میکند و همراه دوستان خیالیاش سوار کشتی شده و در دل اقیانوسها ماجراجویی میکند. سمیر که آرزوهای بزرگی دارد، در مسیر سفر خیالیاش در اقیانوس، از ابرهای سیاه، سیل و رعد و برق میترسد، اما با وجود ترس و دلهرهای که دارد، امید هم دارد.
کتاب «پیچوله کوچولو» نوشته محمدرضا شمس و با تصویرگری اسماعیل چشرخ، توسط به نشر منتشر و روانه بازار کتاب کودک و نوجوان شده است. برای آموزش فضایل اخلاقی به کودکان، کتابهای قصه و قصه خوانی یکی از بهترین راه هاست، همان گونه که از قدیم در بین پدربزرگها و مادربزرگها رایج بوده است. قهرمان داستان پیچوله کوچوله تندترین حلزون توی باغچه است. پدر بزرگ پیچوله بیمار است. پیچوله میخواهد به پدر بزرگش سر بزند. خانهی پدر بزرگ سه باغچه آن طرفتر است. راه هم سخت و پر خطر است؛ اما پیچوله تصمیم خودش را گرفته است. او میخواهد هر طور شده به دیدن پدر بزرگ برود. آیا پیچوله کوچوله میتواند موفق شود؟
نشر گهگاه مجموعه «انسانهای کوچک؛ آرزوهای بزرگ» را دربارهی زندگی بزرگان ایرانزمین و جهان منتشر کرده است. هدف مجموعه کتاب «انسانهای کوچک آرزوهای بزرگ» این است که کودکان را با چهرههایی الهامبخـش ایرانی از محمدرضا تختی گرفته تا محمدرضا شجریان و مریم میرزاخانی، آشـنا کند و مسـیر پـر فـراز و نشـیب زندگی هـرکـدام از این شخصیتهای بزرگ را بـرای رسـیدن بـه آرزوی کودکـیشـان به تصویـر بکشد تا از این طریق کودکان نیز بیاموزند که مسیر آرزوهایشان هرچند دورودراز و سخت، ارزش طی کردن را دارد.
کتاب «دانشنامه قرآن کریم ویژه نوجوانان» اثر مظفر سالاری از انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی حاصل کوشش پژوهشگران پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن است که به صورت الفبایی و با نثری روشن و روان برای نوجوانان نوشته شده است.