سحر تاجبخش مسلمان، پنجشنبه در آیین تودیع و معارفه مدیر کل هواشناسی فارس در شیراز افزود: یکی از مشکلات اساسی در این حوزه زیرساختهای بسیار فرسوده و پس از آن تغییر کاربری اراضی است که در بسیاری از مناطق کشور اتفاق افتاده و بانک جامعی هم از این اطلاعات در اختیار مسئولان کشور نیست.
او ادامه داد: اینکه شما بدانید در کدام رودخانهها ارضی تصرف شده و در کدام مسیرهای آب، ساخت و ساز انجام گرفته و یا اینکه سازههای ناپایدار کشور در کجاها قرار دارند، اطلاعاتی است که تاثیر مخاطرات جوی را برای ما نمایان میکند.
او اظهار کرد: وقتی چنین اطلاعاتی در اختیار نداشته باشیم، تصمیم گیری سخت و رویارویی با مخاطرات مشکل میشود.
رییس سازمان هواشناسی کشور گفت: تجربه ما در سیل استهبان (تیرماه ۱۴۰۱) نشان داد که اگر مردم در بستر رودخانه (رودبال) نبودند، میزان تلفات (۲۱ نفر) قطعا کاهش مییافت.
تاجبخش مسلمان افزود: اساسا اتفاقی که در استهبان افتاد سیل نبود چرا که سیل یعنی آبی که از لبه بستر سرریز میشود در حالی که در استهبان این اتفاق نیافتد و جریان آب در بستر رودخانه بود.
او ادامه داد: اتفاقی که در آنجا افتاد ناشی از تاثیر زیرساختی بود، ما لایه اطلاعاتی از تمرکز جمعیت آنجا نداشیم، البته هشدار هواشناسی بر اساس پیش بینی داده شده بود، اما اگر مطمئن بودیم که مردم در بستر رودخانه هستند شرایط قطعا بهتر میشد که البته این مختص استهبان نیست و در بسیاری نقاط کشور این اتفاق را شاهد هستیم.
او اظهار کرد: در حوزه کشاورزی شاید پیش بینی وضع هوا یکی از اصلیترین کمکهایی است که به این حوزه میشود، اما ما باید مبنای تصمیم گیری در کشاورزی را به عنوان یک سناریو ببینیم و قطعا در شرایط فعلی که پدیدههای تغییر اقلیمی بسیار تاثیرگذار شده باید این موضوع را لحاظ کنیم که اگر پیش بینیها اشتباه شد چه اتفاقی خواهد افتاد و برخورد ما چگونه خواهد بود؟
رییس سازمان هواشناسی کشور، با اشاره به سیل اخیر کشور اسپانیا (۲۹ اکتبر – هشت آبان) افزود: در جریان وقوع این سیل در عرض هشت ساعت، ۴۰۰ میلمتر باران در بارید در حالی که چنین چیزی اصلا پیش بینی نشده بود و همین وضعیت را در فرودرین ماه امسال در مشهد داشتیم که حدود یک ساعت چنین بارشی را شاهد بودیم و اگر این زمان بیشتر میشد خسارتها هم افزایش مییافت.
تاجبخش مسلمان ادامه داد: اینها اصلیترین عواملی است که کشور ما را از لحاظ تاب آوری در مقابل مخاطرات جوی و اقلیم ضعیف کرده، اما ربطی به هواشناسی هم ندارد.
او ادامه داد: وقوع یک سیلاب ۱۱ مولفه دارد که یکی از آنها بارش است، بعضا برخی ساخت و سازها که در مسیر رودخانهها انجام شده نیز باعث وقوع سیلاب میشود.
او اظهار کرد: باید به سمت بهسازی و بهینه سازی زیرساختهای کشور برویم و اطلاعات آن را نیز در اختیار دستگاههای اجرایی کشور از جمله هواشناسی بگذاریم تا ما بتوانیم بر اساس آن، پیش بینیهای تصمیم محور ارائه دهیم.
حفاظت از جان و مال مردم، آرمان سازمان هواشناسی
رییس سازمان هواشناسی کشور ابراز امیدواری کرد که این مجموعه بتواند با ارئه بهترین و شایستهترین خدمات، در قالب آرمان و اهداف سازمان هواشناسی که حفاظت از جان و مال مردم است گام بردارد.
تاجبخش مسلمان افزود: سازمان هواشناسی کشور بر اساس اسناد بالا دستی ملی و بینالمللی یک برنامه راهبردی پنج ساله دارد که تا ۱۴۰۴ نوشته شده و بر اسان آن همه برنامههای توسعهای منطبق با برنامه هفتم توسعه برنامهریزی شده و وظیفه همه ما بر اساس این برنامهها مشخص است.
وی، سازمان هواشناسی را یک سازمان داده محور دانست و گفت: تولید اطلاعات و محصولات تولیدی باکیفیت به عنوان راهبردیترین برنامه ما در نظر گرفته میشود و این اصلیترین استراتژی ما در سازمان است.
او اظهار کرد: در سطح بینالملل هم این مساله مطرح است و اجلاس اقلیمی (کاپ ۲۹) که در آذربایجان در حال برگزاری است (۱۱ تا ۲۹ نوامبر) و در آن ۱۹۵ کشور در بالاترین سطوح اجرایی مشارکت دارند نیز به خاطر مساله تغییرات اقلیمی است که به یکی از حساسترین و چالشیترین مسائل دنیا تبدیل شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی و رییس سازمان هواشناسی کشور گفت:می طلبد بحث توسعه شبکه دیده بانی را در دستور کار قرار دهیم. راهاندازی این خدمات زیرساختهایی لازم دارد که یکی از مهمترین آنها راه اندازی سامانههای هشدار سریع چند مخاطرهای است که این مهم نیز مستلزم این است که بتوانیم هشدارها را بر اساس پیش بینیهای تاثیرمحور پایه گذاری کنیم.
وی ادامه داد: اصل و اساس کار ما توسعه شبکه دیده بانی با لحاظ تولید داده درست و با کیفیتی است که به موقع به دست ما برسد.
لزوم توجه به منابع مالی سازمان هواشناسی
رییس سازمان هواشناسی کشور، بر لزوم توجه به منابع مالی این سازمان در کنار توجه به تامین نیروی انسانی آن نیز تاکید کرد و گفت: بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، منابع مالی هواشناسی ایران در مقایسه با چند کشور همسایه تفاوت بسیار دارد و بسیار پایینتر است و انتظار میرود که به افزایش جهشی اعتبارات عمرانی سازمان کمک شود.
تاجبخش افزود: هزینه نگهداری ایستگاههای هواشناسی بسیار سنگین است و با این میزان اعتبارات روند توسعه بسیار کند خواهد بود و در صورت ادامه، این روند حتی متوقف خواهد شد.
او ادامه داد: سازمان هواشناسی اگر چه یک سازمان کوچک است، اما مسئولیتهای بسیار سنگینی دارد.
آماده کمک برای به تدوین برنامه اقلیم کشور هستیم
وی، با بیان اینکه باید برای آب و کشاورزی، زیرساختها و فرو نشستها در کشور برنامه داشته باشیم گفت: بر اساس برنامه هفتم توسعه، راهاندازی و تدوین برنامه اقلیم کشور در دستور کار سازمان محیط زیست است و ما هم آماده کمک در این زمینه هستیم چرا که اصل و اساس مقابله با تغییر اقلیم دسترسی به داده و اطلاعاتی است که بتواند وضعیت اقلیمی را بیان کند.
رییس سازمان هواشناسی کشور گفت: کشور چین بزرگترین کشور تولید کننده گازهای گلخانهای در حوزه زغال سنگ است، اما بزرگترین نیروگاه خورشیدی را نیز ایجاد کرده است و ما هم حتما باید به این سمت برویم و برای این کار برنامه داشته باشیم.
او ادامه داد: دمای کشور ما طی ۵۰ سال گذشته تا کنون در ۱۰ سال چهار دهم درجه سانتیگراد افزایش داشته و میزان بارشها نیز طی مدت مذکور سالانه هشت دهم میلیمتر کاهش یافته و این تغییر اقلیم است و برخی فعالیتها هم موجب تشدید این روند شده است.
وی اظهار کرد: امیدواریم بتوانیم در زمینه مدیریت شرایط اقلیمی کشور برنامهای مدون برای حوزههای مختلف تعریف کنیم که یکی از اصلیترین ابزارهای آن نیز داده و اطلاعاتی است که هواشناسی در اختیار میگذارد.
رییس سازمان هواشناسی کشور، پیش بینی را یک مساله بسیار مهم و در عین حال ساخت دانست و گفت: بر همین اساس، استفاده از ظرفیتهای پیش بینی وضع هوا در دنیا به عنوان یک سناریو مطرح است و پیش بینی هم ابزاری مانند سایر ابزارها است و در آن حرف از یقین و قطعی بودن نمیتوان زد.
تاجبخش مسلمان افزود: امروز در حوزه پیش بینی مخاطرات جوی، بحث یقین منتفی است و یک سناریو استفاده از پیش بینیهای درست است، اما باید دید که اگر پیش بینیها در حوزه کشاورزی و آب محقق نشد باید چه کنیم و اینها برنامههایی است که هر کشوری باید داشته باشد.
وی ادامه داد: کشاورزان ما نباید نگران پیش بینیهای استباه باشند و مسئولان ما هم باید بپذیرند که این پیش بینیها ممکن است غلط باشد.
او اظهار کرد: امیدواریم با توجه به درخواستی که از رییس جمهور شده و با توجه به موافقیت سازمان مدیریت بحران، پایگاه داده و اطلاعات ملی فراهم شود تا ما هم بتوانیم پیش بینیها را برای حفاظت از جان و مال مردم ارتقا دهیم.
استقرار بیشترین ایستگاههای هواشناسی کشور درفارس
رییس سازمان هواشناسی کشور، با بیان اینکه بیشترین تجهیزات و ایستگاههای هواشناسی کشور در استان فارس متمرکز است افزود: طبیعتا هزینههای تعمیر، نگهداری و پشتیبانی نیز در این استان بیشتر خواهد بود.
تاجبخش مسلمان، با اشاره به دیدار امروز (پنجشنبه) خود با استاندار فارس افزود: امیدواریم در بحث تامین منابع از ظرفیتهای استان استفاده شود و ما نیز از درآمد اختصاصی که سال گذشته با کمک نمایندگان در کمیسیون تلفیق مجلس ایجاد شده آن بخشی که سهم فارس است را ظرف یک ماه آینده پرداخت خواهیم کرد.
او ادامه داد: امیدواریم هم در حوزه تجهیزات و هم اعتبارات هزینهای، اداره کل هواشناسی فارس حمایت و تقویت شود.
در این آیین سید قاسم حسینی به عنوان مدیر کل هواشناسی فارس معرفی و از تلاشهای مسعود حقیقت قدردانی شد.