«با حجاب هم می‌توان زیبا و جذاب بود»، «بهت یادمیدم چطوری هم محجبه باشی، هم خوش‌تیپ وجذاب»؛ اینها بخشی از صحبت‌های بلاگر‌های حجاب یا همان حجاب استایل‌هاست. در سال‌های اخیر بسیاری ازبلاگر‌ها در کنار پرداختن به سایر موضوعات، مد و فشن را به بحث حجاب وارد کردند و استاندارد‌هایی را بر اساس تفکر خودشان برای حجاب و عفاف در نظر گرفتند.

استاندارد‌هایی که با موضوع حجاب آمیخته ودربین مردم ترویج داده می‌شود. صفحات بلاگر‌هایی که شاید از آنان به عنوان یک بانوی مذهبی یاد شود علاوه بر رعایت حجاب و پوشیدگی لباس، به دنبال ست وهماهنگ کردن روسری، ساق دست، کیف و کفش خود هستند. گروهی که هدف آنها ترویج و تبلیغ حجاب و سبک زندگی اسلامی بود، اما حالا آن روی سکه حجاب استایل‌ها چیز دیگری را نشان می‌دهد. جریانی که منجر به فاصله گرفتن بخشی ازاقشار مذهبی از فلسفه حجاب نیز شده و باور‌های آنان را هم کمی سست کرده است. برای بررسی بیشتراین موضوع درادامه بادکترریحانه حقانی، مدیر گروه مطالعات زن و خانواده پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر به گفتگو نشسته ایم.

 خانم دکتر چند سالی هست که برخی از بلاگر‌ها ازجمله حجاب استایل‌ها، موضوع حجاب را به حاشیه کشاندند، به نظرشما این افراد چگونه معنای حجاب را تغییر دادند؟

حجاب استایل‌ها در راستای اهداف و موازین شرعی و دینی ما حرکت نمی‌کنند. بحث تبرج و شکل و شمایلی که زن باید بیرون از خانواده داشته باشد توسط حجاب استایل‌ها رعایت نمی‌شود. به گونه‌ای که آنها، خودشان را به شکل جلوه‌گری مدرن دینی به اجتماع عرضه می‌کنند. در صورتی که مواضع دینی به مامی‌گوید، زمانی که بانوان وارداجتماع می‌شوند در عین حال که می‌توانند فعالیت‌های تاثیرگذار و بسزایی داشته باشند، باید حضور شرعی و ارتباطات‌شان را هم در نظر بگیرند؛ بنابراین حجاب استایل‌ها در راستا و وجود مواضع دینی ما حرکت نمی‌کنند.

فکر می‌کنید پیاده‌روی اربعین به عنوان یک اجتماع بزرگ، چگونه تحت تاثیر تبلیغات این حجاب استایل‌ها قرار گرفته است؟

حجاب استایل‌ها فراتر از این‌که خودشان چه شکل و شمایلی از فرهنگ و دین ارائه می‌کنند که خیلی هم درست نیست، آسیب‌هایی هم در کنار این موضوع به جامعه وارد می‌کنند. گاهی اوقات این آسیب‌ها مربوط به خودشان است، اما زمانی هم تاثیراتی در یک بازه زمانی خاص همچون اربعین دارد که منجر به تغییر در خرده‌فرهنگ‌ها می‌شود. حجاب استایل‌ها در ایام نزدیک به اربعین حسینی، بانوان را به حجاب و پوششی ترغیب می‌کنند که مد نظر خودشان است. در این راستا هم ویدئو و کلیپ‌های متعددی را تهیه کرده که با مدل‌هایی که هدف‌شان عشوه‌گری و جلوه‌گری است، هیچ تفاوتی ندارند و فقط مدل پوشش‌شان متفاوت است. در پوشش هم به همین صورت یعنی مدل پوشش و چادری که برای اربعین ترویج می‌کنند هم با دلایلی همچون «اربعین سختت می‌شه» و با کنار گذاشتن چادر، آن را تبدیل به عبا کردند. 

گویی حجاب استایل‌ها حجاب را به نوعی تجاری‌سازی کرده‌اند، این موضوع چه آسیب‌ها و پیامد‌هایی به دنبال دارد؟

بسیاری از اوقات حجاب‌استایل‌ها در صحنه‌ها ومکان‌های دیگراصلا پوششی ندارند. پس آسیب‌هایی رابه سبب تغییر در خرده‌فرهنگ‌ها و سبک زندگی‌ها ایجاد می‌کنند. ازطرفی در مباحث فرهنگی و دینی ما هم در حال تغییر دادن مدل‌ها هستند. کم‌کم غیرت دینی را کمرنگ می‌کنند و به جایی می‌رسانند که تا چند سال دیگر هم می‌گویند که پوشش چادر، ضرورتی ندارد. به نظر من حجاب استایل‌ها یک ترفند و یک شبیخون فرهنگی در بین قشر متدین‌اند و خواهان تغییر باور‌های دینی و مذهبی آنان هستند که این مورد نیز باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا ما مخالف زیبایی و کنشگری صحیح در فضای مجازی نیستیم، اما این مدل کنشگری درستی نیست.

خانم حقانی از نگاه شما، چه نوع رویکردی در برابر این افراد موثرتر است؟

در حوزه سیاست‌گذاری، مدیران فرهنگی باید حجاب استایل‌ها را کنترل و حتی فعالیت‌های آنان را رصد و هدایت کنند. از سوی دیگر می‌توان از این تهدید به عنوان یک فرصت استفاده کرد. کسانی که به‌عنوان بلاگر فعالیت می‌کنند، اگر به درستی توسط سیاست‌گذاران شناسایی شوند و برای آنان خوراک مناسب درنظرگرفته شود، اتفاقا این افراد می‌توانند بازو‌های ترویج دین باشند و در قالب خودشان ذائقه مردم امروزی را ارائه دهند چرا که برخی از همین بلاگر‌ها از تاثیرگذاری بالایی به سبب در اختیار داشتن فضای مجازی برخوردار هستند. اما سیاست‌گذاری و آن هدایت بایدبه درستی رخ دهدو ازطرفی حدود نیز باید رعایت شود. در حوزه فضای مجازی هم طبیعتا افرادی که خطر ایجاد می‌کنند وحدودرازیرپامی‌گذارند باید به لحاظ امنیتی مورد رصد قرار گیرند و با آنان برخورد شود. در مقابل این افراد باید برنامه‌های بانوان و شخصیت‌های شاخص واثرگذاررابه عنوان جلوه و حقیقت‌های یک بانوی تراز دینی، به حجاب‌استایل‌ها معرفی کرد.

منبع: جام جم