در نشست شناسایی روندهای حاکم بر صنعت «ویدئو به درخواست» که با حضور دکتر «سارا مسعودی» برگزار شد، ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص صنعت VOD بر لزوم حضور رسانه ملی در بازار دیجیتال رسانهای و استفاده از این فرصت برای عرصه محصولات فرهنگی در بازار بین الملل تاکید شد.
دکتر مسعودی با اشاره به اینکه فناوری Video on demand بحث نوظهوری است که نه تنها در ایران بلکه در دنیا به سمت محبوبیت پیش میرود، افزود: این سیستمهای صوتی و تصویری به مرور زمان جایگزین تلویزیون شده و منجر به تغییر ذائقه مخاطب می¬شوند که دلایل مختلفی دارد از جمله اینترنت پرسرعت، سهل الوصول بودن، امکان تماشا در هر زمان، وجود طیف وسیعی از انواع محتوا و.
او ادامه داد: از آن جایی که تقاضا برای تماشای ویدئو در اینترنت روز به روز در حال افزایش است و این موضوع فرصتهای جدید و بیشماری را برای کسبوکارهای مختلف و تولیدکنندگان محتوا فراهم کرده است، سازمانها و شرکتها در زمینههای مختلف میتوانند از این فرصت جدید برای معرفی محصولات خود استفاده کنند.
او افزود: در روشهای غیر از VOD، مخاطبان مجبورند که ویدئو را درست در زمانی که توسط ارائهدهندگان ویدئو برنامهریزی شده، ببینند. مانند پخش زنده، برنامههای تلویزیونی و کلاسهای آموزشی برخط (آنلاین)، اما در روش VOD، ویدئو از قبل ضبط شده و در کتابخانهای ذخیره میشود. سپس، ویدئو مطابق با خواست مخاطب، در هر زمان و هر مکانی که بخواهد پخش میشود؛ یعنی هر زمان که مخاطب بخواهد هر قسمتی از ویدئو را ببیند، میتواند به آن دسترسی پیدا کرده و آن را تماشا کند.
مسعودی در ادامه اظهار داشت: ما تا چند سال آینده دیوایسها را خواهیم داشت (دیوایس دستگاه سخت افزاری است که به واسطه نرم افزار موجود بر روی آن کارهای محاسباتی مختلفی را انجام میدهد) به صورتی که تلفنهای همراه کنار گذاشته میشوند و یک صفحه جلوی ما باز میشود و آن صفحه امکان مکالمه و گفتگو و امکان تماشای فیلم را به کاربران خواهد داد. در واقع تلویزیون کارکرد امروزی خود را از دست خواهد داد. همچنین در کنار VOD، ما پلتفرم (OTT ویدئو خدمات برتر) را نیز داریم که محبوبیت آن رفته رفته بیشتر میشود. به عنوان مثال محبوبیت ویدئوهای خدمات برتر «او تی تی» در سال ۲۰۱۷، رقمی بیش از دو میلیارد بوده است که در سال ۲۰۲۶ به چهار میلیارد خواهد رسید.
وی ادامه داد: در گذشته، سرویسهای پخش ویدیو مانند «نتفلیکس» پیشگام بوده اند و امروز آنها به نهادهای تجاری بزرگ تبدیل شده اند از این رو پیش بینی میشود بسیاری از کسب و کارهای بزرگ دنیا به سمت OTT و VOD حرکت کنند.
مسعودی با اشاره به پلتفرم OTT یا Over the Top که نسخه جدیدتر ارائه و پخش محتوای ویدیویی است و در بستر اینترنت پخش میشود، گفت: برخلاف روشهای سنتی، دریافت محتوا در این بستر نیازی به دانلود یا ذخیره فایلهای ویدیویی ندارد چرا که اطلاعات مستقیما از اینترنت در دسترس است و میتوان آن را از تلویزیون پخش کرد.
مسعودی در ادامه در خصوص تفاوت پلتفرم OTT از VOD این طور توضیح داد که: پلتفرم OTT از VOD گستردهتر است که شامل اسکایپ، واتساپ و اسنپ هم میشود و به عبارت دیگر میتوان گفت: VOD ویدئو به درخواست) فناوری است که از پلتفرمهای OTT امروزی الهام گرفته است و این خدمات از طریق اینترنت به مصرف کننده منتقل میشود، اما «ویدیو به درخواست» یک سرویس سمعی- بصری با کیفیت DVD است که برای مصرف کننده پخش میشود و استفاده از آن در هر زمان و مکان میسر است.
او افزود: «VOD ویدئو به درخواست» به چهار مدل تراکنشی، اشتراکی، تقاضا و ترکیب تقسیم بندی میشود و در واقع در فضای تراکنشی یک محصول فرهنگی در ازای پرداخت هزینه، قابل دانلود است. در ویدئو به درخواست اشتراکی، میتوان اشتراک VOD را تهیه و از خدمات آن بهرهمند شد. مانند پلتفرمهای نماوا، فیلیمو، فیلم نت و ... که اکنون در کشورمان فعال هستند. همچنین ویدئو به درخواست تقاضایی، مثل یوتوب رایگان است، اما با این تفاوت که در فواصل برنامه ها، تبلیغات پخش میشود. لازم به یادآوری است که «ویدئو به درخواست» ترکیبی میتواند هر سه مدل را دارا باشد که در ایران این مدل مورد استفاده قرار گرفته است.
وی اذعان داشت: بر اساس دادهها میتوان فهمید وضعیت «ویدئو به درخواست» در ایران رو به رشد است. برای مثال توجه به تعداد نصب کافه بازار نشان میدهد که تعداد نصب از سال ۱۳۹۸ از یک میلیون و نهصد هزار به عدد ده میلیون رسیده است.
دکتر مسعودی در پایان سخنانش گفت: ما باید نگاه جدی تری به بازار دیجیتال مارکتینگ داشته باشیم. از آنجایی که افزایش تولید محتوا بسیار بالا رفته است، اهمیت توجه به عرضه محصولات در بازار بین الملل نیز دوچندان شده است چرا که میبایست از دادهها کسب درآمد کرد. بازار کشورهای عربی بسیار مطلوب برای ارائه VODهای کشور ما است. با نگاهی به سریالهایی مانند «مختارنامه» و «یوسف پیامبر» میتوان دریافت که این فیلمها همچنان مورد علاقه بوده و فرصتی مغتنم است برای سازمان صداوسیما که با تولید ویدئو وارد بستر دیجیتال مارکتینگ شود و با تبلیغات خلاقانه و فاصله گرفتن از روابط عمومی سنتی در این حوزه فعالتر باشد. همچنین در بازار دیجیتال، مارکتینگ حقوق کودک با تدوین قوانین مناسب و تعیین خطوط قرمز باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. از طرفی لازم است برای حمایت از تولیدکنندگان محتوا در خصوص قاچاق محصولات فرهنگی هم قوانینی مدون با ضمانت اجرایی در نظر گرفته شود.