حفاظت از حقوق افراد دارای معلولیت یکی از اصول اساسی حقوق بشر و از اولویتهای مهم در سیاستها و اقدامات بهزیستی بسیاری از کشورها است. افراد دارای معلولیت با چالشهای بسیاری در دسترسی به خدمات، فرصتهای شغلی، آموزش و سایر منابع اجتماعی مواجه هستند. بنابراین، دولتها و سازمانهای مختلف تلاش میکنند تا با تدوین و اجرای سیاستها و برنامههای ویژه، شرایطی را فراهم کنند که این افراد بتوانند بهطور برابر و عادلانه از حقوق و فرصتهای خود بهرهمند شوند.
مینو رفیعی معاون پیشگیری از معلولیتهای سازمان بهزیستی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: یکی از مهمترین اقدامات در زمینه حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، تصویب قوانین جامع و سیاستهای حمایتی است. این قوانین نه تنها باید به تضمین حقوق مدنی و اجتماعی افراد دارای معلولیت بپردازند، بلکه باید موانع موجود در راه دسترسی این افراد به منابع مختلف را نیز برطرف کنند. در بسیاری از کشورها، قوانین ویژهای برای حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت تدوین شده که شامل حقوق برابر در آموزش، اشتغال، دسترسی به خدمات عمومی و حملونقل، و همچنین حمایتهای اجتماعی و اقتصادی میشود.
او ادامه داد: به عنوان مثال، آموزش فراگیر یکی از زمینههای اصلی حمایت از افراد دارای معلولیت است. سیاستهای بهزیستی و آموزشی در بسیاری از کشورها بر تضمین دسترسی این افراد به آموزش با کیفیت تأکید دارند. این شامل توسعه مدارس فراگیر، برنامههای آموزشی ویژه، و آموزش معلمان برای کار با دانشآموزان دارای نیازهای خاص میشود. همچنین، باید امکانات و تسهیلات مناسبی مانند منابع آموزشی خاص، فناوریهای کمکی و زیرساختهای مناسب در مدارس و مؤسسات آموزشی فراهم شود تا دانشآموزان دارای معلولیت بتوانند بهطور کامل در فرآیند آموزشی شرکت کنند.
رفیعی بیان کرد: دسترسی به اشتغال و فرصتهای اقتصادی نیز یکی دیگر از محورهای مهم در حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت است. سیاستها و برنامههای بهزیستی باید بر ایجاد فرصتهای شغلی برابر برای این افراد متمرکز شوند. این شامل تشویق کارفرمایان به استخدام افراد دارای معلولیت از طریق مشوقهای مالی و مالیاتی، و همچنین ایجاد برنامههای مهارتآموزی و کارآموزی ویژه برای توانمندسازی این افراد است. همچنین، در بسیاری از کشورها قوانین حمایتی برای جلوگیری از تبعیض در محل کار و تضمین شرایط کاری مناسب برای افراد دارای معلولیت وجود دارد.
او ادامه داد: در حوزه دسترسی به خدمات عمومی و حملونقل، سیاستها و برنامههای بهزیستی باید بر حذف موانع فیزیکی و ارتقاء زیرساختهای عمومی تمرکز کنند. ایجاد معابر و ساختمانهای مناسب، دسترسی آسان به وسایل حملونقل عمومی، و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی با کیفیت از جمله اقداماتی است که میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت کمک کند.
رفیعی بیان کرد: حمایتهای اجتماعی و اقتصادی نیز بخش دیگری از سیاستهای بهزیستی است که برای افراد دارای معلولیت در نظر گرفته میشود. این حمایتها ممکن است شامل پرداخت کمکهزینههای مالی، ارائه خدمات بهداشتی و توانبخشی رایگان، و همچنین حمایت از خانوادههای افراد دارای معلولیت باشد. این اقدامات نه تنها به تأمین نیازهای اساسی این افراد کمک میکند، بلکه میتواند به ارتقاء سطح زندگی و افزایش مشارکت اجتماعی آنان نیز منجر شود.
او ادامه داد: بهطور کلی، حفاظت از حقوق افراد دارای معلولیت نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ است که در آن تمامی بخشهای جامعه، از جمله دولت، سازمانهای غیردولتی، و بخش خصوصی مشارکت داشته باشند. با اجرای سیاستها و برنامههای حمایتی موثر، میتوان شرایطی فراهم کرد که افراد دارای معلولیت بهطور کامل و برابر در جامعه مشارکت کنند و از حقوق و فرصتهای خود بهرهمند شوند.
خبرنگار:عطیه رضایی