فعالیت در آبهای دور علاوه بر بحث صید و کاهش فشار بر ذخایر آبهای ساحلی، از نظر حضور ایران در آبهای بینالمللی و اهتزاز پرچم کشور در این آبها، اشتغالزایی، تقویت جایگاه ایران در کنوانسیون بینالمللی تُنماهیان، تامین امنیت غذایی و رونق اقتصادی حائز اهمیت است.
در حال حاضر مجوز صید آبهای دور برای صیادان شرق و مرکز هرمزگان شامل میناب، جاسک و سیریک و بندرعباس صادر میشود و صیادان این مناطق اجازه حضور در آبهای دور از جمله اقیانوس هند و دریای عمان را دارند.
طبق آمارهای اعلامی از سوی اداره کل شیلات هرمزگان، حدود ۸۳ فروند شناور از این استان در آبهای دور فعال هستند که بیشترین این آمار مربوط به سیریک و مابقی مربوط به جاسک و میناب و بندرعباس است.
حال در این میان صیادان غرب و جزایر هرمزگان نسبت به عدم صدور مجوز صید آبهای دور برای آنها معترض هستند و بر این اعتقاد هستند که در این حوزه تبعیض و بیعدالتی صورت گرفته و خواهان رفع این تبعیض به منظور بهبود شرایط معیشتی و برابری امتیاز صیادی هستند.
آنها میگویند در شرایطی که ما امکانات و شناورهای استاندارد برای فعالیت در آبهای دور را داریم، سازمان شیلات به ما مجوز در این حوزه نمیدهد و ما فقط اجازه فعالیت در آبهای منطقه را داریم.
شناورهای صیادی لنجهای آبهای دور که تامین کننده مواد اولیه کارخانههای تُنماهی استان و کشور هستند، به طور معمول هر کدام با ظرفیت ۱۵۰ تا ۲۰۰ تُن در آبهای اقیانوس هند رفت و آمد دارند.
در شرایطی که صیادان غرب و جزایر هرمزگان به شدت نسبت به عدم صدور مجوز صید آبهای دور برای آنها معترض هستند، مدیرکل شیلات هرمزگان نبود توجیح اقتصادی برای فعالیت این صیادان را دلیل عدم صدور مجوز اعلام کرد.
مسعود بارانی اظهار داشت: صدور مجوز صید برای صیادان منطقه شرق هرمزگان به دلیل نزدیکی این مناطق به آبهای بینالمللی و سواحل مکران است.
وی با بیان اینکه صید در دریای عمان، اقیانوس هند و سواحل دور ایران صورت میگیرد، ابراز کرد: با توجه به مسئله دوری مسافت منطقه غرب هرمزگان از آبهای بینالمللی و میزان سوخت و زمان مورد نیاز برای حضور شناورهای این منطقه در آبهای دور، هیچ توجیح اقتصادی وجود ندارد و در عین حال صیادان این منطقه هم تاکنون درخواستی از شیلات هرمزگان نداشتند.
مدیرکل شیلات هرمزگان مبنی بر این موضوع که صیادان غرب هرمزگان بارها در درگاه ملی صدور مجوزها درخواست خود را ثبت کردند و این ثبت درخواست پس به چه معنایی است، گفت: این صیادان هیچ گاه به صورت حضوری درخواست خود را در شیلات هرمزگان مطرح نکردند تا ما بتوانیم آنها را نسبت به نبود صرفه اقتصادی فعالیت در آبهای دور توجیح کنیم.
بارانی در خصوص اینکه اگر صیادان به صورت حضوری در شیلات هرمزگان درخواست خود را مطرح کنند، آیا امکان نتیجهبخشی دارد، افزود: به طور یقین با انجام مذاکره و در صورت حصول نتیجه، حتما از مجاری قانونی پیگیر مطالبه این صیادان خواهیم بود.
با نگاهی به اخبار و آمار اعلام شده از سوی شیلات هرمزگان و توضیحات مدیرکل، شاهد آن هستیم که شماری از مجوزهای صید آبهای دور در این استان برای بندرعباس مرکز هرمزگان نیز صادر شده که این خود یک تناقض در توضیحات شیلات مبنی بر در نظر گرفتن بعد مسافتی و نزدیکی شهرها به سواحل مکران در صدور مجوزها است.
حال در این شرایط جای سوال است که بندرعباس از نظر بعد مسافتی و نزدیکی به آبهای سواحل مکران چه میزان تفاوتی با جزایری همچون قشم، هنگام و لارک دارد که برای تعدادی خاص در بندرعباس مجوز صید آبهای دور صادر شده، اما برای صیادان جزایر این مهم امکانپذیر نیست.
براساس آمارهای اعلام شده استان هرمزگان با تولیدات شیلاتی بیش از ۳۴۰ هزار تن در سال رکوردار تولیدات شیلات کشور و همچنین قطب محصولات شیلاتی کشور است.
در این میزان تولیدات شیلاتی هرمزگان، صید و صیادی با صید سالانه بالغ بر ۳۲۰ هزار تن نقش اساسی و محوری دارد که بخش قابل توجهای از این مهم به صید آبهای دور تعلق میگیرد.
با توجه به رونق ایجاد شده از فعالیت شناورهای صیادی آبهای دور در حوزه اشتغال و اقتصاد کشور و نقش مهم آنها در تامین نیاز ماهی، کارخانجات تن ماهی کشور و به گردش در آمدن چرخ اقتصاد شیلات کشور به نظر میرسد باید با هماهنگیها و برنامهریزی و حمایتهای بیشتر سهم استان هرمزگان از برداشت ذخایر آبهای دور در آبهای بینالمللی افزایش یابد که یکی از راههای تحقق این مهم صدور مجوز صید آبهای دور برای صیادان غرب و جزایر هرمزگان و استفاده از نقش آنها در این حوزه است.