محمدرضا ابدالی سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیاتوحش سازمان محیط زیست در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: تغییرات اقلیمی و افزایش دما تأثیرات عمیقی بر روی حیات وحش در سراسر جهان دارند. گرمای شدید نه تنها زیستگاههای طبیعی را تهدید میکند، بلکه رفتار، فیزیولوژی و بقای گونههای مختلف را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
او ادامه داد: اولین و مهمترین تأثیر گرما بر حیات وحش، تغییر در زیستگاههای طبیعی است. با افزایش دما، بسیاری از زیستگاهها از جمله جنگلها، مراتع و تالابها دچار تغییرات شدید میشوند. این تغییرات باعث میشود که بسیاری از گونهها نتوانند در زیستگاههای خود باقی بمانند و مجبور به مهاجرت به مناطق خنکتر شوند. این مهاجرتها میتواند منجر به کاهش جمعیت گونهها، ایجاد رقابت شدیدتر برای منابع محدود و در نهایت کاهش تنوع زیستی شود.
ابدالی تصریح کرد: یکی دیگر از تأثیرات گرما بر حیات وحش، تغییر در رفتار و الگوهای زندگی گونهها است. بسیاری از حیوانات برای بقا به چرخههای زمانی خاصی وابستهاند، مانند زمانبندی تولیدمثل، مهاجرت و جستجوی غذا. افزایش دما میتواند این چرخهها را مختل کرده و منجر به ناهماهنگی در اکوسیستم شود. به عنوان مثال، برخی پرندگان ممکن است زودتر از موعد به مناطق تولیدمثل خود مهاجرت کنند، در حالی که منابع غذایی لازم هنوز فراهم نشده است. این ناهماهنگی میتواند منجر به کاهش موفقیت در تولیدمثل و در نهایت کاهش جمعیت گونهها شود.
او گفت: گرمای شدید همچنین میتواند فیزیولوژی حیوانات را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از گونهها توانایی محدودی در تنظیم دمای بدن خود دارند و افزایش دما میتواند باعث استرس حرارتی شود. این استرس حرارتی میتواند منجر به کاهش توانایی حیوانات در جستجوی غذا، تولیدمثل و حتی بقا شود. به عنوان مثال، در برخی از خزندگان، افزایش دما میتواند نسبت جنسیت نوزادان را تغییر دهد، زیرا دمای محیط در طی دوره جنینی تعیین کننده جنسیت نوزادان است.
ابدالی تصریح کرد: یکی از چالشهای دیگر گرما بر حیات وحش، افزایش شیوع بیماریها است. با افزایش دما، شرایط برای گسترش برخی از بیماریها و انگلها مساعدتر میشود. به عنوان مثال، پشهها و کنهها که ناقل بیماریهای مختلف هستند، در دماهای بالاتر فعالتر میشوند و میتوانند به مناطق جدیدی که قبلاً در آنها حضور نداشتهاند، گسترش یابند. این امر میتواند به شیوع بیماریهای جدید در بین گونههای حیات وحش منجر شود و سلامت جمعیتهای حیوانی را به خطر بیندازد.
او گفت: در نهایت، تأثیرات گرما بر حیات وحش، از کاهش زیستگاهها و تغییر رفتارها گرفته تا افزایش بیماریها، تهدیدی جدی برای تنوع زیستی و بقای گونههای مختلف در سراسر جهان است. برای مقابله با این تهدیدات، اقداماتی نظیر حفاظت از زیستگاههای طبیعی، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و تحقیق در مورد سازگاری گونهها با شرایط جدید ضروری است. بدون این اقدامات، بسیاری از گونهها ممکن است نتوانند با سرعت تغییرات اقلیمی سازگار شوند و در نتیجه به سوی انقراض پیش روند.
خبرنگار:عطیه رضایی