تحولات کرانه باختری در ماه‌های اخیر به طور فزاینده‌ای به منبع نگرانی فلسطینی‌ها تبدیل شده است به صورتی که بسیاری از آن به عنوان یک بشکه باروت تعبیر می‌کنند که هر لحظه ممکن است جرقه‌ای آن را شعله ور کند. خشم فروخورده از کشتار هموطنانشان در غزه، تعرض مداوم و سازمان‌یافته شهرک‌نشینان به جان و مال ساکنان کرانه، تلاش صهیونیست‌ها برای تغییر وضعیت تاریخی قدس، نفوذ رو به گسترش گروه‌های مقاومت در آن جا، سکوت و انفعال کشور‌های عربی همگی دست به دست هم داده تا نارضایتی در کرانه به نقطه غیرقابل بازگشتی برسد.

در این وضعیت بغرنج، ارتش صهیونیستی از روز چهارشنبه یک عملیات نظامی گسترده را در کرانه باختری آغاز کرده که بزرگ‌ترین عملیات از زمان عملیات «سپر دفاعی» در سال ۲۰۰۲ به شمار می‌رود. ارتش صهیونیستی مدعی شده که در تلاش برای رویارویی با گروه‌های مسلحی هستند که در مناطق مختلف کرانه باختری پراکنده شده‌اند. در این عملیات نظامی که در استان‌های «طولکرم، جنین و طوبس» در شمال کرانه باختری اجرا شد، تاکنون ۲۱ فلسطینی شهید و ده‌ها تن دیگر زخمی شده‌اند. منابع صهیونیستی گزارش دادند که این عملیات بزرگ که با مشارکت هواپیما‌های جنگنده، بالگرد‌ها و پهپاد‌ها در حال انجام است، طی چند روز آینده نیز ادامه خواهد داشت و در شهر طوبس، اردوگاه‌های جنین و نورالشمس متمرکز خواهد شد. طولکوم، جایی است که عامل عملیات شهادت طلبانه اخیر در تل‌آویو از اهالی این منطقه بود.
 
واکنش حماس و تشکیلات خودگردان

جنایت‌های ارتش صهیونیستی در کرانه باختری خشم گروه‌های فلسطینی را برانگیخته است. جنبش حماس در بیانیه‌ای هشدار داد که این عملیات تلاشی عملی برای اجرای طرح‌های دولت افراطی در الحاق اراضی کرانه باختری و گسترش جنگ جاری در غزه است. این جنبش، تشدید تنش در کرانه باختری را نتیجه طبیعی سکوت مشکوک بین‌المللی در خصوص نقض آشکار تمامی قوانین بین‌المللی توسط اسرائیل و هدف قرار دادن عمدی غیرنظامیان بی‌دفاع از سوی این رژیم دانست.

 نبیل ابورودینه، سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اعلام کرد که تشدید جنگ رژیم صهیونیستی در کرانه باختری علاوه بر نابودی نوار غزه، عواقب خطرناکی به دنبال خواهد داشت که همه بهای آن را خواهند پرداخت. اورودینه، مقامات اشغالگر و طرف آمریکایی حامی این رژیم را مسئول این تشدید خطرناک متهم کرد.

از سوی دیگر، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان سفر خود به عربستان سعودی را برای پیگیری تجاوزات اسرائیل به شمال کرانه باختری نیمه کاره رها کرد. از زمان شروع جنگ غزه، شهرک نشینان افراطی و نظامیان اشغالگر حمله به فلسطینیان ساکن کرانه باختری را کلید زدند و در ۱۱ ماه گذشته به گفته سازمان ملل، حداقل ۶۳۷ فلسطینی در کرانه باختری توسط نیرو‌های نظامی یا شهرک‌نشینان کشته شده‌اند. همچنین هزاران نفر نیز توسط اشغالگران، دستگیر و زندانی شده‌اند.

 اهداف عملیات نظامی در کرانه باختری

اما در میانه موج جدید نظامی گری صهیونیست‌ها در کرانه باختری نگرانی‌ها از اهداف پشت پرده و نیات خطرناک سران تل آویو به صورت پررنگی از سوی ناظران سیاسی مشاهده می‌شود. یکی از خطرناک‌ترین اهداف کابینه صهیونیستی که تحلیلگران درباره آن هشدار می‌دهند، مربوط به طرح توسعه اشغالگری در کرانه باختری است.

نتانیاهو، در زمان تشکیل دولت تندروی خود در دسامبر ۲۰۲۲ وعده داده بود که سیاست توسعه اراضی و شهرک سازی در کرانه باختری را ادامه خواهد داد و بیش از نوار غزه، بر کرانه باختری متمرکز شده بود. اکنون که شرایط امنیتی در سرزمین‌های اشغالی پس از جنگ غزه، تغییر یافته است و امنیت شهرک‌نشینان تضعیف شده، دولت نتانیاهو سعی دارد برنامه نیمه تمام خود را به پایان برساند.

عملیات پیشگیرانه برای مقابله با گروه‌های مقاومت در کرانه باختری بهانه‌ای برای رسیدن به مقاصد اصلی است که همان تشکیل دولت تمام یهودی است. برنامه‌ای که با روی کار آمدن راست‌های افراطی در تل‌آویو بیش از گذشته در اولویت سیاست‌های این رژیم قرار گرفته است و یورش‌های مکرر شهرک‌نشنیان به مسجدالاقصی و ادعا‌های ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی برای ساختن «معبد سلیمان» روی ویرانه‌های این مسجد، همگی بخشی از پروژه توسعه ارضی است. از بعدی دیگر، منیر الجاقوب، مدیر مرکز ملی مطالعات سیاسی نابودی تشکیلات خودگردان را بخشی از اهداف یورش به کرانه باختری اعلام می‌کند.

به گفته این کارشناس: «این عملیات اسرائیل اولین نیست و آخرین هم نخواهد بود و نتانیاهو به دنبال تضعیف و حذف تشکیلات خودگردان فلسطین است. نتانیاهو نمی‌خواهد به درگیری با فلسطینی‌ها پایان دهد». به گفته الجاقوب، «بیرون راندن فلسطینی‌ها از اردوگاه‌های کرانه باختری یکی از اهداف عملیات نظامی است و این پروژه از زمان تاسیس اسرائیل ادامه داشته است». 

درخور ذکر است که پس از جنگ غزه، نتانیاهو علم مخالفت با تشکیلات خودگردان را برافراشت و بار‌ها گفت که اجازه نخواهد داد این تشکیلات بر غزه مسلط شود. از نظر نتانیاهو، محمود عباس، رئیس تشکیلات آن گونه که تل‌آویو انتظار داشت با اشغالگران همراهی نکرد که به ادعای نتانیاهو، باید عملیات حماس در هفتم اکتبر را محکوم می‌کرد، اما مواضع انفعالی تشکیلات، خشم سران اشغالگر را برانگیخت. از این رو، تندرو‌ها تصور می‌کنند که تاریخ انقضای تشکیلات خودگردان پایان یافته و نمی‌تواند مثل گذشته منافع صهیونیست‌ها را تامین کند و باید نیرو‌های نظامی صهیونیست اداره امور کرانه باختری را برعهده بگیرند. همچنین برخی دیگر از تحلیلگران ناکامی در غزه را علت و انگیزه تصمیم نتانیاهو برای حمله به کرانه غربی ذکر می‌کنند. در همین راستا عبدالمجید سویلم، کارشناس عرب در گفتگو با خبرگزاری سما، گفت: «مهم‌ترین هدف اسرائیل، اشغال کامل کرانه باختری و سرپوش گذاشتن بر شکست خود در غزه است». سویلم معتقد است: «دولت اشغالگر عمیقاً آگاه است که در جنگ جنایتکارانه و خونین غزه، در نبرد بازدارندگی در برابر حزب‌الله لبنان و در نبرد برای خنثی کردن ایران و امکان جلوگیری از کنترل انصارالله  یمن بر دریای سرخ شکست خورده است.

 بزرگ‌ترین بحران دولت اشغالگر این است که در جنگ آینده نزدیک، ارتش، نیرو‌ها و کل جامعه صهیونیستی تحلیل می‌رود و درگیری‌ها شدید خواهد بود. از طرفی، واقعیت امنیتی، اجتماعی و اقتصادی همچون شمشیر بزرگی روی سر دولت قرار گرفته که در همه سطوح آن را تحت فشار قرار می‌دهد». سویلم در ادامه خاطرنشان کرد: «بنابراین، دولت اشغالگر امروز خود را در این بن‌بست بزرگ استراتژیک می‌بیند و چاره‌ای ندارد جز این که جنگی جدید و آسان‌تر را آغاز کند یا این گونه تصور می‌کند که می‌تواند به دستاورد‌های سریعی در کرانه باختری دست یابد که شکست‌های بزرگ را بپوشاند».

صهیونیست‌ها از این نگران هستند که شروع انتفاضه سوم در کرانه باختری در بحبوحه جنگ غزه، سرزمین‌های اشغالی را با بحران گسترده‌ای مواجه خواهد کرد و از آنجا که ارتش توان جنگیدن در چند جبهه را ندارد، امنیت شهرک‌نشینان بیش از پیش به خطر خواهد افتاد. از سوی دیگر، اجرای این عملیات همزمان با ازسرگیری مذاکرات آتش بس در غزه، معنادار است و نشان می‌دهد که دولت افراطی نتانیاهو تمایلی به توقف جنگ در غزه ندارد و می‌خواهد با شعله‌ور کردن آتش جنگ در کرانه باختری، مذاکرات را از ریل خود خارج کند. مع‌الوصف، تجاوز به کرانه باختری که همراه با آوارگی اجباری و تخریب زیرساخت‌های حیاتی و کشتار دسته جمعی است، منجر به وخامت اوضاع خواهد شد و با شروع قیام مسلحانه فلسطینیان، سرزمین‌های اشغالی از سه جبهه هدف قرار خواهد گرفت.

منبع: روزنامه خراسان