در شرایط اقلیمی ایران و با توجه به هزینه بالای واردات نهادههای دامی، جایگزینی علمی و اصولی بخشی از دامهای کشور با دامهای کمتوقع و سازگار، همچون گاومیش، میتواند به پایداری امنیت غذایی کمک شایانی نماید. پژوهشگران پژوهشگاه فناوریهای نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی- ابنسینا با استفاده از فناوری نوین تولید آزمایشگاهی جنین، توانستهاند به تکثیر گاومیشهای با خصوصیات برتر ژنتیکی بپردازند.
طبق آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) و بر اساس دادههای ۴۳ کشور دنیا، از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷، جمعیت گاومیش رودخانهای در دنیا به طور متوسط سالانه ۱.۸ میلیون راس افزایش داشته است. ایران یکی از مهدهای اصلی پرورش گاومیش در جهان محسوب میشود، اما با وجود سابقه طولانی در پرورش این دام، تغییرات زیادی در این بخش صورت نگرفته است. در شرایط موجود، طراحی و اجرای پروژههایی که بتوانند در پیشرفت صنعت گاومیش داری کشور مؤثر و در اجرای تحقیقات بعدی راهگشا باشند، ضروری به نظر میرسد.
مزیتهای اقتصادی گاومیش با توجه به هزینه حداقلی نگهداری به ویژه هزینه خوراک که هزینه اصلی پرورش دام محسوب میشود در کنار کیفیت شیر (چربی و پروتئین بالاتر از گاو) و مقاوم بودن به بیماریها و شرایط اقلیمی باعث شده است که رویکرد جدیدی در زمینه پرورش صنعتی این دام شکل بگیرد و آنرا دام هزاره سوم بنامند.
برنامههای اصلاح نژاد و در کنار آن بهره برداری از فناوریهای نوین تولید مثلی که امکان افزایش چندین برابری نتاج حاصل از گاومیشهای ممتاز در طول عمر تولیدمثلی دام را فراهم میکند، کمک شایانی در تسریع روند اصلاح نژاد و به دنبال آن افزایش بازده تولید شیر و محصولات لبنی گاومیش، مینماید.
دستیابی به دانش فنی تولید آزمایشگاهی جنین گاومیش، تهیه بانک جنین از گاومیشهای ممتاز و تولد گوسالههای ممتاز گاومیش حاصل از این فناوری برای اولین بار در کشور، از مهمترین دستاوردهای این طرح میباشد.
لازم به ذکر است با اصلاح سریع شاخصهای تولیدی گاومیش با استفاده از انتقال جنینهای ممتاز، که موجب رونق اقتصادی صنعت گاومیشداری و افزایش جمعیت آن خواهد شد، توسعه صنایع لبنی محصولات گاومیش و شکلگیری مراکز تخصصی تولید محصولات ژنی گاومیش (جنین و اسپرم) و صرفهجویی ارزی در واردات اسپرم و جنین ممتاز نیز امکانپذیر خواهد بود.
پیگیری فروش و صادرات جنین، گوساله ممتاز گاومیش و محصولات لبنی گاومیش به سایر کشورها نیز از اهداف آتی این طرح است.
این دستاورد پژوهشگاه ابنسینا، نمونهای از توانمندی و تخصص پژوهشگران ایرانی در دستیابی به فناوریهای پیشرفته و نقش موثر آنها در بهبود امنیت غذایی و رونق اقتصادی کشور است.
علاقمندان میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر و ارائه نظرات و پیشنهادات، با روابط عمومی پژوهشگاه فناوریهای نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی - ابنسینا تماس حاصل فرمایند.