گونههای جانوری به عنوان بخشی قابل توجهی از محیط زیست هستند که شرایط جغرافیایی، اقلیم و نوع آب و هوا در غنی سازی و تنوع گونههای جانوری شاخص غیر قابل انکار است.
بر این اساس محیط زیست و تنوع زیستی دو مفهوم مرتبط هستند که اهمیت آنها برای حفظ زندگی در سطح کره زمین بسیار مهم و تخریب محیط زیست و کاهش تنوع زیستی از اصلیترین چالشهایی است که جامعه جهانی با آن مواجه میباشد.
در دنیای امروز بهره مندی از محیط زیست غنی برگرفته از تنوع زیستی و جانوری بی تاثیر بر توسعه پایدار نخواهد بود که بر همگان لازم است در حفاظت و احیای هر چه بیشتر محیط زیست و حفظ و حراست از تنوع زیستی کوشا باشیم.
در این راستا طی سالهای گذشته اقدامات بسیار مطلوبی جهت حفاظت از محیط زیست و افزایش تنوع گونههای جانوری در دستور کار قرار گرفته که این اقدامات در سطح مناطق و استانهای مستعد بسیار تاثیرگذار بوده است.
استان چهار فصل لرستان با شرایط توپوگرافی منحصر به فرد و وسعت ۱.۷ درصد مساحت کشور دارای تنوع زیستی بسیار بالایی است به طوری که این استان کوهستانی به واسطه ۳۵ قله بالای سه هزار و ۵۰۰ متر و شرایط اقلیمی، یکی از پناهگاههای منحصر به فرد تنوع زیستی در سطح کشور به شمار میرود و بنابر مطالعات کارشناسان، به دلیل شاخصهای جغرافیایی منحصر به فرد بیش از ۲۵ درصد تنوع زیستی کشور شامل ۳۶۸ گونه جانوری و یک هزار و ۷۰۰ گونه گیاهی در آن شناسایی شده است.
ظرفیت منحصر به فرد لرستان در تنوع اقلیمی و آب و هوایی، محیط طبیعی غنی، اختلاف ارتفاع، طبیعت بکر و دشتهای پهناور، کوههای سر به فلک کشیده، رودخانهها و چشمههای خروشان، زیستگاهی مناسب برای تنوع زیستی گیاهی و جانوری این استان مهیا کرده است.
لرستان با مساحتی معادل ۲۸ هزار و ۳۰۶ کیلومتر مربع در غرب ایران به عنوان یکی از استانهای زاگرس نشین، رشد و ساماندهی چشمگیری در حوزه ارتقای سطح مناطق تحت مدیریت محیط زیست و حتی رشد جمعیت گونههای نادر داشته است.
به گفته برخی کارشناسان، لرستان به عنوان ایرانی کوچک تقریبا تمام انواع آب و هوایی ایران را در فصول مختلف تجربه میکند که نتیجه این تنوع آب و هوایی، غنای گیاهی و جانوری است و اکثر گونههای کشور در این استان موجود هستند
بارندگیهای متناوب به همراه توپوگرافی کوهستانی و آب و هوای مناسب باعث شکل گیری یکی از متنوعترین زیست بومهای گیاهی در این استان شده و همین عوامل باعث ایجاد شبکه رودخانهای استان با ۳۰ رودخانه دائمی به طول ۲ هزار و ۴۵۰ کیلومتر در ۲ حوضه دز و کرخه است.
لرستان با واقع شدن میان رشته کوههای زاگرس نقش مهمی در اکوسیستم این منطقه و کشور دارد به نحوی که از مجموع ۶ میلیون هکتار جنگلهای زاگرس ۱.۲ میلیون هکتار آن در این استان قرار دارد.
شبکه رودخانههای استان یکی از غنیترین شبکه آبهای روان کشور است که با احتساب آبهای ورودی از استانهای مجاور پس از کسر مصارف، ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب آب را به دریاچه پشت سدهای دز و کرخه تخلیه مینمایند که این حجم آب حدود ۱۱ درصد کل آبهای جاری کشور است.
از طرفی کوهستانی بودن و تنوع آب و هوایی نیز یکی از مزیتهای تنوع زیستی لرستان است چنانکه کمترین ارتفاع استان در پلدختر با ۳۰۰ متر و بیشترین ارتفاع در اشترانکوه با چهار هزار و ۸۰ متر از سطح دریا است و این موضوع زمینه حضور گونههای جانوری از جمله پلنگ و همچنین چندین گونه جانوری اندمیک (منحصر به فرد) را در استان فراهم کرده است.
وجود برخی از گونههای جانوری این استان به عنوان "چتر"، بیانگر تنوع زیستی بسیار متنوع این استان است و از طرفی جانورانی همچون سمندر لرستانی، انواع گربه سانان، وزغ لرستانی و سه گونه ماهی کور غار، گونههای منحصر به این استان هستند.
۱۵۰ گونه جانوری در لرستان شناسایی شده است که از این تعداد پنج گونه جانوری شامل وزغ لرستانی، سمندر لرستانی و سه گونه ماهی کور غار به عنوان گونههای جانوری اندمیک ثبت جهانی شده است.
کل (پازن کوهی)، بز، خوک وحشی، پلنگ ایرانی، خرس قهوهای، کفتار، گرگ، روباه معمولی، خرگوش، تشی، گربه وحشی، دلیجه، کلاغ نوک سرخ، کرکس، سارگپه پا بلند، عقاب طلایی، شاهین، بالابان، کبوتر چاهی، انواع سهرهها، شاه بوف، کبک، تیهو، کبوتر جنگلی، قمری، چرخ ریسک بزرگ، سنگ چشم خاکستری، کمر کلی، کمر کلی کوچک، چکاوک مهمترین گونههای جانوری این استان هستند.
حفظ و حراست محیط زیست در جوامع امروزی یکی از شاخصهای توسعه پایدار است که خوشبختانه طی سالهای گذشته با افزایش و تامین تجهیزات حفاظتی و اعمال قوانین حمایتی این مهم در لرستان محقق، وسعت مناطق تحت مدیریت چند برابر شده و تنوع جمعیت گونههای جانوری و گیاهی در این مناطق رشد قابل قبولی داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: به ازای هر هزار هکتار یک محیط بان باید در مناطق تحت مدیریت فعالیت کند و این در حالی است که در لرستان با وسعت ۳۲۲ هزار هکتار عرصه تحت مدیریت ۱۰۰ محیط بان مشغول فعالیت هستند.
علی سالاروند اظهار داشت: بر این اساس به منظور حفظ و حراست از گونههای جانوری و مناطق تحت مدیریت استان، تامین و ارتقای تجهیزات در اولویت این اداره کل قرار گرفته که خوشبختانه اقدامات قابل توجهی در این زمینه انجام و نتایج مطلوبی نیز حاصل شده است.
وی ادامه داد: به همین منظور، هوشمندسازی مناطق تحت مدیریت در راستای جبران خلاء کمبود نیروی محیط بان در دستور کار قرار گرفت و با خرید و نصب دوربینهای هوشمند طی سال گذشته و امسال درصد قابل توجهی از مناطق، تحت پایش هوشمند قرار گرفته است.
وی عنوان کرد: همچنین در این راستا دوربینهای فیلمبرداری در سطح مناطق نصب شده است که قابلیت فیلمبرداری و ثبت تصاویر شکارچیان را تا حدود هفت کیلومتری دارند.
وی با اشاره به اینکه حفاظت زیستگاهها و مناطق تحت مدیریت با استفاده از تجهیزاتی مانند دمنده، آتش کوب و سایر تجهیزات مورد نیاز حفاظتی نیز در سطح استان ممکن شده است افزود: به منظور پیشگیری از آتش سوزیهای احتمالی در سطح مناطق تحت مدیریت استان نیز اعتبارات خوبی امسال جذب شده و ایجاد حوضچه اطفا به عمق ۲۰ متر در منطقه سراب رفتخان چگنی در حال انجام است.
سالاروند اظهار داشت: طی تفاهم انجام شده محیط زیست استان با وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، جهت اطفای هوایی آتش سوزیهای مناطق تحت مدیریت قولهای مساعدی داده شد.
وی افزود: همچنین جهت ایجاد آتش بر در مناطق تحت مدیریت استان از سال گذشته تاکنون ۲ دستگاه تراکتور خریداری و به تجهیزات این اداره کل افزوده شده است که کمک خوبی جهت اطفای حریق و حفظ و حراست از گونههای جانوری و حیات وحش این مناطق خواهد بود.
وی با اشاره به رصد جمعیت حیات وحش و گونههای در معرض خطر بیان کرد: با توجه به شرایط مطلوب ایجاد شده برای حیات وحش و گونههای جانوری، خرس و پلنگ در سطح استان مشاهده شده است که این گونهها به عنوان "چتر" در سطح مناطق بیانگر تکمیل زنجیره غذایی و تعادل زیستگاهی استان هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با تاکید بر مشاهدات قابل توجه از گونههای خرس و پلنگ طی امسال در سطح استان گفت: آموزش و فرهنگ سازی در زمینه حراست از گونههای جانوری عملکرد بسیار خوبی داشته و دورههایی به منظور نهادینه سازی حراست با همکاری دانشگاه لرستان بین جوامع محلی برگزار شده است
سالاروند به دستگیریهای متعدد شکارچیان قبل از اقدام به شکار در سطح استان اشاره کرد و گفت: اقدامات به موقع محیط بانان سطح استان منجر به دستگیریها و کشف سلاح شکارچیان قبل از شکار و آسیب به حیات وحش شده است.
وی با اشاره به همکاری جوامع محلی و ارتباط مستمر برخی از این افراد با یگان حفاظت محیط زیست استان افزود: با شکل گیری شبکههای همیاران محیط زیست به محض حضور شکارچیان در سطح مناطق استان به سامانه ۱۵۴۰ این اداره کل اطلاع رسانی میشود که تاثیر قابل توجهی در دستگیری شکارچیان قبل از اقدام به شکار داشته است.
وی با اشاره به تعامل بسیار خوب شعب قضایی ویژه محیط زیست در استان اظهار داشت: قضات این شعب با پیگیریهای مستمر این پروندهها تعامل بسیار خوبی با محیط زیست استان ایجاد کرده اند و در این راستا برنامه عملی نیز به روسای دادگستری شهرستانها اعلام شده است که در صورت خسارت برخی گونههای جانوری به کشاورزان و دامداران پرداخت غرامت خواهد شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: دومین پهپاد در راستای هوشمند سازی پایش مناطق حفاظت شده استان خریداری شد.
سالاروند بیان کرد: در راستای هوشمند سازی مناطق حفاظت شده استان اقدامات قابل توجهی انجام و علاوه بر تهیه دوربینهای هوشمند نیز ۲ دستگاه پهپاد نیز خریداری شده است.
وی با اشاره به فعال شدن پهپاد دوم تا هفته آینده تصریح کرد: اکنون حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد مناطق تحت مدیریت استان هوشمند سازی و به منظور ارتقای ضریب امنیت در این مناطق برای نخستین بار خرید تجهیزات و دوربینهای باکیفیت انجام شده که نقش بسیار مهی در شناسایی و دستگیری شکارچیان داشته است.
وی با اشاره به نصب ۱۲ دوربین در مناطق حفاظت شده استان اظهار داشت: در حال حاضر ۱۵ پاسگاه محیط بانی ثابت و چهار پاسگاه محیط بانی سیار در لرستان فعال میباشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با بیان اینکه برقراری و اتصال اینترنت برای هوشمند سازی پایشها در مناطق تحت مدیریت انجام شده است، گفت: همچنین ظرفیت همیاران در زمینه حفاظت از محیط زیست بسیار تاثیرگذار است که در این خصوص ساماندهی لازم انجام شده و لرستان جزو استانهای برتر در حوزه مقابله با شکار و دستگیری شکارچی بوده است.
سالاروند اظهار داشت: همچنین تابلوهای عبور حیوانات به منظور افزایش ارتقای ضریب امنیت حیات وحش در لرستان نصب و تلاش شده است علاوه بر اطلاع رسانی جوامع محلی از عبور گونههای حیات وحش، اقدامات لازم جهت نهادینه شدن فرهنگ حمایت از گونههای جانوری انجام شود.
وی با بیان اینکه در صورت هوشمندسازی مناطق حفاظت شده امکان بازدید مجازی از این مناطق فراهم میشود ادامه داد: علاوه بر امکان بازدیدهای مجازی از این مناطق، نظارت و اقدامات حفاظتی نیز ارتقا یافته است
سالاروند عنوان کرد: همچنین با ایجاد زیرساختهای لازم جهت هوشمندسازی مناطق، هرگونه ورود و خروج متخلفان زیست محیطی و شکارچیان غیرمجاز نیز رصد خواهد شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: تاکنون ۲۳۸گونه پرنده، ۴۴ گونه پستاندار، ۵۵ گونه خزنده، پنج گونه دوزیست و حدود ۲۰ گونه ماهی در رودخانه، تالاب و دریاچههای کوهستانی استان شناسایی و ثبت شده است.
سالاروند افزود: سازمان محیط زیست کشور و به تبع آن محیط زیست لرستان همواره تلاش میکنند با جلوگیری از تخریب و هدر رفت منابع طبیعی و حیات وحش، نمونههایی از این مواهب الهی را به شکل طبیعی و بکر جهت استفادههای مختلف و نسلهای آتی، تحت حفاظت و حمایت خود قرار دهند به نحوی که تاکنون توانسته اند ۱۱.۳۷ درصد از کل مساحت استان را تحت عناوین اثر طبیعی – ملی (غار ماهی کو ر)، پناهگاه حیات وحش سفیدکوه ازنا - دورود و سمندرلرستانی یک (وژن آب بخش پاپی)، مناطق حفاظت شده (اشترانکوه، سفید کوه خرم آباد، قالیکوه الیگودرز و شادابکوه پلدختر) ثبت کنند و با توجه به ضوابط قانونی به صورت مستقیم مدیریت نمایند.
وی اظهار داشت: همچنین برنامه ریزی لازم به منظور احیای زیستگاهها و زیست بومهای استان در اولویت کاری قرار گرفت و با ارسال طرح و پیشنهادهای تخصصی جهت ارتقا و افزایش سطح حفاظتی مناطق شکار ممنوع (حدود ۴.۸۳ درصد) به سازمان متبوع جهت سیر مراحل قانونی، اقداماتی انجام شده است و در صورت تصویب و ثبت پیشنهادات ارسالی، سطح مناطق تحت مدیریت محیط زیست استان به ۱۶.۲۲ درصد افزایش خواهد یافت.
وی گفت: همچنین در این راستا شناسنامه مناطق تحت مدیریت و مناطق شکار و صید ممنوع استان تهیه شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به غنای زیستی چند سال گذشته این استان گفت: با توجه به شرایط محیط طبیعی و جغرافیایی استان پیگیریهایی جهت معرفی آن به عنوان پایلوت محیط طبیعی انجام شده است چراکه این مناطق زیستگاههای منحصر به فردی برای گونههای جانوری در این استان هستند.
سالاروند با اشاره به اقدامات حفاظتی انجام شده طی سالهای اخیر در سطح مناطق و زیستگاههای استان بیان کرد: با هوشمند سازی مناطق و نصب دوریبنهای هوشمند، تجهیز محیط بانان و رصد مستمر مناطق، کمک به مردمی سازی و فرهنگ سازی حفاظت از گونههای جانوری حیات وحش زیستگاههای استان تبدیل به مناطقی امن و غنی برای گونههای جانوری مختلف به ویژههای گونههای چتری مانند پلنگ شده است.
وی ادامه داد: مقابله با زمین خواری در مناطق تحت مدیریت و حضور شبانه روزی محیط بانان طی چند سال اخیر تاثیرقابل توجهی در حراست و حفاظت از تنوع جانوری و افزایش گونههای چتری در سطح استان داشته است.
وی با تاکید بر اینکه پلنگ یکی از گونههای چتری و مشاهده آن به منزله تکمیل زنجیره جانوری است عنوان کرد: در مناطقی که غنای زیستی و تکمیل زنجیره غذایی ایجاد شود حضور گونههای چتر مانند پلنگ ایرانی و خرس مشاهده خواهد شد که طی چند سال اخیر این موضوع در لرستان محقق شده است.
سالاروند با اشاره به اینکه طی سال گذشته و امسال چندین بار مشاهداتی از پلنگ ایرانی و خرس قهوهای در زیستگاههای استان ثبت شده است افزود: پلنگ و خرس گونههای جانوری دارای قلمرو هستند و مشاهده آنها به معنای تکمیل بودن زنجیرره غذایی در این مناطق و غنای زیستی زیستگاهها است
وی با تاکید بر زیستگاه متنوع استان به دلیل شرایط منحصر به فرد جغرافیایی و اقلیمی گفت: در حال حاضر مناطقی همچون سن بران، اشترانکوه و قالیکوه زیستگاههای مطلوبی برای این گونههای جانوری هستند.
وی با بیان اینکه سالیان قبل مشاهدات کمتری از این گونههای جانوری در استان ثبت شده است افزود: طی چند سال اخیر با اقدامات آموزشی در جوامع محلی و آگاه سازی مردم نسبت به اهمیت تنوع زیستی مناطق، شرایط زیستگاههای استان در وضعیت مطلوبی قرار گرفته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با یادآوری اینکه گونه پلنگ برای انسان و روستاییان خطری ندارد، افزود: این گونهها برای بزرگ کردن قلمرو در نقاط دیگری به غیر از زیستگاه خود جولان میدهند و برابر قانون و دستور قضایی با افراد خاطی که منجر به از بین رفتن پلنگ میشوند، برخورد قاطع میشود چراکه پلنگ به دلیل اهمیتی که در تعادل بخشی به هرم غذایی دارد باید مورد حفاظت قرار گیرد
سالاروند اظهار داشت: یکی از پیامدهای از بین رفتن پلنگ، طغیان گونههای جانوری مانند گراز است که خسارتهای فراوانی به دامداران و کشاورزان وارد میکند، اما زمانی که پلنگ به تعداد کافی وجود داشته باشد تعادل گونههای جانوری حفظ میشود.
محیط زیست لرستان بیش از سه میلیارد ریال خسارت به دامداران و کشاورزان پرداخت کرد
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی حفاظت محیط زیست لرستان گفت: سه میلیارد و ۴۸۰ میلیون ریال خسارت ناشی از حیوانات در معرض انقراض و تحت حمایت به کشاورزان و دامداران استان پرداخت شد.
محمد نبی حسنوند ایرنا بیان کرد: در تفاهم نامه منعقد شده بین صندوق ملی محیط زیست و صندوق بیمه خسارت کشاورزی و دامی، خسارت وارده گونههای جانوری در معرض انقراض به دامداران و کشاورزان پرداخت میشود که این رقم بنا بر پروندههای تشکیل شده سال گذشته و عمدتا به دامداران استان پرداخت شد.
وی اظهار داشت: در این راستا مبلغی برای جبران خسارت کشاورزان و دامداران زیان دیده از حمله حیوانات تحت حمایت و در خطر انقراض پرداخت میشود که شامل ضرر و زیان وارده به محصولات زراعی، باغی و دام است.
وی با بیان اینکه خرس، پلنگ، کل و بز ممکن است در مواردی باعث خسارت به دامها و محصولات کشاورزی شوند ادامه داد: در این راستا سازمان حفاظت محیط زیست خسارت وارده را جهت حفاظت از این گونههای در خطر انقراض پرداخت میکند.
حسنوند تاکید کرد: پرداخت خسارت به دامداران و کشاورزان مشروط به زیان دیدن از طرف گونههای جانوری در معرض انقراض، در صورت تایید نظر کارشناسان محیط زیست و ارزیابان بانک کشاورزی و بعد از تکمیل پرونده و ارائه مستندات به صندوق ملی محیط زیست است.
وی افزود: این خسارات پس از طی مراحل قانونی براساس نرخ تعرفه بیمه پرداخت خواهد شدکه طی سال گذشته ۱۵ پرونده خسارت گونههای در معرض انقراض شامل پلنگ، خرس و کفتار در سطح استان تشکیل و سه میلیارد و ۴۸۰ میلیون ریال پرداخت شده است.
وی با بیان اینکه امسال تاکنون موردی از خسارت گونههای جانوری به دامداران یا کشاورزان استان گزارش نشده است ادامه داد: در صورت خسارت گونههای جانوری به افراد، روال طی شدن پرونده متفاوت خواهد بود.
حسنوند گفت: این اطمینان وجود دارد که کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست نهایت دقت و توجه را در زمان بررسی پروندهها دارند و مواردی که عامل خسارت، خارج از مفاد تفاهم نامه باشد مورد تایید قرار نخواهد گرفت.
وی درمورد تنوع زیست طبیعی و تنوع زیستی حفاظت محیط زیست لرستان گفت: کل (پازن کوهی)، بز، خوک وحشی، پلنگ ایرانی، خرس قهوهای، کفتار، گرگ، روباه معمولی، خرگوش، تشی، گربه وحشی، دلیجه، کلاغ نوک سرخ، کرکس، سارگپه پا بلند، عقاب طلایی، شاهین، بالابان، کبوتر چاهی، انواع سهرهها، شاه بوف، کبک، تیهو، کبوتر جنگلی، قمری، چرخ ریسک بزرگ، سنگ چشم خاکستری، کمر کلی، کمر کلی کوچک و چکاوک مهمترین گونههای جانوری این استان هستند.
حسنوند با اشاره به تعیین شعب ویژه زیست محیطی در تمامی شهرستانهای لرستان و ابطال پروانه شکار و ضبط سلاح شکارچیان متخلف افزود: وضعیت تنوع زیستی و جمعیت حیات وحش این استان بر اساس سرشماریهای انجام شده، افزایش یافته و در حال حاضر بیسابقه و بسیار غنی بوده که این مهم به دلیل اقدامات حفاظتی، برنامههای آموزشی و برخورد قاطع با متخلفان زیست محیطی محقق شده است.
وی ادامه داد: کشف و شناسایی چهار گونه جدید جانوری شاه روباه، جنس جدیدی از ماهی کورغار، هوبره و خروس کولی سینه سیاه در زیستگاههای لرستان نتیجه حراست گسترده از تنوع زیستی این استان است و هرساله گونههای حیات وحش به ویژه گونههای شاخص در راستای برنامهریزی و چگونگی سیاست گذاری در زمینه تنوع زیستی سرشماری میشوند.
وی ادامه داد: همچنین بیش از ۲۰ زیستگاه جدید از گونه سمندر لرستانی در حوزه استان شناسایی و ۱۲ زیستگاه ثبت شده است که پایشهای مستمر از زیستگاههای مربوطه در دستور کار قرار دارد.
حسنوند گفت: اکنون ۳۹۵ گونه مهره دار در لرستان وجود دارد که از این تعداد ۳۰ گونه در معرض خطر تهدید هستند و برخی از گونهها درخطر انقراض و برخی نیز حمایت شده هستند.
وی افزود: در راستای حراست و حفاظت از محیط زیست این استان خانه محیط زیست راه اندازی شده است و علاوه بر این با محوریت کلینیک تخصصی دامپزشکی حیات وحش آموزشهای فراوانی برای جوامع بومی حاشیه مناطق تحت مدیریت در راستای کاهش مدیریت تعارض گوشت خواران بزرگ جثه با انسان مانند خرس و پلنگ ارایه شده است
وی گفت: اکنون ۱۵ پاسگاه محیط بانی فعال در سطح استان وجود دارد و چهار پاسگاه نیز در مناطق " تشکن رفت خان" سفیدکوه خرم آباد، " گرین الشتر"، "قالی کوه " الیگودرز و غار ماهی کور در حال احداث هستند.
حسنوند با بیان اینکه اکنون ۱۲۰ محیط بان در لرستان فعالیت میکنند اظهار داشت: با توجه به اینکه براساس استانداردهای بین المللی به ازای هر هزار هکتار یک محیط بان باید فعالیت کند اکنون لرستان ۲۰۰ محیط بان جهت پوشش مناطق حفاظت شده نیاز دارد در حالی که در این استان مناطق آزاد شکار و صید نیز پوشش داده میشود.
وی با اشاره به راه اندازی دوربینهای هوشمند پایش در مناطق تحت مدیریت استان بیان کرد: ۱۲ دستگاه دوربین در مناطق تحت حفاظت استان نصب و پایش این نواحی برای نخستین بار به صورت هوشمند در حال انجام است که پایش برخط در تالابهای پلدختر و بیشه دالان، منطقه سفید کوه خرم آباد و پناهگاه ازنا و اشترانکوه محقق شده است.
منبع:ایرنا