اکنون بیش از ۲۱ سال است که پرده نقره‌ای سینما در مهاباد رنگ باخته و گرد و خاک تعطیلی و سردی عدم حضور تماشاگران روی صندلی‌های آن نشسته است، اما علاقمندان به فیلم و سینما در این شهر فرهنگی بیکار ننشستند و علاوه بر برگزاری چندین دوره فیلم و عکس مهاباد در سال‌های قبل، امسال نیز مهاباد همزمان با روز سینما، میزبان نخستین جشنواره منطقه‌ای فیلم، فیلمنامه و عکس آسمان است.

جشنواره «آسمان» با محوریت زیست بوم زاگرس پذیرای آثار هنرمندان استان‌های پهنه زاگرس شد و نخستین دوره این جشنواره به شکل منطقه‌ای و با حضور آثار هنرمندان ۱۱ استان واقع در جوار فلات زاگرس در محدوده جغرافیایی غرب و شمال غرب ایران، از جمله استان‌های چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، همدان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، اردبیل و زنجان در شهر مهاباد برگزار می‌شود.

طبق اعلام متولیان، برگزاری این جشنواره با رویکرد هنری و گردشگری و با هدف معرفی ظرفیت‌های بومی و محلی، در سه بخش «فیلم، فیلمنامه و عکس» طی روز‌های ۱۸ تا ۲۱ شهریورماه ۱۴۰۳ همزمان با روز ملی سینما به صورت روباز خواهد شد.

در بخش فیلمنامه در مجموع ۲۸۰ اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شده که هیات داوران ۴۶ اثر را برای حضور در بخش مسابقه انتخاب و در بخش فیلم نیز ۳۰۰ اثر از ۱۱ استان کشور ارسال شده که هیات داوران ۶۰ فیلم کوتاه در چهار حوزه داستانی، مستند، انیمیشن و تجربی را برگزیده اند.

در بخش عکس نیز ۸۰۰ اثر از ۱۶۶ عکاس به دبیرخانه ارسال شد که هیات داوران ۶۷ اثر از ۴۲ عکاس را برای بخش مسابقه جشنواره انتخاب کردند.

هر چند نمی‌توان تنها از روی تعداد آثار ارسال شده به دبیرخانه یک جشنواره، به اعتبار آن پی برد، اما کثرت این تعداد اثر متنوع از ۱۱ استان کشور برای جشنواره‌ای که نخستین گام خود را بر می‌دارد در نگاه نخست راوی استقبال خوب هنرمندان از آن است.

نکته مهم دیگر در مورد جشنواره فیلم آسمان داوران این جشنواره است که نشان از ابعاد علمی و حرفه‌ای آن دارد و داوری آثار جشنواره در بخش فیلم را احمد الستی، احمد ضابطی جهرمی و سیف‌الله صمدیان، در بخش فیلمنامه محمد گذرآبادی، جابر قاسمعلی و خسرو سینا و داوری بخش عکس را مجید سعیدی، مهرداد اسکویی و جمشید فرج‌وند به عهده دارند.

نمایش آثار برگزیده این جشنواره در سالن روباز میدان «مه‌نگوران» مهاباد، سالن اداره فرهنگ و ارشاد و حوضخانه تاریخی «رستم‌بیگ»، که هر سه مکان در بافت مرکزی این شهر قرار دارد، نشان می‌دهد که این شهر از قدیم دارای اماکنی برای رویداد‌های فرهنگی و هنری بوده و از طرفی دیگر به نوعی آشتی دادن مردم مهاباد با فیلم و سینماست.

اما اگر کمی به گذشته برگردیم، مردم مهاباد انُسی دیرینه با فیلم و سینما داشتند و ساختمان سینما تربیت هلال احمر این شهر مربوط به ۵۰ سال قبل است که از سال ۱۳۸۲ غیرفعال شده و انجمن سینمای جوانان مهاباد یکی از انجمن‌های ۶۰ گانه سینمای جوانان در ایران است که از سال ۱۳۶۶ در این شهرستان راه‌اندازی شده و تاکنون به بیش از سه هزار هنرجو در رشته‌های مختلف فیلم‌سازی، تدوین و عکاسی آموزش داده است.

در این بین تلاش‌هایی برای بازگشایی سینمای مهاباد و تجهیز آن صورت گرفته و حتی بحث‌هایی در زمینه احداث سینمای جدید با عنوان پردیس سینمای امید و حتی سینمای سیار هم به میان آمده، اما هیچ کدام از این طرح‌ها تاکنون موفقیت آمیز نبوده و مهاباد همچنان بدون سینماست.

برای رفع مشکل سینما در مهاباد قرار بود پردیس سینمای امید در این شهر احداث شود و به همین منظور در ۳۰ مهر ۱۳۹۹ تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان سینمایی کشور و شهرداری این شهر امضا شد.

این تفاهم‌نامه به منظور احداث پردیس سینمایی امید با ۳۶۵ صندلی سینمایی در قالب سه سالن کوچک، متوسط و بزرگ بین «رمضانعلی حیدری‌خلیلی» معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان سینمایی و سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «کریم محمدنژاد» شهردار وقت مهاباد امضا شد.

طبق این تفاهم‌نامه قرار بود پردیس سینمای امید مهاباد پس از واگذاری به پیمانکار ظرف مدت ۶ ماه احداث شود و برای احداث آن هفت میلیارد ریال از سوی سازمان سینمایی کشور و پنج میلیارد ریال از سوی سازمان شهرداری‌ها اختصاص پیدا کند.

این طرح همچنان به عنوان یکی از مطالبات اهالی فرهنگ و سینما در این شهر مطرح است، اما با وجود تلاش‌ها و علاقمندی ۲ طرف برای اجرای آن، هنوز اجرایی نشده است.

تکاپوی دوستداران سینما در مهاباد چند سال قبل با راه اندازی سینمای روباز به همت انجمن سینمای جوانان مهاباد نیز راه به جایی نبرد و ورود سینمای روباز مهاباد با ورود موج نخست شیوع کرونا همراه شد و فعالیت این مجموعه نیز به همراه فعالیت سایر اماکن فرهنگی دچار تعطیلی شد و پس از اکران ۱۵ فیلم در شهر‌های مهاباد، نقده و شاهین دژ به کار خود پایان داد.

حالی اهالی و دوستداران فیلم و سینما در مهاباد می‌خواهند در آستانه روز سینما با برگزاری نخستین جشنواره منطقه‌ای فیلم، فیلمنامه و عکس «آسمان» به مسئولان و متولیان امر، این تلنگر را بزنند که تلاش‌ها در این شهر بدون سینما به پایان نرسیده و سینما در این شهر همچنان طرفداران و هواداران خاص خود را دارد.

هر چند بی انصافی است منکر تلاش‌های مسئولان برای راه اندازی دوباره سینما در مهاباد باشیم، اما واقعیت این است که این تالاش‌ها تاکنون به نتیجه دلخواه دوستداران سینما و راه‌اندازی دوباره پرده نقره‌ای در مهاباد نشده است.

نخستین دوره جشنواره فیلم، فیلمنامه و عکس «آسمان» از سوی شورای اسلامی شهر و شهرداری مهاباد و موسسه «لاوان فیلم مکریان» و با همکاری سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن سینمای جوانان ایران، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و انیمیشن و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان‌غربی برگزار می‌شود.

شهرستان مهاباد در جنوب آذربایجان‌غربی واقع شده است.