نشاندار کردن مالیاتها، یکی از مهمترین اقدامات در جهت تحقق مشارکت مردم در نظام حکمرانی کشور و مردمیسازی نظام مالیاتی به شمار میآید. این طرح نوآورانه، با امکان انتخاب مستقیم و برخط پروژه توسط مودیان، به آنها اجازه میدهد که محل هزینهکرد مالیات پرداختی خود را تعیین کنند. این اقدام نه تنها موجب افزایش اعتماد عمومی شده، بلکه آغازگر مسیری برای حکمرانی مردم بر منابع مالی کشور و دستیابی به توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است.
پروژه نشاندار کردن مالیات با تمرکز ویژه بر تخصیص عادلانه و تمرکززدایی از کلانشهرها اجرا شد. طی این طرح، ۹۰ درصد از ظرفیت نسبی مالیاتهای استان تهران به ۱۶ استان محروم کشور اختصاص یافت و به تأمین مالی ۱۹۱۵ پروژه منجر شد که از این میان ۱۳۲۳ پروژه زیرساختی در بخشهای مختلف مانند حملونقل، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و آبرسانی به سرانجام رسید. تمرکز بر پروژههای با پیشرفت فیزیکی بالا و تأمین مالی کامل آنها، سبب خواهد شد نتایج ملموس این طرح امسال برای مردم مشهود باشد. این اقدام بهطور مستقیم در بهبود تمکین مالیاتی، افزایش رضایت از پرداخت مالیات و شفافیت در توزیع منابع مالی تأثیرگذار خواهد بود.
در همین زمینه هادی سبحانیان رئیس سازمان امور مالیاتی کشور با بیان اینکه یکی از اقداماتی که بازخورد خیلی خوبی در میان مردم و مسئولین داشته، اجرای طرح نشاندار کردن مالیات برای تعیین محل هزینهکرد مالیات توسط اصناف بوده است گفت: امسال یک درصد از کل مالیات نشاندار شده است امیدوار هستیم همراهی سازمان برنامه، ظرفیت اجرای این طرح را افزایش دهیم.
همچنین زهرا خدادادی، دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت اجرای طرح نشاندار کردن مالیاتها، تأکید کرد : این اقدام یکی از راههای موثر برای افزایش شفافیت و تقویت اعتماد عمومی به نظام مالیاتی کشور است.
خدادادی عنوان کرد : این طرح، مردم بهوضوح میتوانند ببینند که مالیاتهای پرداختی آنها در چه زمینهها و پروژههایی هزینه میشود، بهویژه در پروژههای توسعهای و زیرساختی در مناطق محروم که به آنها نیاز بیشتری دارند.
وی افزود: این اقدام نه تنها باعث افزایش تمایل مردم به پرداخت مالیات میشود، بلکه گامی استوار در مسیر کاهش نابرابریها و توزیع عادلانهتر منابع مالی در سطح کشور به شمار میرود.
خدادادی با بیان اینکه نتایج این طرح، با تکمیل پروژههای متعدد در حوزههای مختلف از جمله حملونقل، بهداشت و درمان و آموزش، قابل مشاهده است افزود: اجرای این برنامه و تقویت زیرساختهای مرتبط میتواند مردم را به مشارکت بیشتر در توسعه اقتصادی کشور ترغیب کند و نقش واقعی آنان را در حکمرانی مالی کشور پررنگتر سازد.
خدادادی تصریح کرد: شفافیت در نحوه هزینهکرد منابع مالیاتی باعث میشود که مردم از مسیر دقیق مصرف مالیاتهای پرداختی خود آگاه شوند و حس کنند که در فرآیندهای مهم کشور نقش و تأثیری مستقیم دارند. این اقدام به ویژه در شرایطی که جامعه با چالشهای اقتصادی مواجه است و نیاز به حمایت عمومی بیش از هر زمان دیگری احساس میشود، میتواند انگیزه بیشتری برای پرداخت مالیاتها در افراد ایجاد کند. زمانی که مردممشاهده کنند که مالیاتهای پرداختی آنها در پروژههای مشخص و ضروری، به ویژه در حوزههای توسعهای و عمرانی مناطق محروم، به مصرف میرسد و نتایج ملموسی به دنبال دارد، باور به کارآمدی سیستم مالیاتی و تمایل به همکاری بیشتر میشود.
دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: تخصیص هدفمند منابع مالیاتی به پروژههای عمرانی و زیرساختی در مناطق محروم، نه تنها به عدالت در توزیع منابع منجر میشود، بلکه تأثیر مستقیم آن بر رفاه عمومی و توسعه اقتصادی آن مناطق نیز قابلتوجه است. این مناطق که اغلب با کمبود بودجه و عدم توجه کافی مواجهاند، با حمایت مالیاتی هدفمند میتوانند از زیرساختهای بهتر، خدمات اجتماعی باکیفیتتر و بهبود شرایط عمومی بهرهمند شوند. این تغییرات بهتدریج میتوانند موجب کاهش نابرابریها میان مناطق مختلف کشور شده و فرصتهای جدیدی برای پیشرفت و توسعه ایجاد کنند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از ابعاد مثبت طرح نشاندار کردن مالیاتها، تشویق مردم به مشارکت فعال در فرآیندهای مالیاتی است. هنگامی که افراد نتیجه پرداخت مالیاتهای خود را به شکل بهبود وضعیت جامعه و توسعه پروژههای عمومی مشاهده میکنند، پرداخت مالیات دیگر یک وظیفه اجباری نیست، بلکه به یک وظیفه اخلاقی و مشارکت در ساخت آیندهای بهتر تبدیل میشود. این احساس مسئولیت و مشارکتپذیری، فرهنگ پرداخت مالیات را در جامعه تقویت میکند و سبب میشود مردم با آگاهی و انگیزه بیشتری در این فرآیندها شرکت کنند.
خدادادی اظهار کرد: این اقدام دولت در نشاندار کردن مالیاتها میتواند یکی از ابزارهای کارآمد برای کاهش فساد و سوءاستفاده در نظام مالیاتی باشد. شفافیت در مدیریت مالیاتها و نظارت دقیق بر نحوه هزینهکرد منابع مالی، امکان فساد و سوءاستفاده را به حداقل میرساند. این امر نه تنها اعتماد عمومی را افزایش میدهد، بلکه موجب تقویت نظام مالیاتی و بهبود عملکرد کلی آن میشود. وقتی مردم میدانند که مالیاتهای آنها به درستی و با دقت صرف پروژههای ضروری و مفید میشود، از پرداخت مالیات رضایت بیشتری خواهند داشت و حس مشارکت در توسعه کشور در آنها افزایش مییابد.
وی ادامه داد: با این حال، اجرای موفق این طرح نیازمند تقویت زیرساختهای مرتبط و اطلاعرسانی شفاف و دقیق است. دولت و نهادهای مربوطه باید با برنامهریزی مدون و همکاری مستمر، این طرح را به سطوح پیشرفتهتری برسانند تا بتوان نتایج بلندمدت و پایداری را در حوزه توسعه کشور بهویژه در مناطق کمتر برخوردار مشاهده کرد. ارتقای این فرآیند میتواند نقش واقعی مردم در حکمرانی بر منابع مالی کشور را تقویت کرده و آنها را بهعنوان بخشی از فرآیند تصمیمگیریهای اقتصادی در نظر بگیرد.
دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس تصری کرد: تخصیص ۹۰ درصد مالیاتهای استان تهران به ۱۶ استان محروم و تکمیل ۱۳۲۳ پروژه زیرساختی در حوزههایی مانند حملونقل، بهداشت و آموزش نشان میدهد که گام نخست این طرح با موفقیت برداشته شده است. این اقدامات مؤید عزم جدی دولت برای توزیع عادلانه منابع و توسعه متوازن کشور است، که میتواند پایهگذار اعتماد و مشارکت بیشتر مردم در آینده باشد.
او بیان کرد: بنابراین، هرچند که هنوز نمیتوان این طرح را بهعنوان نمونه کاملی از حکمرانی مردم بر منابع مالی تلقی کرد، اما آغاز امیدوارکنندهای برای افزایش شفافیت و جلب مشارکت عمومی است. با تداوم و گسترش این طرح و آگاهسازی بیشتر مردم، میتوان انتظار داشت که افراد با اعتماد و آگاهی بیشتری در فرآیندهای مالیاتی شرکت کرده و حس کنند که نقشی مؤثر و واقعی در مدیریت و توسعه کشور دارند. این مسیری است که میتواند به توسعه پایدار، عدالت اجتماعی و حکمرانی بهتر مردم بر منابع مالی منجر شود.
خدادادی افزود: به طور خلاصه، نشاندار کردن مالیاتها، نه تنها کلید افزایش اعتماد عمومی است، بلکه آغازگر مسیری برای حکمرانی مردم بر منابع مالی و دستیابی به توسعه پایدار و عدالت درکشور محسوب میشود.