در هفته‌های اخیر و با گذشت یک ماه از شروع عملیات زمینی ارتش اسرائیل در جبهه لبنان، طرح آتش‌بس توسط برخی کشور‌های غربی، ایالات متحده و حتی برخی از گروه‌های سیاسی درون لبنان جدی‌تر دنبال می‌شود.

«عاموس هوکشتاین»، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور لبنان و رژیم صهیونیستی نیز یکی از پیشران‌های جدی انگاره آتش‌‍بس بوده است. در همین راستا در روز‌های اخیر ابتدا یک پیش‌نویس به صورت غیررسمی به رسانه‌‎های مختلف درز کرد که البته روایت‌های متفاوتی از آن مطرح می‌شد.

این پیش‌نویس به شدت یک‌طرفه بود و بجز اصل موضوع توقف درگیری‌ها و نیز اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ (که اسرائیل نیز با برخی از بند‌های آن مخالف است) تقریباً همه دیگر موارد همسو با سقف خواسته‌های اسرائیل بوده است. در گام نخست این پیش نویس خواستار «توقف کامل درگیری‌های نظامی» شده بود و در گام دوم تصریح می‌کرد که آرایش نیرو‌های باید به طور کلی در این منطقه تغییر کند و نیرو‌های حزب‌الله باید کاملاً به پشت رودخانه لیتانی عقب‌نشینی کنند و این منطقه را در اختیار نیرو‌های مرزبانی سازمان ملل (یونیفل) و نیز ارتش لبنان قرار دهند.

گام سوم در این پیش‌نویس «خلع سلاح حزب الله» و از بین بردن زیرساخت‌های نظامی آن در جنوب لبنان بود و در چهارمین گام، به اسرائیل اجازه داده می‌شد برای مدت ۶۰ روز به حضور اشغالگرانه در روستا‌های مرزی که در این مدت به تصرف درآورده، ادامه دهد و پس از این مدت با ارزیابی اوضاع، اقدام به برنامه‌ریزی برای خروج از لبنان کند.

پنجمین گام در این پیش نویس، اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ و حل و فصل اختلافات مرزی بود و قرار بود ایالات متحده ضمانت اجرای این قطعنامه را برعهده گرفته و علیه هر طرفی که در این مسیر اختلال ایجاد کند، وضع تحریم کند.

همانطور که گفته شد این پیش‌نویس بیشتر شبیه به یک دیکته یک طرفه بود و تنها نقاط روشن آن برقراری آتش بس و فرصت تجدید سازمان برای مقاومت و نیز منتهی شدن آن به اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ بود که طبق آن اسرائیل نیز باید از مناطق لبنانی مانند روستای الغجر و نیز مزارع شبعا خارج شود.

اما هدفی که اسرائیل و متحدانش در هرگونه پیش‌نویسی به صورت مفروض مطرح می‌کنند، تلاش برای جدا کردن معادله جبهه شمالی از نوار غزه است. در حقیقت تل آویو خواستار عقب نشینی حزب الله از این شرط بود که تا زمان ادامه پیدا کردن جنگ در غزه، تبادل آتش در شمال نیز ادامه خواهد یافت. این در حالی است که حزب‌الله در حمایت از مردم مظلوم غزه و در دفاع از لبنان در تقابل با رژیم صهیونیستی است.

در حالی که برخی رسانه‌ها در هفته‌های اخیر سعی کردند حزب الله را آماده پذیرش این خواسته نشان دهند ولی سخنرانی شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله با رد کردن این درخواست، از تداوم کمک و حمایت از گروه‌های مقاومت فلسطین در نوار غزه خبر داد.

در همین راستا مقامات اسرائیلی نیز به طور کامل نسبت به این طرح سکوت اختیار کردند و هیچ موضع جدی نگرفتند. به نظر می‌رسد بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل قصد داشته با سکوت رسانه‌ای در این مورد، مسئولیت عدم پذیرش پیش‌نویس را برعهده طرف لبنانی بیندازد. در حالی‌که قرائن بوضوح حاکی از آن است که اسرائیل نیز با آتش بس موافق نیست.

پیامد‌های انتخاباتی آتش بس

دولت جو بایدن به ظاهر حامی برقراری آتش‌بس میان دو طرف است. به نظر می‌رسد کابینه بایدن درصدد ارائه یک دستاورد جدی لحظه آخری برای اثرگذاری بر روی انتخابات ریاست جمهوری است که قرار است روز سه شنبه، پنجم نوامبر (۱۵ آبان ۱۴۰۳) برگزار شود.

طبق نظرسنجی‌های لحظه آخر وضعیت کامالا هریس و دونالد ترامپ بسیار لب مرزی و نزدیک به هم است و پیروزی هیچ یک از پیش قابل پیش بینی نیست. علاوه بر این «ویلیام برنز»، رئیس سی آی‌ای نیز قرار است برای گفتگو درباره آتش بس روز یکشنبه به منطقه سفر کند.

بر همین اساس به نظر می‌رسد دولت بایدن در تلاش است تا با کسب یک موفقیت بزرگ در آستانه این انتخابات، حتی شده به میزان اندکی روند کنونی را به نفع هریس تغییر دهند. البته بسیار بعید به نظر می‌رسد این طرح در روز‌های باقی مانده تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا توفیق چشمگیری حاصل کند.

منبع: تسنیم