برنامه گفت و گوی ویژه خبری با حضور سید علی سقائیان سفیر پیشین ایران در برزیل و تانزانیا و سید مهدی خورسند کارشناس مسائل اوراسیا به تحلیل حضور کشورمان  به عنوان عضو اصلی در نشست اعضای گروه بریکس پرداخت.

در ابتدای این برنامه سید علی سقائیان سفیر پیشین ایران در برزیل  اظهار کرد: ایران قطعا با این نگاه و با توجه به عضویت در این گروه و حضور کشور‌هایی مانند چین و روسیه که قطب اقتصاد جهان هستند می‌تواند به یکجانبه‌گرایی که خواسته آمریکایی‌ها است پایان دهد.

وی ادامه داد:کشور‌های مستقل مانند ما مخالف این یکجانبه‌گرایی هستند و از این فرصت مهم اقتصادی باید استقبال کنیم. حالا بعد از اولین حضور رسمی باید استفاه‌های قانونی و مزیت‌هایی که داریم را بهره ببریم که در این رابطه‌ها یک صدایی را در بریکس شاهد هستیم.

وی درباره استفاده کشورمان از این نشست گفت:‌ ملاقات‌های رئیس جمهور در این اجلاس و سفر‌های وزیر امور خارجه قطعا دیپلماسی را نشان می‌دهد که در این گفتگو‌ها قول و قرار‌ها گذاشته می‌شود و این نشست‌ها  اثر خود را خواهد داشت. ما در دولت مرحوم رئیسی هم شاهد دیپلماسی فعال از شهید امیرعبداللهیان بودیم و این موضوع حتی می‌تواند در کنترل جنگ در نوار غزه هم تاثیر گذار باشد.

خورسند کارشناس مسائل اوراسیا در ارتباط با نشست بریکس گفت: بریکس یک اتحاد بین المللی است نگرانی و دغدغه‌هایی در این گروه وجود دارد. یکی از این نگرانی‌ها  استفاده بیش از حد آمریکا از ابزار تحریم علیه کشور‌های  مستقل رویه‌ای را ایجاد کند که منجر به بحران‌های مالی شود. رئیس جمهور ما به آن اشاره کرده که دنیا توان مشاهده یکجانبه‌گرایی آمریکا را ندارد.

وی افزود:‌ بانک زیر ساختی بریکس تلاش می‌کند جایگزینی برای بانک جهانی شود بانکی که ساز و کار‌های ایدئولوژیک دارد و کشور‌های مستقل دنیا به دنبال ساز وکار دیگری رفتند اتفاقی که در اجلاسیه بریکس عملی می‌شود.

وی ادامه داد: ما تا کنون سفر موفقی را در بریکس تجربه کردیم. نوع سخنان رئیس جمهور و نشان از آن دارد که دستگاه دیپلماسی برای این سفر کار کرده است. بسیاری از اعضای بریکس شاید اختلافات سیاسی و مرزی با هم داشته باشند، اما در یک قالبی بزرگتر در این گروه با یکدیگر همکاری می‌کنند.

وی تاکید کرد:‌ جمهوری اسلامی ایران نباید تنها نگاه اقتصادی به این نهاد داشته باشد. ما ظرفیت‌های بسیاری را می‌توانیم برای خودمان از بریکس داشته باشم حضور ایران در این نهاد منطقه‌ای می‌تواند باعث پیشرفت شود.

سقائیان دیپلمات پیشین کشورمان اظهار کرد: هر مجمعی از کشور‌ها وقتی کنار هم هستند تضاد منافع را می‌بینیم. ما در ابتدای راه هستیم و این مسئله و این گروه اکنون رو به جلو قرار دارد. مثلا ترکیه که عضو ناتو هم است درخواست عضویت به بریکس  را داده است. کشور‌ها با یکدیگر تضاد منافع دارند وما باید از پتانسیل این مجمع بسیار مهم استفاده کنیم.

وی ادامه داد: موضوع دلار زدایی از سخنان رئیس جمهور ما هم بود که عنوان کردند حاکمیت دلار باید کم شود. ما باید زیرساخت‌های خودمان را از نظر اقتصادی و بانکی آماده کنیم. روسیه در صدر لیست تحریم آمریکا است و ما باید از چنین فرصت‌های که داریم استفاده کنیم، اما گاهی اوقات قوانینی داریم که دست و پای ما را بسته است.  

وی گفت:‌با ۱۵ کشور همسایه هستیم. در نتیجه به نظر من اصلا تحریم‌ها معنی نباید داشته باشد. ما با همکاری دو جانبه و چند جانبه می‌توانیم تحریم‌ها را دور بزینم و قطعا هم نتیجه می‌گیریم. ما از همسایه‌های خود  نیز می‌توانیم استفاده کنیم. مثلا کریدور شمال و جنوب یکی از بهترین مزایایی است که ما داریم باید از این مسئله استفاده کنیم.

خورسند در ادامه این برنامه  گفت:رقبای منطقه‌ای ما در تلاش هستند که ایران از پروژه‌های ترانزیتی کنار برود و این خطر بزرگی برای ما است. ما باید نسبت به این اتفاق هشیار باشیم. ما نباد تکمیل مسیر‌های ترانزیتی خود را کنار بگذاریم و این موضوع باعث می‌شود اقتصاد کشور‌ها به جغرافیای شما وابسته شود و باعث می‌شود که شما درآمد ثابتی را داشته باشید.

وی گفت:‌ ما در این زمینه قوانین مالی و مالیاتی  و سایر موضوعات خود را در نظر می‌گیریم و امیدوارم در دولت چهاردهم برای تکمیل کریدور‌های ترانزیتی اقدامی عاجل انجام شود.

من به عنوان یک کارشناس می‌گویم عدم تکمیل طرح‌های ترانزیتی برای منافع ملی ما سم و  اشتباه است. دلیل سکوت مجلس شورای اسلامی را نمی‌دانیم و این موضوع بسیار می‌تواند چاره ساز باشد. بریکس به دلیل وجود هند و چین و روس‌ها و سایر کشور‌های عضو آن بسیار با ارزش است.

سقائیان در انتها گفت: مجمع بریکس تا به امروز پیشرفت رو به جلویی داشته و نشست در کازان بسیار تاثیر گذار بوده است و کشور‌هایی که به کازان آمده‌اند قطعا می‌توانند امتیازات بسیاری را برای خود کسب کنند اعضای اصلی می‌توانند قوانین مناسبی را تصویب کنند.

وی گفت‌: ما باید مانع زدایی قوانین را اجرایی کنیم و ضد تحریم عمل کنیم. باید  به صورت شفاف از مزایای این گروه بریکس مثلا همین کارت بریکس پی که اقدام بسیار با ارزشی است استفاده کنیم. ما حتما استفاده از این پتانسیل‌ها را باید در برنامه‌های خود داشته باشیم.