استان سمنان به واسطه قرارگیری در باریکه جنوب البرز و شمال دشت کویر، دارای محیط زیست ویژه‌ای است که شرایط خاصی را هم برای این استان ایجاد کرده است. شرایطی که شاید در دیگر استان‌ها به این شکل و شیوه وجود نداشته باشد.

فاصله نزدیک جنگل‌های هیرکانی انبوه و یخچال‌های طبیعی تا بیابان رمل و ماسه‌ای و آفتاب داغ سبب شده تا در استان سمنان انواع اقلیم‌ها را شاهد باشیم و در نتیجه این استان میزبان گونه‌های نادر جانوری نیز مانند گور، یوزپلنگ، انواع گربه سانان، سگ سانان، عقاب سانان، پرندگان و … است.

مطالبات جدی مردم

همزمان با روز‌های آغازین دولت چهاردهم و همچنین روی کار آمدن رئیس جدید سازمان محیط زیست نگاهی به مهمترین مطالبات زیست محیطی استان سمنان می‌پردازیم که در زمره مطالبات مردم نیز محسوب می‌شود مردمی که انتظار دارند مسئولان در این حوزه‌ها به مطالبات و نیازهایشان رسیدگی کنند.

مهمترین و اساسی‌ترین موضوع محیط زیستی در استان سمنان حفظ گونه نادر یوزپلنگ آسیایی است که تنها زیستگاه و تنها زیستگاه مولد آن در دنیا شهرستان شاهرود و بخش بی ارجمند و نقاطی از شهرستان میامی در شرق استان سمنان است. حیواناتی که نفس‌هایشان به شماره افتاده است.

خیلی دیر و خیلی کم اثر

با تمام زاد و ولد‌هایی که در سال‌های اخیر در بین یوزپلنگ‌های آسیایی در توران رخ داده بازهم جمعیت کل این گونه در دنیا به ۲۰ قلاده نمی‌رسد و این یعنی شرایط یوز‌ها فوق بحرانی است و حتی احتمال دارد که با این حجم از مخاطرات حتی در سال‌های آتی دیگر شاهد زیست این گونه نادر نباشیم گونه نادری که تصادفات جاده‌ای و سگ‌های گله از جمله قاتلان آن در یک دهه اخیر بوده است.

فنس کشی کریدور میاندشت که بیشترین تصادف یوز‌ها در آنجا رخ داده بعد از دو دهه فریاد‌های زیست محیطی‌ها در دولت سیزدهم آغاز شد، اما هم روند آن کند است و هم بدون روگذر‌های که یوز‌ها از آن عبور کنند هیچ فایده‌ای ندارد، زیرا یوز باید برای یافتن غذا در زیستگاه خود تردد کند و فنس کشی فقط سبب می‌شود که این حیوان از نقطه دیگری از جاده که فنس ندارد عبور کند!

هیچ هدایتگری برای یوز‌ها وجود ندارد و اگر یوز‌ها وارد این کریدور فلزی شوند راه در رو نداشته و قطعاً با مخاطراتی مانند تصادف روبرو خواهند شد در نتیجه اگر روگذر‌هایی که با کف خاکی و شبیه فضای اطراف درست شده باشد، این طرح بی فایده است و اگر اجرا نشود بهتر است، زیرا اجرای فنس‌ها یوز را به مخاطره هم می‌اندازد!

شاهوار و آب

شاهوار دیگر اولویت مردم استان سمنان است کوهستانی که یک دهه تخت تخریب معدن کاری قرار گرفت و از آنجا که مهمترین تأمین کننده آب شهرستان شاهرود و به خصوص دشت بسطام است، تخریب آن مخاطرات زیادی را برای تأمین آب منطقه ایجاد کرده است.

شاهوار میزبان گونه‌های نادر گیاهی و جانوری است و همچنین معدنکاری تخریب خاک را هم به دنبال داشته است. مردم استان سمنان از دولت می‌خواهند یکبار برای همیشه تکلیف شاهوار را روشن کرده و پایان معدنکاری و بازسازی تخریب‌های گسترده را در کوهستان شاهوار آغاز کنند.

مماشات با آلاینده‌ها

جلوگیری از آلایندگی کارخانه‌های تولیدی به خصوص در گرمسار و سمنان از دیگر مطالبات جدی مردم سمنان است مردمی که به واسطه تنفس در فضایی که کارخانه‌ها آن را آلوده کرده‌اند، در معرض بیماری‌های جدی تنفسی و حتی سرطان هستند و مشخص نیست تا چه زمان قرار است این آلودگی‌ها ادامه پیدا کند.

سال گذشته بیش از نصف روز‌های فصل پاییز برای مردم سمنان با آلایندگی شدید هوا روبرو بود تا جایی که مسئولان از اقشار حساس و بیماران مزمن و تنفسی و خانم‌های باردار و کودکان و سالمندان خواستند تا از خانه بیرون نروند، اما مشخص نیست بالاخره چه زمانی قرار است با این کارخانه‌ها برخورد شود.

استفاده از فیلتر‌ها به واسطه هزینه بالا و مصرف برق از سوی کارخانه‌ها جدی گرفته نمی‌شود و همچنین برخورد با کارخانه‌های آلاینده هم به واسطه شعار حمایت از تولید، بسیار بامماشات روبرو می‌شود تا جایی که اصلاً برخورد‌های قانونی با تخلفات رخ داده همخوانی ندارد.

ریختن پساب‌های سمی از کارخانه‌ها در گرمسار و سرخه و سمنان به بیابان و آلودگی‌های شدید زیست محیطی و عدم برخورد جدی با این کارخانه‌ها از دیگر موضوعاتی است که عزم جدی را برای مقابله می‌طلبد. پرندگان مهاجر فراوانی با دیدن انعکاس نور این پساب‌ها به هوای تالاب در بیابان‌های سمنان و سرخه فرود می‌آیند، اما بلافاصله با مسمومیت‌های شدید از بین می‌روند و هیچکس هم جوابگو نیست.

توجه به گورخر‌ها

جلوگیری از تخریب‌های گسترده در معدن کاری به خصوص در مس عباس آباد و کرمیت فرومد همچنین شیرابه‌های زباله‌های دفن شده مازندرانی‌ها در جنگل‌ها و سرازیر شدن آلودگی به آب مهدیشهری‌ها هم از دیگر موضوعاتی است که مردم از دولتمردان می‌خواهند تا به آن رسیدگی کنند.

نگهداری از جنگل ابر و عدم اعطای مجوز برای ساخت جاده مخرب از دیگر مطالبات مردم است جالب اینجا است که استان‌های البرز و تهران و مازندران با ۲۰ میلیون نفر جمعیت سه جاده مواصلاتی دارند حال چطور بین شهر‌های شاهرود و گرگان که همین حالا سه جاده رامیان، خوش ییلاق و توسکستان وجود دارد، راه چهارمی هم نیاز است! به نظر می‌رسد جاده سازی در ابر که ثبت جهانی است تنها نیات سو استفاده برای کسانی دارد که می‌خواهند در آن اراضی رستوران و بومگردی و … بسازند و بفروشند وگرنه برای مردم همین سه جاده اصلی هم کافی است.

توجه به گور‌های آسیایی و برنامه‌ریزی برای ازدیاد آنها، بیرون کردن گله‌ها از توران زیستگاه یوزها، جلوگیری از تخریب محیط زیست توسط معادن و صنعتی‌ها و … در زمره دیگر مطالبات مردم استان سمنان از ریاست جدید سازمان محیط زیست است البته این استان مطالبات دیگری هم دارد که در این مجال نمی‌گنجد.

منبع:مهر